ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Ερκάν Μπας, Μπαρίς Ατάϊ: Εργατικό κόμμα Τουρκίας και Κυπριακό

Ερκάν Μπας και Μπαρίς Ατάϊ. Δυο νέα μέλη της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας. Εισήλθαν στο κοινοβούλιο τον Ιούνιο, από τους κόλπους του Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών (ΔΚΛ), το οποίο υποστηρίζουν κυρίως Κούρδοι ψηφοφόροι και αριστερές ομάδες της Τουρκίας. Το ΔΚΛ ξεχωρίζει με το δημοκρατικό προφίλ του, την υποστήριξη των δικαιωμάτων όλων των εθνοτήτων και θρησκευτικών ομάδων της Τουρκίας και φυσικά την «ριζοσπαστική» γραμμή του, σε σειρά ζητημάτων εξωτερικής πολιτικής, όπως λ.χ. το Κυπριακό. Πρόκειται για το μοναδικό τουρκικό κόμμα που τάσσεται υπέρ της ομοσπονδιακής λύσης στο Κυπριακό μέσα από την αποστρατικοποίηση του νησιού και το τέλος της κατοχής των ξένων δυνάμεων.

Ο Ερκάν Μπας είναι νεαρό και φιλόδοξο στέλεχος της τουρκικής Αριστεράς. Κατάγεται από την Βοσνία και έζησε πολλά χρόνια στην Γερμανία. Στην Τουρκία εισήλθε στην πολιτική μέσα από τους κόλπους του κομμουνιστικού κινήματος. Υπήρξε Γενικός Γραμματέας του κομμουνιστικού κόμματος και πρόσφατα συνεργάστηκε με το ΔΚΛ και εκλέχθηκε στο τουρκικό κοινοβούλιο. Με το ΔΚΛ συνεργάστηκε και ο ηθοποιός Ατάϊ, ο οποίος ξεχώρισε την προηγούμενη περίοδο με την λαμπρή καριέρα του στην βιομηχανία του κινηματογράφου και τηλεοπτικών σειρών της Τουρκίας.

Λίγο μετά την ανάδειξη τους στην νέα βουλή, οι κ. Μπας και κ. Ατάϊ χωρίζουν τους δρόμους τους με το ΔΚΛ και προχωρούν στην επανίδρυση του ιστορικού εκπρόσωπου της τουρκικής Αριστεράς, του Εργατικού Κόμματος της Τουρκίας (Türkiye İşçi Partisi), το οποίο στην νέα περίοδο θα εκπροσωπείται στην βουλή από τους συγκεκριμένους δυο βουλευτές. Το διαζύγιο με το ΔΚΛ έρχεται σε συμφωνία με την πολιτική ηγεσία του κουρδικού κινήματος, το οποίο αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ενίσχυση του ρόλου της τουρκικής Αριστεράς στο πολιτικό προσκήνιο.

Η κίνηση των κ. Μπας και κ. Ατάϊ φέρει μεγάλη σημασία για τα τουρκικά πολιτικά δρώμενα, κυρίως εξαιτίας της συγκυρίας και την «σκοτεινή περίοδο» του αυταρχισμού που ξεκίνησε στο τουρκικό πολιτικό προσκήνιο μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016. Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία, σε μια ιστορική στιγμή που πάνω από 340 βουλευτές της συντηρητικής, εθνικιστικής κυβερνητικής συμμαχίας θέτουν στο στόχαστρο τους Κούρδους και τα τελευταία προπύργια της αντιπολίτευσης, δυο νεαροί πολιτικοί αναλαμβάνουν το δύσκολο έργο της ανασυγκρότησης των τάξεων της τουρκικής Αριστεράς. Στα χρόνια των μεγάλων πιέσεων, των μαζικών φυλακίσεων, του αυταρχισμού, ένας ακτιβιστής και ένας πρώην ηθοποιός προχωρούν στην ανασυγκρότηση του ιστορικού κόμματος της τουρκικής Αριστεράς, το οποίο υπήρξε ο πρώτος πολιτικός φορέας της Τουρκίας που αναφέρθηκε στο «Κουρδικό Πρόβλημα», ως ένα πρόβλημα ταξικό και εθνικό.

Στην Τουρκία του ερντογανικού αυταρχισμού λοιπόν, δυο «πιτσιρικάδες» ταράζουν τα «νερά» του ολοκληρωτισμού και προβάλλουν σειρά προοδευτικών θέσεων, συνάπτοντας συμμαχίες –ταξικές και κοινωνικοπολιτικές- με διάφορες ομάδες της κοινωνίας. Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια στιγμή που ο Πρόεδρος της Τουρκίας προειδοποιεί ότι θα απομακρύνει από τα καθήκοντα τους Κούρδους δημάρχους μετά τις επικείμενες δημοτικές εκλογές, σε περίπτωση που ο Κούρδος ψηφοφόρος δεν επιλέξει τους υποψήφιους του τουρκικού κράτους.

Τι συμβαίνει την ίδια στιγμή στην «δημοκρατική» και «ευρωπαϊκή» Κύπρο; Ποιες είναι οι τελευταίες εξελίξεις σε ένα από τα πιο σημαντικά «ζητήματα» του τόπου; «Quo vadis» υβριδική, ανταγωνιστική, μερικώς ανελεύθερη Κυπριακή Δημοκρατία σε μια συγκυρία που οι λαοί της Τουρκίας και της περιοχής αντιμετωπίζουν μια ιδιαίτερα δύσκολη, «σκοτεινή πραγματικότητα»;

Τα δημοσιεύματα του ντόπιου τύπου, των τελευταίων ημερών μιλούν από μόνα τους και παρέχουν απαντήσεις στα προαναφερόμενα ερωτήματα. Συγκεκριμένα, το Προεδρικό μας γυρνά την πλάτη του στην κριτική που δέχεται από διάφορες μερίδες της κοινωνίας και το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σχετικά με τους τελευταίους χειρισμούς στο Κυπριακό. Ο ίδιος ο Πρόεδρος έρχεται σε ανοιχτή ρήξη με την ηγεσία του κόμματος που τον ανέδειξε στην Προεδρία της χώρας, μόλις πριν από λίγους μήνες. Ο ηγέτης του κυβερνώντος κόμματος αναλαμβάνει προσωπικές πρωτοβουλίες για να σώσει ότι «είναι δυνατόν να σωθεί» από τον δικοινοτικό διάλογο. Την ίδια στιγμή, η εσωστρέφεια, οι λεπτές ισορροπίες για τις επικείμενες εκλογές και τα μεγάλα λάθη και οι αδυναμίες του παρελθόντος εγκλωβίζουν την αξιωματική αντιπολίτευση σε ένα είδους «σοσιαλδημοκρατικού αδιεξόδου». Η δε παράταξη του «όχι» δεν έχει να προσφέρει τίποτα καινούριο για το Κυπριακό, πέρα από τις εθνικιστικού και σοβινιστικού τύπου εξάρσεις της. Την ίδια ώρα, φιλελεύθερες ομάδες εκφράζουν γκρίνια για το αδιέξοδο στο Κυπριακό, προβάλλοντας φιλελεύθερες προτάσεις για την λύση και αποσιωπώντας τις ταξικές και ιμπεριαλιστικές-διεθνείς διαστάσεις του όλου ζητήματος.

Τελικά οδηγούμαστε στο εξής ερώτημα; Παρά την στροφή της στον αυταρχισμό, την πολιτικοοικονομική κρίση με δίχως τέλος, την μεγάλη συστημική κρίση που έχει ως σημείο εκκίνησης το καθεστώς της χούντας του 1980, ποια κοινωνία «εκπέμπει» σημάδια δυναμικότητας και ενέργειας; Η κυπριακή κοινωνία που εγκλωβίζεται στον συντηρητισμό της ή η τουρκική που σε περίοδο κρίσης, ανεξάρτητες φωνές αντιστέκονται στις εκφάνσεις του φασισμού; Αυτές οι φωνές πράττουν και κάτι άλλο: Παρουσιάζουν νέες, «νέες», «φρέσκιες» ιδέες για μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία (βλπ. Κουρδικό Ζήτημα). Όσο λοιπόν, η κυπριακή κοινωνία δεν παρουσιάζει τέτοιου είδους προοδευτικά αντανακλαστικά (μαρξιστικά ή ακόμη και φιλελεύθερα) δεν θα είμαστε σε θέση να αναμένουμε πρόοδο στα μεγάλα προβλήματα του τόπου. Στην ιστορική αναμέτρηση Κύπρου vs πρόοδος (όχι αποκλειστικά «υλική», αλλά πνευματική και κατεξοχήν κοινωνική-ταξική) δυστυχώς ο νικητής είναι δεδομένος, εδώ και καιρό…

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ