ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Παιχνίδι σκιών και φωτός

Του Ανδρέα Ανδρέου

Του Ανδρέα Ανδρέου

Επιστρέφοντας το βράδυ στο σπίτι, αυτό θα πρέπει να είναι σε θέση να επαναφορτίσει τις μπαταρίες μας. Μια καλή αρχή είναι η δυνατότητα να δημιουργούμε μια χαλαρωτική ατμόσφαιρα, μία ατμόσφαιρα που να διεγείρει τις αισθήσεις. Για παράδειγμα, με απαλή μουσική, ένα ποτήρι κρασί και τον κατάλληλο φωτισμό, εύκολα μπαίνουμε σε κατάσταση αποφόρτισης από το άγχος και τα προβλήματα της ημέρας.

Ο φωτισμός είναι ίσως το πιο σημαντικό πράγμα που κακώς λαμβάνει τη χαμηλότερη σημασία όταν κτίζουμε το σπίτι μας και ίσως ακόμη χαμηλότερη όταν μας το κτίζουν τρίτοι. Αφενός, ιστορικά το φως μάλλον το βλέπαμε ως ένα συμβατικό μέσο «ξεπλύματος» του σκοταδιού για να μπορούμε να κυκλοφορούμε άνετα και τη νύχτα. Αφετέρου, η στυγνή οικονομική εκμετάλλευση της ανάπτυξης, επιφέρει εκπτώσεις και σε αυτό το κεφάλαιο, πέραν του ακαλαίσθητου σχεδιασμού, της κακής κατασκευαστικής εκτέλεσης και της χρησιμοποίησης άκυρων και άστοχων υλικών που πολλές φορές βλέπουμε γύρω μας.

Ίσως ήταν αναγκαίο η αγορά μας να βιώσει αυτή τη φάση για να μπορέσει να περάσει στην ενηλικίωση. Δεν πέρασε ακόμη, αλλά θα έλεγα πως είμαστε στο μεταίχμιο. Σε αυτό βοήθησε και η μεγάλη κρίση από το 2008 και μετά. Όταν από το 2015 αρχίσαμε να βλέπουμε τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης έγινε αντιληπτό από κάποιους πως το προϊόν που προσέφεραν μέχρι τότε ήταν παρωχημένο και δεν μπορούσε πλέον να πουλήσει. Έτσι βλέπουμε σήμερα μια διαφορετική αντίληψη στον σχεδιασμό και στη χρησιμοποίηση υλικών ως μια προσπάθεια έλκυσης του κατάλληλου πλην λιγοστού αγοραστικού κοινού. Αυτοί που έλαβαν καλύτερα το μήνυμα πρωτοστατούν με την ένταξη του αρχιτεκτονικού φωτισμού σαν βασικό στοιχείο του όλου σχεδιασμού.

Χιλιάδες τόμοι έχουν γραφτεί για τη φιλοσοφική αντίληψη, τη χρήση, την εκμετάλλευση και τον χειρισμό του φωτός – φυσικού και τεχνητού. Ενός άυλου υλικού, όμως τόσο δυνατού που στα χέρια του κατάλληλου σχεδιαστή φαντάζει σαν παλέτα χρωμάτων στον καμβά κάποιου ταλαντούχου ζωγράφου.

Σκεφτείτε πως το φως δεν είναι ποτέ στατικό ή το ίδιο. Μεταβάλλεται κάθε δευτερόλεπτο της μέρας και με την κάθε διάθεση του καιρού. Άρα το φως μπορούμε να το δούμε σαν εργαλείο ερμηνείας και δημιουργίας των διαφορετικών προσώπων που το κτήριο (σε μικροεπίπεδο) και η πόλη (σε μακροεπίπεδο) αποκτούν στο πέρασμα από το φως στο σκοτάδι και από το ένα παιχνίδι του καιρού στο άλλο. Κινηματογραφικά πολλοί σκηνοθέτες επέλεξαν να μας αναδείξουν αυτό το μαγικό φαινόμενο με συνδυασμούς στατικών λήψεων ενός κτηρίου ή πλάνου μιας πόλης, και ταυτόχρονης δυναμικής μεταβολής του χρονικού διαστήματος σε γρήγορη προώθηση, προβάλλοντας έτσι τα πολλά και διαφορετικά πρόσωπα του αντικειμένου της στατικής λήψης.

Τοποθετήστε τον εαυτό σας στη μέση μιας βεράντας με πέργκολα με θέα ένα κήπο, ενός υγρού στοιχείου και ενός δωματίου. Θεωρήστε πως όλα τα στοιχεία αυτά σας είναι γνώριμα. Αν επικρατεί το απόλυτο σκοτάδι, παρόλο που σας είναι γνώριμα όλα τα πιο πάνω στοιχεία, νιώθετε ενδεχομένως και άβολα επειδή δεν ξέρετε τι εκπλήξεις μπορεί να κρύβει το σκοτάδι. Αν υπάρχει πανσέληνος, τότε το συναίσθημα που νιώθετε μπορεί να αρχίσει να φαντάζει από μαγικό έως άγριο. Από τη μία το φως του φεγγαριού θα καθρεφτίζεται στο υγρό στοιχείο και από την άλλη τα κλαδιά των δέντρων θα προσπαθούν με το λίγο αεράκι να «χαστουκίσουν» το φεγγάρι. Αν στο πιο πάνω σκηνικό άναβα προβολείς που έκαναν τη νύχτα μέρα, τότε θα νιώθατε πως είστε σε πανηγύρι της γιορτής του παπουτσόσυκου ή άλλου ευγενούς φρούτου. Αυτή η εικόνα δεν θα σας προσέφερε σχεδόν τίποτα άλλο εκτός από το να ξέρετε και την τελευταία κίνηση του κάθε φύλλου στον κήπο σας. Σε καμία περίπτωση δεν θα σας χαλάρωνε και τη μόνη αίσθηση που ενδεχομένως να σας διέγειρε θα ήταν αυτή του να δείρετε κόσμο. Εγώ είμαι θιασώτης του έμμεσου φωτισμού. Δηλαδή αν θέλω να φωτίσω μιαν επιφάνεια τοίχου, θα προτιμήσω να μη βλέπω την πηγή του φωτός, αλλά το αποτέλεσμά του, τη διάχυσή του στην επιφάνεια του τοίχου. Αν έχω ένα υγρό στοιχείο που θέλω να φωτίσω (πισίνα, πίδακα κ.λπ.), θα προτιμήσω να τοποθετήσω το φως με τέτοιο τρόπο που και πάλι να μη βλέπω την πηγή (τους λαμπτήρες) κατάματα. Είναι και κουραστικό και ενοχλητικό. Ενώ φανταστείτε πόσο πιο ωραίο και χαλαρωτικό είναι να βλέπεις το παιχνίδισμα του νερού με την περιβάλλουσα φύση όταν αυτό φωταγωγείται με τρόπο που να είναι απαλός στο δικό σας μάτι.

Η σμίκρυνση της έντασης του φωτός και γενικά ο αμυδρός φωτισμός επιφέρει αντιστρόφως ανάλογα αποτελέσματα ανάδειξης αυτού που φωταγωγείται. Γι’ αυτό και πρέπει να είναι προτιμητέος. Η μόνη εξαίρεση είναι οι επαγγελματικοί χώροι εν ώρα εργασίας, όπως γραφεία και καταστήματα. Σκεφτείτε πόσο πιο αισθητικά ωραίο αποτέλεσμα είναι να βλέπεις το φως να διαθλάται μέσα από το φύλλωμα θάμνων και δέντρων ή μέσα από μια διάτρητη λαμαρίνα που επενδύει ένα τοίχο ή μια κολώνα, ανάμεσα από τμήμα της επικάλυψης μιας πέργολας ή μέσω κάποιου κρυφού κουφώματος σε ένα τοίχο ή ένα ταβάνι δωματίου. Διερωτηθείτε τι είναι αυτά που σας ανεβάζουν τη διάθεση όταν πάτε σε μπαράκια σε χώρες όπως η Ελλάδα. Θα ανακαλύψετε πως πέραν από την εξυπηρέτηση και το καλό φαγητό, είναι και ο διάκοσμος.

Ο διάκοσμος στον οποίο ο φωτισμός παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο. Και παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο επειδή αποτελεί πλέον μέρος του σχεδιασμού εξαρχής, δημιουργώντας τις διάφορες οπτικές στους χώρους που μπορούν να αναδειχθούν μέσω της κατάλληλης χρήσης του φωτός. Εννοείται πως διαφορετική είναι η προσέγγιση όταν θα πρέπει να φωταγωγηθεί ένας δημόσιος χώρος από ένα ιδιωτικό χώρο, ένα διατηρητέο κτήριο από ένα κτήριο μοντέρνου σχεδιασμού, ένα κτήριο μεγάλης κλίμακας από ένα μικρής κλίμακας, με τη λίστα να είναι ατελείωτη αναλόγως της χρήσης, του χαρακτήρα και του επιθυμητού αποτελέσματος.

Ο κ. Ανδρέας Α. Ανδρέου, MRICS, είναι CEO, APS Andreou Property Strategy Chartered Surveyors.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Ανδρέα Ανδρέου

Ανδρέας Ανδρέου: Τελευταία Ενημέρωση

X