Όταν το 1994 έγγραφα τους στίχους του τραγουδιού-ύμνου για τους 1619 αγνοούμενους της Κύπρου, «Του Βαγορή», με τίποτα δεν φανταζόμουνα ότι σε λιγότερο από ένα χρόνο και εντελώς τυχαία θα ανακάλυπτα ότι οι αγνοούμενοι δεν ήταν 1619 και δεν ήταν μόνο Ελληνοκύπριοι. Ήταν στο κοιμητήριο της Λακατάμειας που είδα μια σειρά από μνήματα στις ταφόπλακες των οποίων υπήρχαν επιγραφές του τύπου, «άγνωστος πολίτης πεσών 20 Ιουλίου 1974» αλλά και «άγνωστος πολίτης πεσών 17 Αυγούστου 1974» και άλλες ημερομηνίες που παρέπεμπαν σε πεσόντες της εισβολής. Σκέφτηκα ότι δεν ήταν δυνατό 21 χρόνια μετά να ήταν αγνοούμενοι θαμμένοι στις ελεύθερες περιοχές και αυτό να περνούσε απαρατήρητο.
Κάποιο λάθος θα υπήρχε ή κάποια σκοπιμότητα; Άρχισα να ψάχνω και να γράφω. Στην αρχή ζήτησα από τον τότε πρόεδρο της Επιτροπής Συγγενών, τον Παπά Χριστόφορο να μου πει για τους τάφους στη Λακατάμεια. Μου απάντησε ότι δεν είχε ιδέα. Κοιτάζοντας τους τόμους των εφημερίδων του 1975, εντόπισα φωτογραφία του, μαζί με τον Μακάριο, στο πρώτο τρισάγιο στο κοιμητήριο Λακατάμειας. Μετά έψαξα για το κατάλογο τον αγνοουμένων. Στην Επιτροπή Συγγενών μου απάντησαν ότι ήταν άκρως απόρρητος. Το ίδιο μου είπε και το τότε μέλος της ΔΕΑ Ηλίας Γεωργιάδης. Ήταν φανερό ότι όλοι κάτι έκρυβαν. Μετά ανακάλυψα ότι στη Λακατάμεια έγιναν εκταφές την περίοδο 1978-80 και συγγενείς Ελλαδιτών πεσόντων πήραν οστά και τα έθαψαν στην Ελλάδα και άλλα τα πήγαν στον Τύμβο και τα ψέκαζαν.
Στη συνέχεια ένας καλός συνάδελφος, που πήγε στο Συμβούλιο της Ευρώπης, βρήκε αφημένο σε ένα τραπεζάκι μαζί με προπαγανδιστικό υλικό τον «άκρως απόρρητο» κατάλογο των αγνοουμένων. Η έρευνα με οδήγησε σε πολλά, σχεδόν αδιανόητα περιστατικά μέχρι και σε ένα γείτονα που έχαιρε άκρας υγείας! Τότε κατάλαβα ότι ουδείς των εντεταλμένων κρατικών και μη λειτουργών και επιτρόπων ενδιαφέρθηκε ουσιαστικά να εντοπίσει πληροφορίες. Εκείνο που ενδιέφερε όλους ήταν οι καρέκλες τους, αυτές με διαχωριστικό φωτοστέφανο που τους προστάτευε όλους και είχε την ένδειξη «άκρως απόρρητο» που ισοδυναμούσε με το ανέγγιχτοι/ανεξέλεγκτοι. Είναι γι’ αυτό που σήμερα γίνονται δραματικές εκκλήσεις για πληροφορίες προς εντοπισμό χώρων ταφής. Μόνο που οι μάρτυρες έχουν ως επί το πλείστον πεθάνει και το θέμα κλείνει οριστικά.
Μάλιστα στην τελευταία έκθεση του γ.γ. του ΟΗΕ για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, 30/01/2019, η αναφορά στους αγνοούμενους αποτελείται από δύο παραγράφους στις οποίες, οι ευθύνες της Τουρκίας για την παροχή πληροφοριών με τοποθεσίες πιθανών χώρων ταφής αγνοουμένων εξισώνονται με εκείνες της Κύπρου και της Ελλάδας (βλ. σελ 7). Δύο μέρες μετά την έκθεση, πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Κυβέρνησης και των Επιτροπών Συγγενών Κύπρου και Ελλάδας ημερίδα για τους αγνοούμενους στην οποία ακούσαμε χαιρετισμούς και ομιλίες, του Προέδρου, υφ. Εξωτερικών της Ελλάδας, του γενικού εισαγγελέα, των προέδρων των δύο Επιτροπών, του Ιωάννη Κασουλίδη και του Φώτη Φωτίου και άλλων.
Ουδείς έκαμε αναφορά στις δύο απαράδεκτες παραγράφους της έκθεσης του ΟΗΕ. Μα είναι δυνατόν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μην έχει διαβάσει την έκθεση του γ.γ. για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, για την οποία είχε γίνει τόσος ντόρος; Αν όμως τη διάβασε πώς επέτρεψε να διατυπωθούν όπως είναι, οι δύο παράγραφοι για τους αγνοούμενους. Εκτός κι αν έχει πια συμφωνηθεί το ζήτημα να κλείσει οριστικά και αθόρυβα. Είναι πλέον αντιληπτό και στους τρίτους που ασχολούνται με την Κύπρο ότι χωρίς την επίκληση των ευθυνών της Τουρκίας η βιομηχανία του Κυπριακού και του προβλήματος των αγνοουμένων θα είχε πτωχεύσει προ πολλού, αν οι ευθύνες του κυκλώματος των καριεριστών δεν κρύβονταν επιμελώς κάτω από το τεράστιο χαλί μιας κίβδηλης πατριδοκαπηλίας με την ένδειξη: «Δεν ξεχνώ». Τώρα που το καράβι χάσκει τσακισμένο πάνω από το βάραθρο, όπως τον Τιτανικό, ακούγεται θαρρώ το ρέκβιεμ των αγνοουμένων μας: «Ώρα καλή σου Βαγορή που ’ρτες που την αγχόνην/είμαστεν αγνοούμενοι που πάππον ως αγγόνιν»…
