Ήταν την περασμένη Τρίτη, που οι Financial Times κυκλοφόρησαν με τίτλο, «Η Κύπρος παρακάμπτει κανονισμούς για πολιτογραφήσεις», και ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, μιλώντας στο συνέδριο του Economist στη Λευκωσία και με αφορμή το σάλο με τα διαβατήρια στους δικτάτορες της Καμπότζης και στον Μαλαισιανό σταρ-χρηματιστή, προέβη στην παραδοχή ότι «στα αρχικά χρόνια του προγράμματος πολιτογραφήσεων έγιναν λάθη. Μεμονωμένα, αλλά όχι ασήμαντα. Αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε.
Προφανώς αναλαμβάνουμε την ευθύνη». Σε εκείνους που οργίστηκαν για τις αλλαγές στο Πρόγραμμα, ο υπουργός υπέδειξε ότι «το καλό όνομα και η φήμη της χώρας μας έχουν πολύ πιο μεγάλη αξία από την πώληση ακόμη μιας έπαυλης, και το Πρόγραμμα δεν πρέπει να υπερεκτιμάται, καθώς βοήθησε την οικονομία αλλά σε μικρό βαθμό. Αυτά ελέχθησαν ενώπιον του συνόλου σχεδόν του επιχειρηματικού κόσμου, περιλαμβανομένου και του κύκλου των μπίζνες «χρυσών διαβατηρίων» σε βαθμό που θεωρήσαμε ότι ο υπουργός είχε θέσει το πλαίσιο. Ωστόσο, είχαμε λάθος. Φάνηκε σε επόμενο πάνελ που μετείχα ως σχολιαστής, με θέμα συζήτησης τις προοπτικές των επενδύσεων στη Μεσόγειο και το επενδυτικό περιβάλλον της Κύπρου. Η εκτίμησή μου ήταν πως όλοι οι ομιλητές άγγιξαν την επιφάνεια, πλην του διευθύνοντος συμβούλου του Πανεπιστημίου European, Χριστόφορου Χατζηκυπριανού, ο οποίος ανέφερε ότι η βιομηχανία της εκπαίδευσης καταστρέφεται, διότι αριθμός κολλεγίων φέρνει φοιτητές από το εξωτερικό και τους εξασφαλίζει άδειες παραμονής, διοχετεύοντάς τους στην αγορά ως φτηνό εργατικό δυναμικό. Με αυτό αφορμή, το σχόλιό μου ήταν ότι η Κύπρος είναι ευρωπαϊκή αγορά και το θέμα της διαφθοράς κάνει μεγάλη ζημιά στην εικόνα της.
Αν οι αρχές της χώρας σχετίζονται καθ΄ οιονδήποτε τρόπο με διαφθορά, τότε πρόκειται για καρκίνωμα που πρέπει να δούμε», μίλησα και για τη ζημιά που γίνεται διότι τα «χρυσά διαβατήρια» και η αναφορά για διαφθορά, στον διεθνή Τύπο πλήττουν ξανά το όνομα της Κύπρου. Δέχθηκα σφοδρή επίθεση από τον πρόεδρο του ΚΕΒΕ Χριστόφορο Αγκαστινιώτη και τον πρόεδρο του Invest Cyprus Μιχάλη Μιχαήλ. Αναμενόμενο καθώς ηγούνται οργανισμών με ρόλους στο πρόγραμμα «χρυσά διαβατήρια». Ωστόσο, αναπάντεχη και πολύ εριστική ήταν κατ’ εμένα η επίθεση του Γιάννου Τρισόκκα, διευθύνοντος συμβούλου της Henley& Partners, εταιρεία-πρωταθλήτρια στα «χρυσά διαβατήρια», με μερίδιο 650.000 ευρώ στην υπόθεση του Μαλαισιανού Τζο Λο. Αμέσως σκέφτηκα την παροιμία, «Απόν αντρέπεται ο κόσμος εν δικός του» και από εκείνο το απόγευμα προσπαθούσα να αναλύσω την κατάσταση. Πώς δηλαδή σε αυτό τον τόπο που βίωσε τραγωδία το ’74, που τον υποθήκευσαν με το σκάνδαλο Μιλόσεβιτς, τον καταλήστευσαν στο ΧΑΚ και τον κούρεψαν στο τραπεζικό σκάνδαλο –και χωρίς ουδείς να τιμωρηθεί, περισσεύει στους αυτουργούς τόση ύβρις; Αφήνω να απαντήσει ο Οδυσσέας Ελύτης: «Ήδη, σας το είπα. Είναι η βαρβαρότητα.
Τη βλέπω να ’ρχεται μεταμφιεσμένη, κάτω από άνομες συμμαχίες και προσυμφωνημένες υποδουλώσεις. Δεν θα πρόκειται για τους φούρνους του Χίτλερ ίσως, αλλά για μεθοδευμένη και οιονεί επιστημονική καθυπόταξη του ανθρώπου. Για τον πλήρη εξευτελισμό του. Για την ατίμωσή του. Οπότε αναρωτιέται κανείς: Για τι παλεύουμε νύχτα μέρα κλεισμένοι στα εργαστήριά μας; Παλεύουμε για ένα τίποτα, που ωστόσο είναι το παν.
Είναι οι δημοκρατικοί θεσμοί, που όλα δείχνουν ότι δεν θ’ αντέξουν για πολύ. Είναι η ποιότητα, που γι’ αυτή δεν δίνει κανείς πεντάρα. Είναι η οντότητα του ατόμου, που βαίνει προς την ολική της έκλειψη. Είναι η ανεξαρτησία των μικρών λαών, που έχει καταντήσει ήδη ένα γράμμα νεκρό. Είναι η αμάθεια και το σκότος. Ότι οι λεγόμενοι «πρακτικοί άνθρωποι» -κατά πλειονότητα, οι σημερινοί αστοί- μας κοροϊδεύουν, είναι χαρακτηριστικό. Εκείνοι βλέπουν το τίποτα. Εμείς το παν. Πού βρίσκεται η αλήθεια, θα φανεί μια μέρα, όταν δεν θα είμαστε πια εδώ. Θα είναι, όμως, εάν αξίζει, το έργο κάποιου απ’ όλους εμάς. Και αυτό θα σώσει την
