Στην νέα περίοδο, ο κ. Ερντογάν ελέγχει και τυπικά πλέον το μεγαλύτερο κόμμα της Τουρκίας, το οποίο κρατά την μοίρα της γειτονικής χώρας στα χέρια του εδώ και 15 χρόνια. Μετά την επιστροφή του στην ηγεσία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), ο κ. Ερντογάν εστιάζει την προσοχή του σε δυο σημαντικά πεδία.
Πρώτον, δρομολογεί την κατάργηση του αξιώματος του Πρωθυπουργού. Ως γνωστόν, στις 16 Απριλίου, οι Τούρκοι ψηφοφόροι έδωσαν την συγκατάθεσή τους για την μετάβαση της χώρας σε προεδρικό σύστημα. Στα πλαίσια της συγκεκριμένης απόφασης των ψηφοφόρων, η οποία αμφισβητείται από μεγάλες μερίδες της κοινωνίας, ακολουθεί η ψήφιση σημαντικών νόμων, τα οποία θα ανοίξουν σταδιακά τον δρόμο για την κατάργηση του αξιώματος του Πρωθυπουργού το οποίο εγκαινιάστηκε κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Παράλληλα με την κατάργηση του δεύτερου ανώτατου πολιτικού αξιώματος της χώρας, τον κ. Ερντογάν απασχολεί ο αριθμός 50,01%. Γιατί 50,01%; Για τον απλούστατο λόγο ότι στο νέο πολίτευμα, η εξασφάλιση της πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο, το οποίο θα απαρτίζεται από 600 έδρες, δεν θα είναι αρκετή για τον σχηματισμό κυβέρνησης από το πλειοψηφούν κόμμα. Με βάση το νέο προεδρικό σύστημα τον σχηματισμό κυβέρνησης αναλαμβάνει ο Πρόεδρος ο οποίος εκλέγεται απ’ ευθεία από τον λαό.
Εν ολίγοις, μπορεί το ΑΚΡ το 2019 να εξασφαλίσει απλή πλειοψηφία ή ακόμη ενισχυμένη πλειοψηφία στην νέα βουλή, αλλά παρ’ όλα αυτά να μην δύναται να σχηματίσει κυβέρνηση εάν δεν εξασφαλίσει ταυτόχρονα και την εκλογή του κ. Ερντογάν στο αξίωμα του Προέδρου. Για να συμβεί αυτό, ο κ. Ερντογάν χρειάζεται, εκτός από την υποστήριξη του κόμματός του και την υποστήριξη μικρότερων συντηρητικών και εθνικιστικών παραγόντων, κυρίως του Κινήματος Γκρίζων Λύκων.
Για αυτό τον λόγο, τις επόμενες εβδομάδες, ο κ. Ερντογάν αναμένεται να λάβει πρωτοβουλίες προς την εν λόγω κατεύθυνση, αλλά και προς την άμεση κατάργηση του αξιώματος του Πρωθυπουργού. Στην νέα περίοδο, τον κ. Ερντογάν απασχολούν επίσης μια σειρά επιμέρους ζητημάτων.
Πρώτα από όλα τίθεται το ζήτημα της ανασυγκρότησης του κυβερνώντος κόμματος. Το ΑΚΡ μετεξελίσσεται σε έναν νέο, μαζικό πολιτικό φορέα που παρέχει την δυνατότητα στον ισχυρό πολιτικό άνδρα να δημιουργεί συμμαχίες με μικρότερους κοινωνικούς και πολιτικούς φορείς από τον συντηρητικό και εθνικιστικό χώρο.
Η παλιά ηγεσία του κόμματος αποχωρεί από το προσκήνιο, ενώ τα σύμβολα, το καταστατικό και οι εσωτερικοί μηχανισμοί του κόμματος αλλάζουν, σύμφωνα πάντα με τις επιταγές της νέας περιόδου. Την ίδια στιγμή, αλλαγές ακολουθούν και σε επίπεδο δήμων οι οποίοι φαίνεται να πάσχουν από φαινόμενα διαφθοράς και να είναι ύποπτοι για διασυνδέσεις με το Κίνημα Γκιουλέν. Η απώλεια της Άγκυρας και της Πόλης στο δημοψήφισμα δεν θεωρείται ως μια τυχαία εξέλιξη από το Προεδρικό, το οποίο χρεώνει την ήττα στους εν ενεργεία δημάρχους του ΑΚΡ.
Την τρέχουσα περίοδο εξελίξεις θα πρέπει να αναμένουμε πρώτον στο Κουρδικό Ζήτημα, (σε συνδυασμό με το βόρειο κομμάτι της Συρίας), και δεύτερον στο εσωτερικό της Τουρκίας. Την προηγούμενη εβδομάδα, Τουρκία και ΗΠΑ συμφώνησαν για τον συντονισμό των κινήσεών τους στο πεδίο της αντιμετώπισης του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (ΡΚΚ) στο εσωτερικό της γειτονικής χώρας. Ο όρος «αντιμετώπιση» δεν πρέπει να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι σύντομα θα δούμε τις συγκρούσεις του τουρκικού κράτους με τις κουρδικές δυνάμεις να ξεφεύγουν από τον έλεγχο.
Αντιθέτως, στους κυβερνητικούς κύκλους της Άγκυρας εκφράζονται αυτή την περίοδο δεύτερες σκέψεις όσον αφορά την κορύφωση της έντασης, ενώ κάποιοι παράγοντες στο Προεδρικό προτείνουν την επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το κουρδικό κίνημα δεν κλείνει την πόρτα σε αυτό το ενδεχόμενο, ωστόσο, θέτει από την μεριά του σημαντικούς όρους. Επίσης, εξελίξεις έρχονται και στο πεδίο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.
Στο Προεδρικό δεν αποκλείεται η αλλαγή φρουράς στην ηγεσία της τουρκικής διπλωματίας κατά την επόμενη περίοδο. Παράλληλα, υπάρχουν δεύτερες σκέψεις για μια σειρά ζητημάτων, όπως λ.χ. το δυτικότερο κουρδικό καντόνι στην Συρία, το δυτικό μέτωπο του Μίμπιτς, την Ράκκα, και το Όρος Σίντζαρ (Σένγκαλ).
Τέλος, στο Κυπριακό Ζήτημα, η Άγκυρα εξακολουθεί να «καλωσορίζει» την ομοσπονδιακή λύση με τέσσερις βασικές προϋποθέσεις: Αναπροσαρμογή του συστήματος των εγγυήσεων, περιορισμένο ποσοστό γης-περιουσιών που επιστρέφουν στην ε/κ πλευρά με την λύση, πολιτική ισότητα, άμεση συνεργασία στο πεδίο του φυσικού αερίου. Με βάση όμως τις πληροφορίες μας δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο στην σκιά των εν λόγω όρων να κρύβεται επίσης η βούληση του τουρκικού Προεδρικού να προχωρήσει στην υιοθέτηση εναλλακτικών σχεδίων για το Κυπριακό (λ.χ. μοντέλο Γιβραλτάρ κ.ο.κ.)
