Η νεότερη ιστορία του κυπριακού προβλήματος είναι γεμάτη από συνομιλίες, διαβουλεύσεις, κρίσιμες καμπές, εμπόδια, κρίσεις και αδιέξοδα. Μετά από τη δοτή ανεξαρτησία του ’60, την ταραχώδη και πολύνεκρη περίοδο του ’63-67, το φασιστικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή του ’74, όλες οι «πρωτοβουλίες» για λύση του Κυπριακού, είχαν στη βάση τους σχέδια και προτάσεις που εκπορεύονταν από εκείνους τους τρίτους που αναμιγνύονταν «καταλυτικά» ώστε να «λυθεί» το πρόβλημα. Με τρόπο, ωστόσο, που να διασφαλίζονται πρώτιστα τα δικά τους γεωπολιτικά και συνεπώς οικονομικά συμφέροντα. Αγγλο-αμερικανο-καναδικό σχέδιο, δείκτες Κουεγιάρ, Χάρτης Γκάλι, Σχέδιο Ανάν. Στο σημείο αυτό υπήρξε μια ουσιαστική καμπή. Η είσοδος της Κύπρου στην Ε.Ε. και η παράλληλα έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας.
Αντί στη βάση του ευρωπαϊκού δικαίου να αναγκαστεί η Άγκυρα να συμμορφωθεί αποσύροντας τα στρατεύματά της από την ευρωπαϊκή Κύπρο, «αιχμαλώτισε» την Κύπρο σε μια παράλληλη διαδικασία αλληλεξάρτησης με την Τουρκία, λόγω ακριβώς των γεωπολιτικών συμφερόντων, μεγάλων κυρίως, ευρωπαϊκών χωρών με τρόπο που δεν μπορούσαν να αγνοήσουν τις απαιτήσεις της Άγκυρας. Στο μεταξύ το Κυπριακό έφτασε να μετρά 40 και πλέον χρόνια εκκρεμότητας, με τα τετελεσμένα να παγιώνονται και την κατάσταση να γίνεται ολοένα και πιο πολύπλοκη. Τόσο πολύπλοκη όσο η ίδια η ζωή, με τους ανθρώπους που έχασαν συγγενείς, πόλεις, χωριά και περιουσίες αλλά και όλους εμάς τους υπόλοιπους, κάθε φορά που προκύπτει συγκυρία πέριξ της οποίας δημιουργείται προοπτική λύσης, να προβάλλουμε τους προβληματισμούς, τις φοβίες μας και ενίοτε –αναμενόμενο για την ανθρώπινη φύση– τα προσωπικά μας συμφέροντα.
Στην παρούσα συγκυρία, βιώνουμε τις εξελίξεις μιας πρωτόγνωρης διαπραγμάτευσης «κυπριακής ιδιοκτησίας», όπου οι δύο ηγέτες Αναστασιάδης και Ακιντζί, διήνυσαν τόση απόσταση όση κανείς ποτέ στο παρελθόν. Στην Ελβετία και αφού διεξήλθαν τα τέσσερα από τα έξι κεφάλαια οι δύο ηγέτες, πήγαν μετά από αίτημα του κ. Ακιντζί, για να συζητήσουν το Εδαφικό γιατί ο ίδιος, και για λόγους που είναι κατανοητοί, δεν ήθελε να ανοίξουν χάρτες και να προστίθενται ή αφαιρούνται χωριά και γειτονιές. Πήγαν στην Ελβετία κι έφτασαν την πρώτη βδομάδα στο διά ταύτα. Ο κ. Αναστασιάδης θα έπρεπε με τη σειρά του να δώσει συγκατάθεση για πολυμερή διάσκεψη για συζήτηση του τελευταίου κεφαλαίου, των εγγυήσεων. Είπε ότι γι’ αυτό θα έπρεπε να φύγει για να συνεννοηθεί με την Αθήνα που ως εγγυήτρια είχε λόγο τουλάχιστον στην ημερομηνία που θα έκλεινε προφανέστατα κατόπιν συνεννόησης με την Άγκυρα.
Η συνεννόηση δεν επήλθε, ο κ. Ακιντζί υπαναχώρησε και το Μον Πελερέν ναυάγησε. Η τουρκική πλευρά επιρρίπτει την ευθύνη στη στάση της Αθήνας η οποία εξαρχής έθεσε ως θέμα αρχής το ζήτημα της κατάργησης του αναχρονιστικού καθεστώτος των εγγυήσεων και της ασφάλειας στην Κύπρο. Αν και ήταν η Τουρκία που ακύρωσε τη συνάντηση στην Αττάλεια (10/11/2016) μεταξύ του κ. Κοτζιά και του κ. Τσαβούσογλου, ο οποίος είχε απευθύνει και τη σχετική πρόσκληση. Επειδή όμως δεν συμμεριζόμαστε εκτιμήσεις που θέλουν την Ελλάδα να επιχειρεί να αποποιηθεί ευθυνών ενόψει ενδεχόμενης λύσης του Κυπριακού, θεωρούμε ότι η Ελλάδα δεν έχει τίποτα να χάσει, αν μονομερώς αποσυρθεί από το πλέγμα της Συνθήκης Εγγυήσεως του 1960. Έτσι θα καταδειχθεί ποιοι στηρίζουν ειλικρινά λύση του Κυπριακού.
