ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Στα σύνορα της υποκρισίας

Του Νίκου Κωνσταντάρα

Του Νίκου Κωνσταντάρα

konstandaras@kathimerini.gr

Υποβάλλοντας ταξιδιώτες από την Ελλάδα σε αυστηρούς ελέγχους στα γερμανικά αεροδρόμια, το Βερολίνο περνάει ένα σκληρό μήνυμα, ένα μήνυμα που όσοι αγωνιούν για το μέλλον της Ευρώπης οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπόψη. Οι εταίροι μας έχουν επιλέξει σκληρή γραμμή εναντίον της χώρας μας, ώστε να δείξουν στο εσωτερικό ότι βάζουν τις ιδιαίτερες αγωνίες των Γερμανών πάνω από την αλληλεγγύη με άλλη χώρα-μέλος της Ε.Ε. Επιλέγουν να επιδείξουν βαναυσότητα, θυσιάζοντας την έννοια της συλλογικότητας που, έως πριν από λίγα χρόνια, χαρακτήριζε τις σχέσεις μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.

Ο δρόμος που οδήγησε εδώ από την αρχή της ελληνικής οικονομικής κρίσης ήταν μακρύς και πολύπλοκος. Οι παθογένειες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, η άνοδος της Ακροδεξιάς στη Γερμανία, οι αδυναμίες της ευρωπαϊκής πολιτικής που επέτρεψαν σε χώρες-μέλη (ή και τις ανάγκασαν) να αυτοσχεδιάζουν, έπαιξαν τον ρόλο τους. Είναι θλιβερό, όμως, ότι η Γερμανία επέλεξε να δείξει πυγμή σε ένα ζήτημα στο οποίο η Ελλάδα είχε συνεργαστεί πρόθυμα και οι Ελληνες έδρασαν με καλοσύνη έως και αυταπάρνηση – στη διαχείριση της μαζικής εισροής προσφύγων και μεταναστών.

Η ελληνική κυβέρνηση προέβη σε διάβημα προς το Βερολίνο για τους ελέγχους σε Ελληνες ταξιδιώτες με διαδικασίες εκτός Συνθήκης Σένγκεν. Η αντίδραση αυτή, όμως, ήταν σε χαμηλούς τόνους. Η Αθήνα εκτιμά ότι το μέτρο εφαρμόστηκε στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων μεταξύ πολιτικών κομμάτων για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου ήταν φανερό ότι η ενίσχυση του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) οδηγούσε στη μετατόπιση όλης της πολιτικής σκηνής προς τα δεξιά. Αναμέναμε σκληρότερη στάση στο ζήτημα της διαχείρισης του ελληνικού χρέους και αντίθεση στις προτάσεις (του Γάλλου προέδρου Μακρόν, κυρίως) για την περαιτέρω οικονομική και πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης. Η στοχοποίηση των Ελλήνων ταξιδιωτών, πάντως, ήταν ξαφνική, βάναυση και υποκριτική.

Γνωρίζουμε ότι η Ελλάδα έχει σοβαρές αδυναμίες. Στο θέμα της μετανάστευσης, όμως, η χώρα μας συνεργάστηκε με τη Γερμανία και με την υπόλοιπη Ευρώπη μέσα από το πλαίσιο της Ε.Ε. Το πρόβλημα ξεπερνάει τις δυνάμεις μιας χώρας. Οπως απεδείχθη, όμως, ξεπερνάει και τις δυνατότητες της Ενωσης – απαιτεί άψογη συνεργασία αλλά και εμπιστοσύνη μεταξύ όλων των εμπλεκομένων χωρών. Στο βασικότερο επίπεδο, που αφορά τις αρχές της Ευρώπης, η Ελλάδα, με την αυτοθυσία πολλών Ελλήνων πολιτών, έπραξε ό,τι μπορούσε για να βοηθήσει ανθρώπους, να σώσει ζωές, να προσφέρει ελπίδα. Από τη στιγμή που απελπισμένοι διακινδύνευαν τις ζωές τους, και όσο η Τουρκία τους επέτρεπε να φύγουν από τις ακτές της, δεν υπήρχε περίπτωση να αποτραπούν με τη βία. Οι εισροές μειώθηκαν μόνον όταν οι εταίροι και το ΝΑΤΟ συνέβαλαν σε ναυτικές δυνάμεις και προσωπικό, και όταν η Ε.Ε. συνήψε συμφωνία με την Τουρκία.

Από τον Μάρτιο του 2016, ευθύνη της Ελλάδας ήταν να κρατεί όσους έφθαναν σε σημεία συγκέντρωσης στα νησιά και να επιστρέφει στην Τουρκία όσους δεν δικαιούνται προστασία. Το γεγονός ότι τα λεγόμενα hotspots γέμισαν σε σημείο ασφυξίας είναι απάνθρωπο, προκαλεί τεράστια προβλήματα και για τους πρόσφυγες/μετανάστες και για τις τοπικές κοινωνίες, αλλά αποτρέπει νέες μαζικές αφίξεις. Το είπε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς σε πρόσφατη συνέντευξη με την Ελένη Βαρβιτσιώτη στην «Κ»: «Οι μετανάστες πρέπει να μείνουν στα νησιά, παρά τις δύσκολες συνθήκες, καθώς η μεταφορά τους στην ηπειρωτική Ελλάδα θα έστελνε το λάθος σήμα, δημιουργώντας νέο κύμα αφίξεων». Η τελευταία έκθεση της Επιτροπής επισήμανε ότι στις 9 Νοεμβρίου βρίσκονταν 15.169 άτομα στις εγκαταστάσεις στα ελληνικά νησιά, και ότι από την αρχή της συμφωνίας μόλις 1.969 είχαν επιστραφεί στην Τουρκία (κυρίως λόγω χρονοβόρων διαδικασιών).

Για να συνοψίσουμε: οι Ελληνες έκαναν ό,τι μπορούσαν να σώσουν ζωές, σύμφωνα με τις Αρχές της Ε.Ε. Χρειάστηκε ουσιαστική συμβολή των εταίρων και του ΝΑΤΟ, καθώς και η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας, για να διακοπεί η ροή. Υπερβολικά μεγάλος αριθμός μεταναστών παραμένει στα hotspots επειδή αργούν οι διαδικασίες για επιστροφές προς την Τουρκία. Οι εταίροι δεν συμβάλλουν στον βαθμό που απαιτείται, ώστε να φιλοξενήσουν όλοι ανθρώπους που βρίσκονται στην Ελλάδα. Αν προσθέσουμε και το γεγονός ότι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης ύψωσαν τείχη (προς ανομολόγητη χαρά της Γερμανίας και της Αυστρίας) και αρνούνται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες, η ανεπάρκεια των ελληνικών αρχών στη διαχείριση του προβλήματος μοιάζει πταίσμα μπροστά στην υποκρισία άλλων.

Κι όμως, με το επιχείρημα ότι περί τα 1.000 άτομα έφθασαν σε γερμανικά αεροδρόμια από την Ελλάδα χωρίς θεώρηση Σένγκεν (αριθμός που αμφισβητείται από τις ελληνικές αρχές), η Γερμανία επιφυλάσσει για τους Ελληνες μεταχείριση υπηκόων τρίτων χωρών. Την ώρα που τα κόμματά τους διαπραγματεύονται τον σχηματισμό κυβέρνησης, ας αναρωτηθούν οι Γερμανοί εάν το μέτρο εναντίον των Ελλήνων είναι δίκαιο. Μήπως θα έπρεπε να ομολογήσουν ότι απορρίπτουν την ενοποίηση της Ευρώπης και τις αρχές της; Να πει η Αγκελα Μέρκελ ότι παρότι κράτησε σταθερή στάση υπέρ των προσφύγων πριν από τις εκλογές, τώρα είναι διατεθειμένη να αλλάξει θέση και να προσβάλει τον λαό που πριν από δύο χρόνια συνέβαλε όσο λίγοι στη διάσωση των ευρωπαϊκών αρχών;

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Νίκου Κωνσταντάρα

Νίκος Κωνσταντάρας: Τελευταία Ενημέρωση

X