Του Βασίλη Νέδου
Με το erga omnes να παραμένει το κύριο «αγκάθι» στις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Αθήνα και στα Σκόπια, οι δύο πλευρές εξακολουθούν να αναζητούν λύση στο ονοματολογικό στη βάση τριών διαφορετικών κείμενων, κανένα εκ των οποίων δεν είναι οριστικό. Πρακτικά, στο τραπέζι υπάρχουν τα κείμενα που έχουν καταθέσει οι δύο υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και ΠΓΔΜ, Ν. Κοτζιάς και Ν. Ντιμιτρόφ, και ένα τρίτο, από τον προσωπικό απεσταλμένο του γ.γ. του ΟΗΕ Μ. Νίμιτς.
Τα κείμενα αυτά σβήνονται, γράφονται και ανταλλάσσονται σε ταχύ ρυθμό τις τελευταίες ημέρες, με σκοπό να σημειωθεί πρόοδος προτού συναντηθούν στη Σόφια οι δύο πρωθυπουργοί Ελλάδας και ΠΓΔΜ, Αλ. Τσίπρας και Ζ. Ζάεφ. Σύμφωνα με πληροφορίες, με βάση την προεργασία που έχει γίνει, βασικό σενάριο συζήτησης των δύο ηγετών θα είναι αυτό της σύναψης μιας διεθνούς συνθήκης, η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από τα Κοινοβούλια και των δύο χωρών. Σε αυτό το κείμενο, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρχει μια αιρεσιμότητα, ώστε η ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ να «ξεκλειδώσει» όταν αναθεωρηθεί το Σύνταγμα της γειτονικής χώρας και κατοχυρωθεί, κατ’ αυτό τον τρόπο, το erga omnes. Υπάρχει σοβαρή πιθανότητα οι δύο ηγέτες να συναντηθούν δύο φορές, το βράδυ της Τετάρτης και το πρωί της Πέμπτης.
Οι συνομιλίες όσον αφορά το Μακεδονικό, μέχρι σήμερα, έχουν εξελιχθεί κατά το πρότυπο των αντίστοιχων στο Κυπριακό επί τη βάσει του «τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί, προτού όλα συμφωνηθούν». Υφίστανται, βεβαίως, ορισμένες διαφορές. Η βασική είναι ότι στα 10 από τα 14 «χαμηλής πολιτικής» κεφάλαια υπάρχει ήδη συμφωνία η οποία σχεδόν σίγουρα δεν θα επηρεαστεί από το τελικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων. Εν ολίγοις, και οι δύο πλευρές επιθυμούν να συνεργαστούν περισσότερο οικονομικά, στην Παιδεία και στον πολιτισμό. Ωστόσο, παραμένουν εκκρεμή το erga omnes, ο τρόπος έγκρισης της συμφωνίας στην ΠΓΔΜ και, κυρίως, η συνταγματική αναθεώρηση, η ιθαγένεια και η γλώσσα της γειτονικής χώρας. Σκοπός δεν είναι τόσο να υπάρξει συμφωνία μέχρι τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στις αρχές Ιουλίου, όσο να εμπεδωθεί η βεβαιότητα ότι μπορεί να ξεκλειδώσει η υποψηφιότητα ακόμη και ετεροχρονισμένα, έπειτα, δηλαδή, από ένα εύλογο χρονικό διάστημα, όταν έχουν εγκριθεί στη γειτονική χώρα όλοι οι όροι που θα τεθούν.
Τον τελευταίο μήνα, στον «χορό» του Μακεδονικού έχει εισέλθει δυναμικά και η Ε.Ε., όπως προκύπτει και από τις πολύ τακτικές επισκέψεις Ευρωπαίων αξιωματούχων στα Σκόπια (μεταξύ άλλων οι Γιούνκερ, Τουσκ και Μογκερίνι). Σκοπός των Βρυξελλών είναι να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις για τρεις χώρες, με την παρακάτω σειρά: το Μαυροβούνιο, τη Σερβία και τα Σκόπια. Επιχειρείται, λοιπόν, να γίνει ένας συνδυασμός στον οποίο στην ηγεσία της ΠΓΔΜ δεν θα παρέχεται ως κίνητρο μόνο η ένταξη στο ΝΑΤΟ, αλλά και η σαφής, υλοποιήσιμη δέσμευση ότι ακολουθεί εν ευθέτω χρόνω και η Ε.Ε.
