Τι παρακολουθούμε από την νύχτα της Παρασκευής μέχρι αυτή την στιγμή στην γειτονική Τουρκία; Μια αποτυχημένη απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος; Την μετωπική αντεπίθεση της Τουρκίας κατά των «ξένων παραγόντων» που προσπαθούν να την βλάψουν; Την θεμελίωση ενός αυταρχικού και συντηρητικού καθεστώτος; Ή κάτι παραπάνω; Πως μπορούμε να προσεγγίσουμε πολυδιάστατα και «ψύχραιμα» τις εξελίξεις στην Τουρκία δίχως να εγκλωβιστούμε στην αντιπαράθεση κυβέρνησης-Γκιουλέν, ή σε διπολισμούς του τύπου ερντογανικοί στρατηγοί-κεμαλιστές στρατηγοί κ.ο.κ.;
Η ταυτότητα των πρωταγωνιστών του νέου «δράματος» μας βοηθά να απαντήσουμε στα προαναφερόμενα ερωτήματα. Από την νύχτα της Παρασκευής, στο προσκήνιο της επικαιρότητας έχουν βρεθεί τρεις πρωταγωνιστές: Η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν με τις αυταρχικές διαθέσεις της, το Κίνημα Γκιουλέν με την δική του εκδοχή του πολιτικού Ισλάμ και του παντουρκισμού και οι παράγοντες του κεμαλισμού. Τα όσα συμβαίνουν από την Παρασκευή μέχρι σήμερα δείχνουν ότι οι εν λόγω τρεις μερίδες της τουρκικής Δεξιάς αναμετριούνται για να ελέγξουν την τύχη του σύγχρονου τουρκικού κράτους, το οποίο περίπου έναν αιώνα μετά την ίδρυση του αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα σε διάφορα πεδία.
Με την υποστήριξη συγκεκριμένων τμημάτων του στρατού, της αστυνομίας και των 23εκ. ψηφοφόρων του κυβερνώντος κόμματος, της κεμαλιστικής αξιωματικής αντιπολίτευσης και των Γκρίζων Λύκων, η κυβέρνηση εξαπολύει την αντεπίθεσή της η οποία ξεπερνά πλέον τα πλαίσια της αντιμετώπισης του πραξικοπήματος και αγγίζει τα όρια των ευρύτερων σχεδιασμών του Προέδρου Ερντογάν και των συντρόφων του. Η κυβέρνηση κατηγορεί το Κίνημα Γκιουλέν για το αποτυχημένο πραξικόπημα. Το Κίνημα Γκιουλέν υπερασπίζεται τον εαυτό του ισχυριζόμενο ότι ο Ερντογάν βρίσκεται πίσω από τα πρόσφατα γεγονότα τα οποία κατασκεύασε με απώτερο σκοπό να προωθήσει τα σχέδια του για το μέλλον της Τουρκίας. Οι κεμαλιστές τηρούν ήπιους τόνους, παρά το γεγονός ότι έχουν πρωταγωνιστήσει στα διάφορα στάδια της όλης υπόθεσης. Εξαιτίας της εν λόγω συγκεχυμένης εικόνας προτιμούμε να προσεγγίσουμε το όλο ζήτημα από την σκοπιά της αναμέτρησης που διεξάγεταιστους κόλπους της τουρκικής Δεξιάς για τον απόλυτο έλεγχο του τουρκικού κράτους του 21ου αιώνα.
Το σύγχρονο πολίτευμα και κοινωνικοπολιτικό σύμπλεγμα της Τουρκίας είναι έργο της χούντας του 1980 και των διαδοχικών νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων που ακολούθησαν. Ένα καθεστώς που ισοπέδωσε την Αριστερά, τον συνδικαλισμό, τις ελεύθερες και διαμαρτυρόμενες φωνές, τις κοινωνικές ελευθερίες των εθνικών και θρησκευτικών ομάδων και το οποίο σήμερα κινείται στους ρυθμούς του εκλογικού απολυταρχισμού και του τουρκισμού. Για αυτό ακριβώς τον λόγο τονίζουμε: Το πρωί του Σαββάτου η Τουρκία είχε δυο επιλογές: Την χούντα του ερντογανισμού ή την χούντα των στρατηγών. Η χώρα επέλεξε (για την ώρα) την πρώτη επιλογή. Σε κάθε περίπτωση η κοινή συνισταμένη είναι μια και μοναδική: Η Δεξιά, οι νεοφιλελεύθερες πρακτικές της και η πτωχευμένη ιδεολογία της, που βασίζεται στον συνδυασμό του τουρκικού εθνικισμού με τις διάφορες αποχρώσεις του συντηρητικού Ισλάμ δεν λύνει κανένα απολύτως πρόβλημα για τους λαούς της Τουρκίας, δεν αντιμετωπίζει αποτελεσματικά το Κουρδικό Ζήτημα και δεν προωθεί την χάραξη μιας επωφελούς εξωτερικής πολιτικής. Για αυτό τον λόγο είμαστε σε θέση να υπογραμμίσουμε με σχετική βεβαιότητα ότι το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου αποτελεί το σημείο εκκίνησης για νέες περιπέτειες και τραγωδίες όχι μόνο στην Τουρκία αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή.
Ένα καίριο ερώτημα στους Τουρκοκύπριους συμπολίτες
Με μικρές διαφοροποιήσεις, κυρίως εξαιτίας των ιδεολογικών αποχρώσεων και του κουρδικού εθνικισμού, οι μερίδες της τουρκικής Αριστεράς (κύκλοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών, μικρότερων πολιτικών σχηματισμών, συνδικάτα, δυναμική του Γκεζί κ.ο.κ.) συμφωνούν ότι η Τουρκία μπαίνει πλέον σε νέες περιπέτειες. Όπως αναφέρει και ο Μπακί Γκιούλ, ένα σημαντικό μέλος της εξόριστης κουρδικής διανόησης, λίγες μόλις ώρες μετά το πραξικόπημα: «Δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις. Στην Άγκυρα η αναμέτρηση δεν τελείωσε, μόλις άρχισε. Εξαιτίας των συνθηκών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, οι κεμαλιστές, το μεγάλο κεφάλαιο και οι Γκρίζοι Λύκοι επέλεξαν προσωρινά το στρατόπεδο της κυβέρνησης. Αύριο, μόλις αλλάξουν οι συνθήκες, η εικόνα ενδέχεται να είναι πολύ πιο διαφορετική». Την εν λόγω άποψη συμμερίζονται και έμπειροι ξένοι αναλυτές, οι οποίοι προειδοποιούν ότι το κεφάλαιο των πραξικοπημάτων στην Τουρκία έχει μόλις ανοίξει εκ νέου.
Σε αυτό το σημείο προκύπτει ένα σημαντικό ερώτημα, το οποίο απευθύνουμε στους Τουρκοκύπριους συμπολίτες μας: Την Τουρκία της Δεξιάς του 21ου αιώνα, η οποία σε διάφορα πεδία είναι έτοιμη και πρόθυμη να πραγματοποιήσει κάθε είδους «τρέλα», επιλέγουμε για να αντιμετωπίσουμε την έντονη καχυποψία και τον «φόβο» κάποιων μερίδων της κοινότητας απέναντι στην ελληνοκυπριακή πλειοψηφία του τόπου; Ο τουρκικός στρατός, ο οποίος δεν διστάζει να βομβαρδίσει την βουλή και τις πόλεις του, μπορεί να συνεχίσει να είναι εγγυήτρια δύναμη της σύγχρονης Κύπρου;
