ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Συνέντευξη Χάικο Μάας στην «Κ»: «Καλή είδηση η συμφωνία των Πρεσπών»

«Οι λαϊκιστές της Ευρώπης δείχνουν με το δάχτυλο τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Δεν πρέπει να τους επιτρέψουμε να συνεχίσουν την ίδια τακτική», τονίζει

Kathimerini.gr

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΙΑ ΠΕΛΩΝΗ

Η συμφωνία των Πρεσπών είναι μια «νέα σελίδα» για την Ελλάδα και μια «καλή είδηση» για τις δύο χώρες και για ολόκληρη την Ευρώπη, λέει στην αποκλειστική του συνέντευξη στην «Κ» ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, που πραγματοποιεί σήμερα την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα. Αν εφαρμοστεί, προσθέτει ο Χάικο Μάας, θα αποτελεί επιτυχία για όσους πιστεύουν «στη δύναμη της διπλωματίας και της συμφιλίωσης».

Ο Χάικο Μάας χαρακτηρίζει επίσης την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος «σημαντικό βήμα για να ξεπεραστεί η κρίση που επέφερε πολλά δεινά στην Ελλάδα και στους Eλληνες».

«Η κατάσταση δεν είναι εύκολη», λέει για τους ελληνικούς χειρισμούς στο μεταναστευτικό, προσθέτοντας ότι παρά την ευρωπαϊκή δραστηριοποίηση στα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας, «η κατάσταση σήμερα είναι κάθε άλλο παρά ικανοποιητική» και ότι πρέπει να βρεθούν τρόποι για την καλύτερη εφαρμογή τής συμφωνίας Ε.Ε - Τουρκίας.

Ταυτόχρονα, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος χθες επισκέφθηκε τα Τίρανα, εκφράζει τον προβληματισμό του για τις συνομιλίες μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, σημειώνοντας ότι η προσπάθεια «κατάργησης της πολυμορφίας μέσω της μετακίνησης συνόρων είναι επικίνδυνη».

Παραδέχεται ότι η διαχείριση του μεταναστευτικού σε συνδυασμό με τις ανησυχίες για τις συντάξεις, την περίθαλψη, την ασφάλεια, το μέλλον και την παγκοσμιοποίηση απειλούν να διχάσουν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες, τονίζει, ωστόσο, με αφορμή τις επικείμενες ευρωεκλογές, ότι «δεν πρέπει να αφήσουμε τις εκλογές αυτές στα χέρια εθνικιστών και λαϊκιστών ανίκανων να συμβιβαστούν».

«Ευρώπη ενωμένη» θεωρεί ότι είναι η ενδεδειγμένη απάντηση στο «America First» του Ντόναλντ Τραμπ, προβλέποντας ότι η Ευρώπη στο μέλλον «θα βρεθεί πολλές φορές μόνη της, γι’ αυτό και πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη. Oπως το θέτει, «δεν μπορούμε να προσποιηθούμε ότι τίποτα δεν άλλαξε».

– Ποιες οι σκέψεις σας για την πρώτη επίσκεψή σας στην Ελλάδα με την ιδιότητα του υπουργού Εξωτερικών και τον χρόνο της; Είναι μια καλή στιγμή για τις διμερείς σχέσεις;

– Η στιγμή είναι πάντα καλή για μια επίσκεψη σε φίλους! Εκτός αυτού, θεωρώ ότι είναι μια καλή στιγμή για την Ελλάδα, η οποία πριν από ακριβώς έναν μήνα ολοκλήρωσε το πρόγραμμα του ΕΜΣ. Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για να ξεπεραστεί η κρίση, η οποία επέφερε πολλά δεινά στην Ελλάδα και στους Ελληνες.

Αλλά και όσον αφορά την εξωτερική πολιτική, η Ελλάδα άνοιξε μια νέα σελίδα. Η συμφωνία για την επίλυση της ονοματολογικής διαφοράς με τον βόρειο γείτονά σας αποτελεί καλή είδηση και για τις δύο χώρες, αλλά και για ολόκληρη την Ευρώπη. Πριν έρθω στην Αθήνα, είχα συνομιλίες στα Σκόπια και στα Τίρανα. Οι ελπίδες και εκεί είναι πολλές. Προτρέπω κάθε Ευρωπαίο να στηρίξει αυτή τη συμφωνία.

 

– Είστε ικανοποιημένος από τον τρόπο με τον οποίο η κυβέρνηση χειρίζεται το μεταναστευτικό και τους αιτούντες άσυλο αυτή τη στιγμή; Η διμερής συμφωνία με τη Γερμανία είναι αμφιλεγόμενη... Εσείς τι λέτε;

– Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με σημαντικές προκλήσεις, δεν τίθεται θέμα. Η κατάσταση δεν είναι εύκολη. Μεγάλος αριθμός προσφύγων πατά πρώτα σε ελληνικό έδαφος όταν εισέρχεται στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Γι’ αυτό τον λόγο πολλοί εταίροι, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ενωση συνολικά, δραστηριοποιούνται στα εξωτερικά σύνορα της χώρας σας. Παρά τις προσπάθειες, η κατάσταση σήμερα είναι κάθε άλλο παρά ικανοποιητική. Πρέπει να σκεφθούμε μαζί, με ποιον τρόπο θα εφαρμόσουμε τη συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας καλύτερα. Επίσης, οι πρόσφατες προτάσεις του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Γιούνκερ για ενίσχυση του Frontex είναι προς τη σωστή κατεύθυνση.

Σερβία - Κόσοβο

– Η Γερμανία υπήρξε ένθερμη υποστηρίκτρια μιας συμφωνίας για το ζήτημα της ονομασίας με την ΠΓΔΜ. Πιστεύετε ότι η συμφωνία Τσίπρα - Ζάεφ στρώνει τον δρόμο για ένα πιο σταθερό μέλλον στα Βαλκάνια; Ποια η άποψή σας για τις συνομιλίες μεταξύ της Σερβίας και του Κοσόβου;

– Μου έκανε μεγάλη εντύπωση με πόση υπομονή και αντοχή η Αθήνα και τα Σκόπια επεξεργάστηκαν μια λύση. Αν η συμφωνία εφαρμοστεί, δεν θα είναι μόνο μια επιτυχία για τις χώρες σας, αλλά για όλους όσοι πιστεύουν στη δύναμη της διπλωματίας και της συμφιλίωσης. Και μεταξύ της Σερβίας και του Κοσόβου πρέπει να υπάρξει μια αληθινή συμφιλίωση.

Νομίζω ότι ο μόνος ενδεδειγμένος τρόπος για να συμβεί αυτό, είναι η μεγαλύτερη ανεκτικότητα και η αποδοχή της πολυμορφίας. Αντιθέτως, θεωρώ την προσπάθεια κατάργησης αυτής της πολυμορφίας μέσω της μετακίνησης συνόρων επικίνδυνη.

Η κρίση στην Τουρκία

– Θα λέγατε ότι η οικονομική κρίση στην Τουρκία είναι μια ευκαιρία για τη βελτίωση των σχέσεων με την Ευρώπη και τη Γερμανία, ειδικά σε ό,τι αφορά την κράτηση Γερμανών πολιτών στην Τουρκία; Είστε αισιόδοξος ή απαισιόδοξος μετά την επίσκεψή σας εκεί;

– Τη Γερμανία και την Τουρκία τις συνδέουν πιο πολλά απ’ ό,τι το εμπόριο. Είναι προς το συμφέρον και των δύο χωρών να ομαλοποιηθούν ξανά οι σχέσεις μας. Αυτό θα συμβεί μόνο εάν και οι δύο πλευρές φανούν πρόθυμες για μία προσέγγιση. Στο ταξίδι μου αποκόμισα την εντύπωση ότι η τουρκική ηγεσία αρχίζει να το αντιλαμβάνεται αυτό με παρόμοιο τρόπο.

«Οχι» σε σφαίρες επιρροής

– Τελικά ήταν ο φόβος της ρωσικής επιρροής στα Βαλκάνια ο λόγος που επανήλθε η ατζέντα της διεύρυνσης των Δυτικών Βαλκανίων; Εσείς θεωρείτε επιτυχία τη διεύρυνση προς Ανατολάς;

– Κατά τη γνώμη μου, το ζητούμενο της ευρωπαϊκής ιδέας δεν είναι η οριοθέτηση μιας σφαίρας επιρροής. Η Ενωσή μας βασίζεται στις θεμελιώδεις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης.

Η διεύρυνση προς Ανατολάς προέκυψε διότι ο κόσμος σε εκείνα τα μέρη αποζητούσε ακριβώς αυτές τις αρχές και αποφάσισε δημοκρατικά να τις διεκδικήσει. Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει με τον κόσμο στα Δυτικά Βαλκάνια, ο οποίος εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες είναι απολύτως προσηλωμένος στην Ευρώπη. Είναι ευθύνη των κυβερνήσεων να πραγματοποιήσουν το όνειρο αυτό και να υλοποιήσουν με τόλμη τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις, με έμφαση στην καλή διακυβέρνηση, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.

 

«Ε.Ε. ενωμένη» η απάντηση στο «πρώτα η Αμερική»

– Τι πιστεύετε για το μότο «πρώτα η Αμερική»; Πιστεύετε ότι και η Ευρώπη μπαίνει σε μια περίοδο του «πρώτα οι Ευρωπαίοι;».

– Η δική μας απάντηση στο «πρώτα η Αμερική», αλλά ακόμη και στο «πρώτα η Ρωσία» ή «πρώτα η Κίνα» δεν μπορεί παρά να είναι το «Ευρώπη ενωμένη». Εάν θέλουμε ως Ευρωπαϊκή Ενωση να είμαστε ισχυροί και αποτελεσματικοί στην εξωτερική πολιτική, τότε αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο από κοινού. Ούτε η Γερμανία μπορεί μόνη της να επιβάλλει τη γνώμη της, ούτε η Ελλάδα. Είμαστε και οι δύο πολύ μικροί για κάτι τέτοιο.

Πρέπει να μιλάμε με μία φωνή. Μόνο ως ήπειρος των πεντακοσίων εκατομμυρίων κατοίκων μπορούμε να προβάλουμε διεθνώς τους κοινούς μας στόχους και τα συμφέροντά μας. Επί ίσοις όροις διαπραγματευόμαστε μόνο, εάν εμείς εδώ, στην Ευρώπη, συμφωνούμε σε κοινές θέσεις. Ακόμη και αν πρέπει συνεχώς να εργαζόμαστε σκληρά για την επίτευξή τους.

– Είστε αισιόδοξος για το μέλλον των διατλαντικών σχέσεων; Εχετε πει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να βασίζεται αποκλειστικά στον Λευκό Οίκο και αναφερθήκατε σε μια «πιο σίγουρη για τον εαυτό της και πιο κυρίαρχη Ευρώπη». Τι εννοούσατε; Πώς μπορεί η Ευρώπη να αναπληρώσει την αμερικανική απόσυρση από τον κόσμο όπως τον ξέραμε μεταπολεμικά;

– Η Ευρώπη θα συνεχίσει να έχει ανάγκη τη συνεργασία με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, δεν μπορούμε να προσποιηθούμε ότι τίποτε δεν άλλαξε. Στο μέλλον θα βρεθούμε πολλές φορές μόνοι μας. Βλέπω όμως την κατάσταση αυτή και ως ευκαιρία: αφού δεν μπορούμε πλέον να κρυβόμαστε πίσω από έναν «μεγάλο αδελφό», αναγκαζόμαστε να αναλάβουμε μεγαλύτερη ευθύνη.

Εμείς οι Ευρωπαίοι δεν έχουμε άλλη εναλλακτική από το να ενώσουμε περισσότερο τις δυνάμεις μας. Επαναλαμβάνω: η απάντησή μας στο «πρώτα η Αμερική» είναι το «Ευρώπη ενωμένη»!

Να μην αφήσουμε τις ευρωεκλογές σε εθνικιστές - λαϊκιστές

– Η Ουγγαρία και η Πολωνία φαίνεται να αποκλίνουν από τις ευρωπαϊκές αξίες, ενώ το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών έχει προκαλέσει ανησυχία στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Πώς θα αντιμετωπίσει η Ε.Ε. αυτά τα ζητήματα (για παράδειγμα, με κυρώσεις;); Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερη πρόκληση που έχει μπροστά της η Ε.Ε.;

– Το κράτος δικαίου είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές της Ε.Ε. και όλοι μας θα πρέπει να φροντίζουμε ώστε να τηρείται από όλα τα κράτη-μέλη. Πρέπει να προστατεύουμε και να ενισχύουμε τις θεμελιώδεις αυτές αρχές, προ πάντων μέσω του απευθείας διαλόγου μεταξύ των κυβερνήσεών μας, αλλά και του διαλόγου μεταξύ των ανθρώπων. Ακριβώς αυτό πράττουμε στην περίπτωση της Ουγγαρίας και της Πολωνίας. Βρισκόμαστε σε διαρκή διάλογο, στο πλαίσιο της Ε.Ε., αλλά και διμερώς, ακόμη και για τα δύσκολα ζητήματα, όπως αυτό του κράτους δικαίου. Με την ιταλική κυβέρνηση βρισκόμαστε επίσης σε στενή επικοινωνία, χωρίς φυσικά να αποφεύγουμε να μιλήσουμε για τα κρίσιμα ζητήματα.

Η Ευρώπη ζει από αυτή τη συνεχή ανταλλαγή απόψεων. Μόνο εάν αυτός ο διάλογος πραγματοποιείται ανοιχτά και με ειλικρίνεια, θα μπορέσουμε να σταθούμε ως κοινότητα αξιών και να υποστηρίξουμε σε παγκόσμιο επίπεδο τα κοινά μας συμφέροντα.

– Eχετε παρέμβει δημοσίως κατά του ρατσισμού και του ακροδεξιού εξτρεμισμού. Πρόσφατα είπατε ότι «η κοινωνία πρέπει να ξεπεράσει τον εφησυχασμό της». Πώς μπορούν η Ευρώπη και η Γερμανία να αντιταχθούν σε αυτού του είδους τον εξτρεμισμό και τη ριζοσπαστικοποίηση;

– Πρέπει να τοποθετούμαστε ξεκάθαρα, ξανά και ξανά ενάντια στον ρατσισμό και στον ακροδεξιό εξτρεμισμό. Η βουβή πλειοψηφία πρέπει να υψώσει τη φωνή της και να υποστηρίξει σθεναρά την ανεκτικότητα, τον σεβασμό και την πολυμορφία. Τον Μάιο του 2019 θα εκλεγεί νέο Ευρωκοινοβούλιο. Δεν πρέπει να αφήσουμε τις εκλογές αυτές στα χέρια εθνικιστών και λαϊκιστών ανίκανων να συμβιβαστούν. Θα πρέπει να δώσουμε απαντήσεις σε συγκεκριμένα ζητήματα που απασχολούν τους πολίτες μας και ίσως να προσπαθήσουμε ακόμη περισσότερο να βλέπουμε τον κόσμο μέσα από τα μάτια του άλλου.
Το μεταναστευτικό

– Αποτελούν όλα αυτά αντίδραση στη μεταναστευτική πολιτική ανοικτών θυρών, είναι αποτέλεσμα του αντιευρωπαϊκού αισθήματος, ή και τα δύο; Τι έχει πάει στραβά;

– H συζήτηση για τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος απειλεί να διχάσει τις κοινωνίες μας, τόσο στη Γερμανία όσο και σε άλλες χώρες της Ε.Ε. Το μεταναστευτικό ζήτημα γίνεται συχνά αντικείμενο εκμετάλλευσης, με σκοπό την πόλωση. Φόβοι που σχετίζονται δευτερευόντως με τη μετανάστευση τροφοδοτούνται και γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης: ανησυχίες για τη σύνταξη, την περίθαλψη, τη θέση εργασίας του καθενός, την ασφάλεια, τη μόρφωση. Γενικά, για τις συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και της ψηφιοποίησης. Ολες αυτές οι προκλήσεις δεν έχουν συγκεκριμένο πρόσωπο. Ούτε μπορεί κανείς να επιρρίψει ευθύνες σε αυτές, ούτε όμως και να τις αγνοήσει. Ωστόσο, αντί να αναζητήσουν απαντήσεις σε αυτές τις δύσκολες προκλήσεις, οι λαϊκιστές της Ευρώπης δείχνουν με το δάχτυλο τους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Δεν πρέπει να τους επιτρέψουμε να συνεχίσουν την ίδια τακτική!

 

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.gr

Ελλάδα: Τελευταία Ενημέρωση