Της Μαρίνας Οικονομίδου
Σε θεωρητικό επίπεδο θεωρούσα και θεωρώ πολύ σημαντική τη μετάβαση της πολιτικής ηγεσίας στο κρίσιμο ταξίδι της Γενεύης. Αφενός γιατί ο Πρόεδρος με αυτό τον τρόπο αποσείει από πάνω του τις κατηγορίες περί διαπραγματεύσεων πίσω από κλειστές πόρτες και συσκότισης. Αφετέρου γιατί αυτό το ταξίδι ήταν μία πολύ καλή ευκαιρία για τους πολιτικούς αρχηγούς να δείξουν σε όλους εμάς πού κατατάσσονται στην κομματική σκακιέρα. Ποιος δηλαδή είναι έτοιμος να παίξει παιχνίδι σε ένα αναβαθμισμένο πολύπλοκό διεθνές σκηνικό και ποιος είναι προορισμένος να παίζει σε ομάδες δεύτερης κατηγορίας, εγκλωβισμένος σε μικροπολιτικούς τακτικισμούς και χάνοντας τη μεγάλη εικόνα.
Το ταξίδι της Γενεύης, πέραν της ιστορικότητας και της κρισιμότητάς του, ήταν ένα σημαντικό τεστ για τους πολιτικούς αρχηγούς. Ποιοι, παρά τις διαφωνίες τους μπορούν να λειτουργήσουν υποβοηθητικά και χρήσιμα με τις παραινέσεις τους προς την ηγεσία του τόπου και ποιοι απλώς κινούνται κάνοντας αχρείαστο θόρυβο. Υπήρχε κάποιος που κατέθεσε θέσεις προτάσεις που θα βοηθούσαν τον Πρόεδρο και θα γλύτωναν την κυπριακή αποστολή από ατραπούς και παγίδες; Αυτό είναι το κύριο άλλωστε σε αυτή την κρίσιμη διαδικασία.
Άντρος Κυπριανού δείχνει εδώ και καιρό έτοιμος ν απαραμερίσει τα μικροκομματικά συμφέροντα με στόχο την εθνική συναίνεση και την επίτευξη του μεγάλου στόχου που δεν είναι άλλος από την επίλυση του κυπριακού προβλήματος στις σωστές βάσεις. Αν λάβουμε υπόψη την κρίση στην οποία βρίσκεται το κόμμα της Αριστεράς, το πιο εύκολο και οικείο παιχνίδι για τον ίδιο θα ήταν να ασκεί δριμεία επίθεση στις πολιτικές Αναστασιάδη. Άλλωστε, ο τελευταίος είχε δώσει ουκ ολίγες αφορμές στο παρελθόν με γκάφες και κακούς χειρισμούς για σφοδρές επικρίσεις. Επέλεξε μεθοδευμένα και σιωπηρά να ασκήσει την κριτική του στον Πρόεδρο Αναστασιάδη, υπενθυμίζοντάς του τις κόκκινες γραμμές για το Κυπριακό.
Την ίδια στιγμή έπαιξε ένα καθοριστικό ρόλο διεθνώς, με επισκέψεις στην Αθήνα – όταν τα πράγματα ήταν κρίσιμα στις σχέσεις των δύο χωρών – αλλά και προσπαθώντας ο ίδιος να καλέσει τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να συμμετάσχουν στη διεθνή διάσκεψη. Αν η στάση του ήταν σωστή ή όχι για την όλη διαδικασία, είναι ένα ζήτημα που θα καταγραφεί από τους ιστορικούς του μέλλοντος.Το σίγουρο είναι πως έγραψε τη δική του σελίδα στο ζήτημα της εθνικής συναίνεσης και του πολιτικού πολιτισμού. Ο Άντρος Κυπριανού έδειξε, λοιπόν, δείγματα συναίνεσης και στήριξης της διαδικασίας εδώ και καιρό.
Ιδιαίτερο πολιτικό ενδιαφέρον είχε και η στάση που κράτησε ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας. Η απόφασή του να διαφοροποιηθεί από τον υπόλοιπο Ενδιάμεσο, κατά την κρίσιμη μάχη που έδινε ο Πρόεδρος λέει πολλά σημειολογικά. Πέραν του ότι έστω και συμβολικά φάνηκε να βρίσκεται στο πλευρό του Προέδρου και να δώσει την εικόνα πως η ηγεσία του τόπου δεν βαδίζει μόνη, κατάφερε να κάνει τις δικές του επαφές με ξένους παράγοντες, όπως με τον Νίκο Κοτζιά και έστω επικοινωνιακά να δείξει ότι έχει ρόλο και λόγο στο παιχνίδι. Αν αυτό βοήθησε ή όχι, είναι ένα άλλο ζήτημα, η ουσία είναι ότι κατάφερε από παρατηρητής να γίνει πολιτικός παίκτης σε μία από τις κρισιμότερες και ιστορικότερες στιγμές του Κυπριακού.
Δυστυχώς, οι υπόλοιποι πολιτικοί αρχηγοί, φάνηκαν πολύ κατώτεροι των περιστάσεων και εγκλωβίστηκαν σε ένα παιχνίδι μόνιμης αντίδρασης. Όχι επειδή διαφωνούσαν με τη διαδικασία. Ακριβώς, εξαιτίας των διαφωνιών τους θα έπρεπε πως με την εκεί παρουσία τους να συνέβαλλαν θετικά και συμβουλευτικά, με ενστάσεις και προτάσεις. Αντ’ αυτού, τη στιγμή που συζητείτο η διάσκεψη, οι ίδιοι δεν είχαν την απαραίτητη αίσθηση εθνικής ευθύνης να αναμένουν έστω την ολοκλήρωσή της και στη συνέχεια να επικρίνουν εάν και εφόσον χρειάζεται. Άλλοι συνέτασσαν κοινή ανακοίνωση, άλλοι αποχωρούσαν επεισοδιακά, χάνοντας τη μεγάλη εικόνα.
Στην κρισιμότερη μάχη της Κύπρου, όπου όλοι μας αναμέναμε να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων, επέλεξαν να υπονομεύσουν παρά να βοηθήσουν την κατάσταση. Οι κρίσιμες πολιτικές στιγμές, ανέκαθεν γεννούσαν ηγέτες, αναβάθμιζαν πολιτικά πρόσωπα ή εξόντωναν πολιτικώς, πρόσωπα. Ποιοι έχουν αίσθηση εθνικής ευθύνης και ποιοι εγκλωβίζονται σε τακτικισμούς. Βάσει αυτών των δεδομένων,άλλοι στέφονται νικητές και άλλοι πολιτικά ηττημένοι. Πολύ λυπάμαι που η Γενεύη έθεσε τον Ενδιάμεσο με τη στάση της στους πολιτικά ηττημένους.
