Του Απόστολου Τομαρά
Αν υπήρχε θεματική στην εγχώρια επικαιρότητα για την είδηση της εβδομάδας, τότε αναμφίβολα για το επταήμερο που «τρέχει» τα σκήπτρα τα κατέχουν οι τρείς εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ. Η αντίδραση της κυβέρνησης στην επικοινωνιακή ουρά της συμφωνίας Τουρκίας – Ισραήλ ήταν άμεση.
Από το Προεδρικό πέρασαν και οι τρεις εταιρείες, η καθεμία για ένα μισάωρο. Το τι ακριβώς ειπώθηκε εντός του Μεγάρου το γνωρίζει μόνο η προεδρική ομήγυρη, αυτό όμως που είναι καταπληκτικό ήταν η δήλωση πίστης απ’ όλες τις εταιρείες κατά την έξοδό τους. Προτού αναχωρήσουν και οι τρείς εκπρόσωποι των εταιρειών φρόντισαν να φρεσκάρουν την μνήμη μας για το πόσο τους ενδιαφέρουν τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην ΑΟΖ.
Αν κάποιος αγνοούσε την πραγματικότητα και τους άκουγε, θα νόμιζε ότι η περιοχή είναι βουτηγμένη στο γκάζι και κατά συνέπεια τα δολάρια. Θα νόμιζε ότι στην Κύπρο οι κάτοικοί της κυκλοφορούν με κελεμπίες επώνυμων οίκων μόδας και ότι ο πλούτος τρέχει από τις κελεμπίες μας. Επειδή είμαι ένας από τους 700 χιλιάδες κατοίκους αυτού του νησιού αναρωτήθηκα αν όσοι πέρασαν από το Προεδρικό είναι οι ίδιοι που κάνουν έρευνες εντός της ΑΟΖ.
Και για να μην μείνουμε στις γενικές και αόριστες απόψεις ας δούμε την πραγματικότητα με τις τρείς εταιρείες που πέρασαν από το Προεδρικό και τον έρωτά τους για την Κύπρο. Η Noble είναι από τους παλιούς των «μνηστήρων» του κυπριακού ΦΑ.
Στην ΑΟΖ βρίσκεται από τον Οκτώβριο του 2008. Οι άλλες δυο εταιρείες-κοινοπραξίες προέκυψαν από το δεύτερο γύρο αδειοδότησης. Τον Γενάρη του 2013 η ιταλική ΕΝΙ και η κορεάτικη Kogas πήραν το πράσινο φως για έρευνες στα τεμάχια 2,3 και 9. Ένα μήνα μετά στο παιχνίδι των ερευνών εισήλθε και ο γαλλικός κολοσσός TOTAL στον οποίο δόθηκε άδεια στα τεμάχια 10 και 11.
Για την μεν Noble και τους άλλους δυο της κοινοπραξίας του κοιτάσματος «Αφροδίτη» έχουν περάσει 8 χρόνια και είναι άγνωστο πότε θα ξεκινήσει να πουλά ΦΑ. Στην περίπτωση της γειτονικής Αιγύπτου ενώ πριν από ένα με δυο χρόνια φάνταζε ως ο εν δυνάμει αγοραστής κυπριακού ΦΑ σήμερα διακηρύσσει ότι θα καλύψει τις ανάγκες μέχρι το 2020 από τα δικά της κοιτάσματα.
Η άλλη κοινοπραξία ENI – Kogas συμπληρώνει πέντε χρόνια εδώ παρουσίας και τα αποτελέσματα των ερευνών είναι πενιχρά έως ανύπαρκτα. Μάλιστα σε κάποια φάση υπήρχε έντονη φημολογία ότι αποχωρούν από την ΑΟΖ.
Ωστόσο ο CEO της ΕΝΙ, Claudio Descalzi στην είσοδο του Προεδρικού Μεγάρου δήλωνε ότι με την εκεί παρουσία του ήθελε να εκφράσει την προσήλωση της εταιρείας του στην Κύπρο, όπου μέχρι σήμερα δεν έχει εντοπίσει ούτε ένα γαλόνι γκαζιού. Το ίδιο συνέβη και με την γαλλική TOTAL.
Τα πραγματικά γεγονότα, όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό, δεν συμβαδίζουν με τα όσα λέγονται δημόσια. Φυσικό Αέριο υπάρχει στην περιοχή, έτσι λένε τουλάχιστον οι έρευνες που επικαλούνται οι τεχνοκράτες, το θέμα όμως δεν είναι εκεί. Το ΦΑ για να έλθει στην επιφάνεια και από εκεί στις αγορές προϋποθέτει και άλλες συνέργιες.
Δεν θα επικαλεστώ τα προβλήματα που προκαλεί η Τουρκία. Ακόμα και αν δεν υπήρχαν, η Κύπρος από μόνη της δεν μπορεί να βγει στις διεθνείς αγορές και να πουλήσει γκάζι, ειδικά σε μια χρονική στιγμή που η τιμή του διεθνώς έχει πιάσει πάτο. Χρειάζονται συνεργασίες με γειτονικές χώρες. Το Ισραήλ είναι μια από αυτές τις χώρες.
Μέχρι σήμερα ο ενεργειακός άξονας φαίνεται ότι είναι ισχυρός. Θα συνεχίσει να είναι και αύριο το ίδιο αν π.χ η κατοχική Τουρκία τα βρει με το Ισραήλ και στο ΦΑ; Εγώ δεν πιστεύω ότι ο Νετανιάχου θα «πουλήσει» τον Αναστασιάδη στην ψύχρα. Όμως εάν δεν βρεθεί εναλλακτικός δρόμος για το ΦΑ της Ανατολικής Μεσογείου είμαι σίγουρος ότι στο Ισραήλ θα επικρατήσουν οι ψυχρές φωνές της αγοράς.
Η Λευκωσία έχει το πάνω χέρι. Είναι ένα κομμάτι του πλέγματος των τριμερών συνεργασιών στην περιοχή. Η διέξοδος σε ενδεχόμενους πονοκεφάλους, και με άλυτο το Κυπριακό, είναι η επιλογή του αγωγού προς Ελλάδα ένα έργο, το οποίο υποστηρίζεται και από την ΕΕ αλλά και το τερματικό υγροποίησης. Δύσκολα επενδυτικά έργα όχι όμως και απραγματοποίητα.
tomarasa@kathimerini.com.cy
