Πρόσφατα, το θέμα της Θάλασσας της Νότιας Κίνας είδε το φως της διεθνούς δημοσιότητας. Μερικές χώρες εσκεμμένα προέβαλαν το θέμα στη διεθνή σκηνή. Παραγνωρίζοντας βασικά ιστορικά γεγονότα, προσπαθούν να δημιουργήσουν ζήτημα για την κυριαρχία της Κίνας επί των νήσων της Θάλασσας της Νότιας Κίνας και κλείνουν τα μάτια στην καλή θέληση της Κίνας.
Η Κίνα έχει αδιαμφισβήτητη κυριαρχία επί των νήσων της Θάλασσας της Νότιας Κίνας και της παρακείμενης θαλάσσιας περιοχής. Οι εκεί δραστηριότητες της Κίνας χρονολογούνται σε βάθος χρόνου πέραν των 2.000 ετών. Η Κίνα ήταν η πρώτη χώρα που ανακάλυψε, ονόμασε, εξερεύνησε και εκμεταλλεύτηκε τους πόρους των συγκεκριμένων νήσων και η πρώτη που συνεχώς εξάσκησε κυριαρχία επ’ αυτών. Διαδοχικές Κινεζικές Κυβερνήσεις εξάσκησαν συνεχή δικαιοδοσία επί των νήσων.
Από τη δεκαετία του 1930 μέχρι τη δεκαετία του 1940, η Ιαπωνία παράνομα κατέλαβε μερικά μέρη των νήσων κατά τη διάρκεια του πολέμου κατά της Κίνας. Στο τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Κινέζικη Κυβέρνηση επανάκτησε την άσκηση της κυριαρχίας της επί των νήσων. Στρατιωτικό προσωπικό και κυβερνητικοί αξιωματούχοι εστάλησαν με πλοία για τις τελετές επανάκτησης της εξουσίας. Το 1947, η Κίνα επανενόμασε τους θαλάσσιους εδαφικούς σχηματισμούς των νήσων και το 1948 δημοσίευσε επίσημο χάρτη με διακεκομμένη γραμμή στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Τόσο η Δήλωση της Κυβέρνησης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας για τα Χωρικά Ύδατα, όσο και ο Νόμος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας για τα Χωρικά Ύδατα και τη Συνοριακή Ζώνη ρητά προνοούν ότι το έδαφος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις νήσους Dongshan, Xisha, Zhongsha και Nansha, που σημειώθηκαν και αναγνωρίστηκαν ως κινεζικές όχι μόνο σε κινεζικούς χάρτες, αλλά επίσης και σε χάρτες των ΗΠΑ, της Σοβιετικής Ένωσης, του Ηνωμένου Βασιλείου, του Βιετνάμ και των Φιλιππίνων, μέχρι τη δεκαετία του 1970. Όλες αυτές οι πράξεις επιβεβαιώνουν την εδαφική κυριαρχία και τα σχετικά θαλάσσια δικαιώματα και συμφέροντα της Κίνας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Προς το τέλος της δεκαετίας του 1960, η ενεργειακή κρίση και η ανακάλυψη άφθονων πετρελαϊκών κοιτασμάτων στα ύδατα της Nansha αποτέλεσαν νέα κίνητρα για άλλους απαιτητές να εποφθαλμιούν και να αρπάξουν τις νήσους Nansha (ή Spratly) της Κίνας. Αμιλλώμενες για το ποια θα έχει συμφέροντα στα πετρελαϊκά κοιτάσματα και παρά την ξεκάθαρη αντίθεση της Κίνας, μερικές χώρες προέβαλαν εδαφικές αξιώσεις επί των νήσων Nansha της Κίνας και παράνομα κατέλαβαν μερικές καθώς και υφάλους και εκμεταλλεύτηκαν πετρέλαιο και φυσικό αέριο στα ύδατά τους, δημιουργώντας έτσι το θέμα της Θάλασσας της Νότιας Κίνας. Μεγαλύτερο κύμα σφετερισμού των νήσων Nansha συνέβη τις δεκαετίες του 1970 και 1980. Τη δεκαετία του 1990, το Βιετνάμ κατέλαβε ακόμη πέντε υφάλους, αυξάνοντας τον αριθμό των νήσων και των υφάλων υπό τον έλεγχό του σε 29. Η Μαλαισία κατέλαβε ακόμη δύο υφάλους, το 1999. Οι Φιλιππίνες, επιπλέον, προέβησαν σε έναν αριθμό προκλήσεων στις νήσους Nansha της Κίνας.
Με σκοπό τη διαχείριση διαφορών μεταξύ των μερών και τη διατήρηση της ειρήνης και σταθερότητας, η Κινέζικη Κυβέρνηση αποβλέποντας στο να εμποδίσει τη διαφορά να επεκταθεί και να διατηρήσει τη συνεργασία Κίνας-ASEAN κατέφυγε σε πλήρεις διπλωματικές διαβουλεύσεις με χώρες όπως το Βιετνάμ, τη Μαλαισία και ειδικά τις Φιλιππίνες. Εν τω μεταξύ, η Κίνα και χώρες της ASEAN, τη δεκαετία του 1990 επικοινώνησαν για να διερευνήσουν από κοινού διαδικασίες διευθέτησης των διαφορών, κατάλληλες για την περιοχή. Μετά από μακρά περίοδο διαβουλεύσεων και αμοιβαίων προσαρμογών, η Κίνα και τα δέκα κράτη της ASEAN επίσημα υπέγραψαν, στην Πνομ Πενχ της Καμπότζης, το 2002, τη Διακήρυξη Συμπεριφοράς των Μερών στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας (DOC), που ανήγγειλε στον κόσμο ότι οι περιφερειακές χώρες είχαν ένα επίσημο έγγραφο να ακολουθούν, όταν χειρίζονται θέματα στην περιοχή.
Η DOC κέρδισε τη φήμη της «άγκυρας σταθερότητας». Το Άρθρο 4 της DOC προνοεί ότι «τα ενδιαφερόμενα μέρη αναλαμβάνουν να επιλύουν τις εδαφικές και δικαιοδοτικές τους διαφορές με ειρηνικά μέσα, χωρίς να καταφεύγουν στην απειλή ή χρήση βίας, μέσω φιλικών διαβουλεύσεων και διαπραγματεύσεων των άμεσα ενδιαφερομένων κυριάρχων κρατών, σύμφωνα με τις παγκοσμίως αναγνωρισμένες αρχές του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένης και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982». Μετά από οκτώ επιπλέον χρόνια κοινών προσπαθειών, η Κίνα και οι δέκα χώρες της ASEAN κατέληξαν το 2011 σε συμφωνία στο θέμα των Οδηγιών για την εφαρμογή της DOC και άρχισαν την ιστορική πορεία της πλήρους και αποτελεσματικής εφαρμογής της DOC.
Εν τούτοις, πριν από μερικά χρόνια, μερικές χώρες άλλαξαν την εποικοδομητική τους στάση για συνεργασία με καλή θέληση, εγκατέλειψαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν βάσει της DOC και καταπάτησαν τις κοινές προσπάθειες σχετικών χωρών για τη διασφάλιση της ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή. Μεθοδικά σχεδιάστηκε μία φάρσα «διαιτησίας» με την προτροπή και τη βοήθεια μερικών χωρών εκτός της περιοχής, σε μία προσπάθεια επαναδημιουργίας διαφορών, με σκοπό να αρνηθούν την κινεζική κυριαρχία επί των νήσων. Ως γεγονός, το κλειδί για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες πάντοτε βρισκόταν στα χέρια των χωρών της περιοχής, δηλαδή, η επίλυση των διαφορών μέσω διαπραγματεύσεων και διαβουλεύσεων μεταξύ των άμεσα ενδιαφερομένων χωρών.
Αυτή ήταν η συνεπής πολιτική και πρακτική της Κίνας τα τελευταία 60 χρόνια, από την ίδρυση της Νέας Κίνας. Μέχρι τώρα, η Κίνα έχει επιλύσει συνοριακά θέματα επί του εδάφους με δώδεκα γειτονικές χώρες μέσω διαπραγματεύσεων, περιλαμβανομένης της Ρωσίας, του Βιετνάμ, του Αφγανιστάν, του Νεπάλ, της Μογγολίας, της Βιρμανίας κ.λπ. και οριοθέτησε περίπου 20.000 χιλιόμετρα ή 90% των συνόρων της.
Ο κινέζικος λαός καταλαβαίνει πάρα πολύ καλά πόσο πολύτιμη είναι η ελευθερία, η ισότητα, η τιμιότητα και η δικαιοσύνη. Η Κίνα πάντοτε αντιτίθεται στην ηγεμονία και την πολιτική ισχύος και σταθερά υποστηρίζει την ευθυδικία και τη δικαιοσύνη στις διεθνείς σχέσεις. Ποτέ δεν επέβαλε στους άλλους την αδικία από την οποία κάποτε υπέφερε ούτε πρόκειται ποτέ να το κάνει. Αυτός είναι ο λόγος που η Κίνα κέρδιζε φίλους παντού στον κόσμο.
Η Κίνα παραμένει δεσμευμένη στην ελευθερία ναυσιπλοΐας και υπερπτήσεων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, που την απολαμβάνουν όλες οι χώρες, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Η Κίνα είναι πρόθυμη να χειριστεί τις διαφορές της με τα άμεσα ενδιαφερόμενα μέρη με κάθε καλή θέληση και να επιζητήσει λύση, μέσω διμερών διαβουλεύσεων και διαπραγματεύσεων, να εργασθεί με τις χώρες της ASEAN για την προαγωγή των COC διαβουλεύσεων στο πλαίσιο της πλήρους και αποτελεσματικής εφαρμογής της DOC, και να διασφαλίσει ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή.
Η κ. Liu Xinsheng είναι Α.Ε. του πρέσβη της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας στην Κύπρο.
