Του Νίκου Κωνσταντάρα
Είναι δύσκολο να πιστέψουμε ότι αφού η ελληνική Δικαιοσύνη προστάτεψε οκτώ μέλη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, αρνούμενη το αίτημα της Αγκυρας για την έκδοσή τους, η κυβέρνηση θα μπορούσε να συναινέσει στην παράνομη, μυστική και απάνθρωπη επαναπροώθηση ανθρώπων που ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα. Ομως, αυξάνονται οι καταγγελίες για τέτοιες περιπτώσεις. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε προχθές ότι «η ελληνική κυβέρνηση δεν προχωρά σε επαναπροωθήσεις». Ας ελπίσουμε ότι είναι έτσι.
Η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου κατήγγειλε δύο περιπτώσεις όπου Τούρκοι που ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα φέρονται να παραδόθηκαν παρανόμως στις τουρκικές αρχές. Ο επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης Νιλς Μουίζνιεκς, η Υπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες του ΟΗΕ και ο επικεφαλής της ευρωομάδας των Φιλελευθέρων Γκι Φερχόφσταντ εξέφρασαν ανησυχία για αυτό το ενδεχόμενο. Ερωτήματα προκαλεί, επίσης, και η περίεργη ιστορία τριών Τούρκων στρατιωτικών που συνελήφθησαν τον περασμένο μήνα στην Αδριανούπολη, κατηγορούμενοι για συμμετοχή σε ομάδα που στόχευε να απαγάγει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το βράδυ του αποτυχημένου πραξικοπήματος. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο, οι τρεις συνελήφθησαν καθώς επιχειρούσαν να φθάσουν στην Ελλάδα· Ελληνες δικηγόροι, όμως, ισχυρίζονται ότι οι τρεις είχαν περάσει στην Ελλάδα όταν χάθηκαν τα ίχνη τους – πριν εμφανιστούν κρατούμενοι στην Τουρκία. Το ελληνικό υπουργείο Προστασίας του Πολίτη απεκάλεσε «μύθους» τις σχετικές καταγγελίες.
Η υπόθεση των «Οκτώ», που έφθασαν στην Αλεξανδρούπολη στις 16 Ιουλίου, έδειξε πόσο δύσκολο είναι για όποια χώρα να αντισταθεί στις πιέσεις της Αγκυρας. Είναι κατανοητό ότι καμία κυβέρνηση δεν θα ήθελε να ανοίξει νέα μέτωπα με έναν γείτονα που μπορεί να προκαλεί εντάσεις κατά βούληση. Αλλά είναι κορυφαίας σημασίας ζήτημα η Ελλάδα να μην ενδώσει στις πιέσεις. Τα τελευταία χρόνια, μεταξύ των λίγων επιτευγμάτων της χώρας μας, ήταν η διαχείριση της προσφυγικής κρίσης και η θεσμική αντιμετώπιση της υπόθεσης των «Οκτώ». Η μεγάλη μας πληγή, όμως, είναι η απουσία στρατηγικής, μεθόδου και στόχου. Στο προσφυγικό ζήτημα, η κυβερνητική ανικανότητα διαδέχθηκε την ηρωική προσπάθεια των πολιτών να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους. Στην περίπτωση Τούρκων που αιτούνται άσυλο, οι δυσκολίες που προξένησε η υπόθεση των «Οκτώ» δεν πρέπει να οδηγήσουν σε κυνισμό, σε αδικίες, σε παραβίαση διεθνών κανόνων.
Η Ελλάδα έχει ευθύνη απέναντι στον λαό της αλλά και στον τουρκικό λαό να υπηρετεί τις αρχές του ανθρωπισμού, να τηρεί τους νόμους. Η σθεναρή υποστήριξη των αρχών αυτών είναι μέρος της ταυτότητάς μας αλλά και ασπίδα. Είναι και ό,τι καλύτερο μπορούμε να προσφέρουμε στους γείτονές μας – η ελπίδα ότι υπάρχει κάτι καλύτερο απ’ όσα υπομένουν σήμερα.
