ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Καθορισμός χρεώσεων σε συνθήκες ιδιωτικού μονοπωλίου στο λιμάνι

Του Πάμπου Παπαγεωργίου

Του Πάμπου Παπαγεωργίου

Σε πολύ τακτά διαστήματα, εμφανίζονται ειδήσεις σχετικά με τις εξελίξεις στο λιμάνι Λεμεσού. Διαβουλεύσεις και διαμάχες έχουν ως κύριο αντικείμενο την επιβάρυνση των εμπορευομένων από τις εταιρείες που ανέλαβαν τη διαχείριση των εργασιών του λιμανιού. Συνήθως οι διαμάχες που προκύπτουν έχουν να κάνουν με αύξηση των χρεώσεων για τους πελάτες και αντίδραση των τελευταίων με πολιτική πίεση για να αναγκαστούν οι εταιρείες να αποσύρουν τις αυξήσεις ή τουλάχιστον να τις περιορίσουν.

Πριν την ιδιωτικοποίηση, ο καθορισμός των χρεώσεων γινόταν από την Αρχή Λιμένων και το Υπουργικό Συμβούλιο. Ο μηχανισμός καθορισμού των τιμών δεν είχε να κάνει με την προσφορά και τη ζήτηση. Ίσως, έμμεσα, να λαμβάνονταν υπόψη οι χρεώσεις άλλων λιμανιών της περιοχής, όμως δεν ήταν η ανταγωνιστικότητα σε σχέση με άλλα λιμάνια ο κύριος γνώμονας καθορισμού των τιμών. Οι τελικές τιμές πιθανότατα εμπεριείχαν τη λεγόμενη κοστοστρέφεια, δηλαδή το κόστος παραγωγής των υπηρεσιών στο βαθμό που αυτό μπορεί να υπολογιστεί. Κατά τρόπο ακόμα πιο περίπλοκο, η τιμολόγηση των υπηρεσιών είχε να κάνει με το γεγονός ότι οι πελάτες ήταν φορείς σημαντικής οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής δύναμης και φυσικά επεδίωκαν οι τιμές χρέωσης να μην υπονομεύουν τις επιχειρήσεις τους.

Σε μεγάλο βαθμό, δηλαδή, ο καθορισμός των χρεώσεων ήταν μια πολιτική διαδικασία η οποία λάμβανε υπόψη τη δύναμη του κάθε επηρεαζόμενου, μια τυπική έκφραση αυτού που ονομάζεται μοντέλο κορπορατισμού. Η ιδιωτικοποίηση όμως των υπηρεσιών δεν έγινε εξ ονόματος της διόρθωσης αυτού του ιδιότυπου μοντέλου. Η αιτιολόγησή της έγινε πρωτίστως με αναφορά στην προσέλκυση πιο πολλών εργασιών και εμμέσως με τη διόρθωση στρεβλώσεων που αφορούσαν θέματα οργάνωσης και αμοιβής της εργασίας.
Στο τέλος της ημέρας, σε ένα αισιόδοξο σενάριο, οι νέοι διαχειριστές μπορεί να καταφέρουν να λειτουργούν το λιμάνι χωρίς κάποιες από τις εργασιακές στρεβλώσεις του παρελθόντος. Μπορεί ακόμα να καταφέρουν να αυξήσουν την εμπορική κίνηση κερδίζοντας επιπρόσθετες δουλειές.

Σε αυτούς του δύο τομείς λοιπόν- αποτελεσματική οργάνωση της εργασίας και αύξηση του τζίρου- η επιτυχία ή η αποτυχία αυτής της ιδιωτικοποίησης δεν έχει ακόμα κριθεί. Αυτό όμως που θα μπορούσε κάποιος να υποστηρίξει με ισχυρές ενδείξεις είναι ότι το μοντέλο καθορισμού των τιμών έχει γίνει χειρότερο. Το ισορροπιστικό μοντέλο έχει αντικατασταθεί από ένα ιδιωτικό μονοπώλιο, το οποίο έχει δυνατότητα να αυξάνει τις χρεώσεις εις βάρος των εξ ανάγκης πελατών του.

Θεωρητικά εφόσον υπάρχει επαρκής ρυθμιστικός έλεγχος, τα συμφέροντα των πελατών αυτών προστατεύονται. Στην πράξη όμως θα υπάρχει μια συνεχής μάχη ανάμεσα στα ιδιωτικά μονοπώλια και στις διοικητικές αρχές. Οι πρώτοι έχουν ως κίνητρο την αύξηση των κερδών τους. Στο τέλος της ημέρας, έστω και μερικώς, θα καταφέρνουν να εκμεταλλευτούν τις όποιες αδυναμίες εκείνων που τους επιβλέπουν αλλά και τα όποια «παραθυράκια» στους κανονισμούς, τις συμφωνίες και τους νόμους.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
X