ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Θεσσαλονίκη West Side Story

Σήμερα, η δυτική Θεσσαλονίκη αποτελείται από πυκνοκατοικημένες γειτονιές που δεν έχουν διέξοδο στη θάλασσα

Kathimerini.gr

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΤΖΑΒΕΛΛΑ

Σταυρούπολη, Μενεμένη, Εύοσμος, Κορδελιό. Κάτω από τα φουγάρα και ανάμεσα στις πολυκατοικίες κρύβονται όμορφα στέκια και άγνωστοι θησαυροί.

Διασχίζοντας τη λεωφόρο Λαγκαδά, στο ύψος της πλατείας Βαρδαρίου, οι ντόπιοι λένε ότι περνάς τα σύνορα. Αν είσαι ανυποψίαστος, δεν το καταλαβαίνεις. Το μόνο που παρατηρείς όσο προχωράς είναι ότι πληθαίνουν τα φορτηγά, λιγοστεύουν οι πεζοί, ψηλώνουν οι πολυκατοικίες και ο ορίζοντας στενεύει.

«Τι πας να κάνεις στην Άγρια Δύση;», «Δεν έχει τίποτα εκεί», μας είχαν πει οι κάτοικοι του κέντρου και των ανατολικών συνοικιών. Για τους περισσότερους η δυτική Θεσσαλονίκη είναι πιο πολύ πέρασμα παρά προορισμός. Συνεχόμενα καρέ γκρίζου αστικού τοπίου με κάδρο το παράθυρο του αυτοκινήτου που τρέχει στην περιφερειακή οδό. Για τους επισκέπτες και τους τουρίστες, η Σταυρούπολη, η Νεάπολη, οι Αμπελόκηποι, η Μενεμένη, το Κορδελιό, ο Εύοσμος, η Πολίχνη, το Ωραιόκαστρο, αν και απέχουν από 5 έως 25 λεπτά από την πλατεία Αριστοτέλους, είναι terra incognita. Το ίδιο και η ιστορία τους. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν βαλτότοποι και χωράφια, στα τέλη του 1800 η περιοχή μετατράπηκε σε βιομηχανική ζώνη με σφαγεία, βυρσοδεψεία και αλευρόμυλους, για να εξελιχθεί τις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα σε εύρωστο βιομηχανικό κέντρο της βόρειας Ελλάδας. Χαρακτήρα και ζωή τής έδωσαν οι πρόσφυγες που ξεριζώθηκαν από την Ανατολική Θράκη, τη Μικρά Ασία και τον Πόντο και έφτιαξαν εκεί από το μηδέν τους πρώτους οικισμούς. Στις δικές τους τραυματικές μνήμες προστέθηκαν αργότερα εκείνες της εβραϊκής κοινότητας: των 50.000 Εβραίων που εκδιώχθηκαν το 1947 από τον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό για το Άουσβιτς, όπου βρήκαν μαρτυρικό θάνατο.

Σήμερα, η δυτική Θεσσαλονίκη αποτελείται από πυκνοκατοικημένες γειτονιές που δεν έχουν διέξοδο στη θάλασσα, βρίσκονται δίπλα σε αυτοκινητόδρομους, μηχανουργεία, βιοτεχνίες, φουγάρα εργοστασίων. Κάποιες δεν έχουν καν ορίζοντα, τον έχουν καταπιεί οι πολυκατοικίες. Όμως το οδοιπορικό δεν αφήνει αίσθηση μελαγχολίας, γιατί σ’ αυτούς τους δήμους κατοικεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με στατιστικές των τελευταίων ετών, ο μέσος όρος ηλικίας των κατοίκων που ζουν εδώ είναι από τους χαμηλότερους πανελλαδικά. Αν προσθέσεις τους χιλιάδες φοιτητές που σπουδάζουν στο Αλεξάνδρειο ΤΕΙ Θεσσαλονίκης και στα τμήματα της Σχολής Καλών Τεχνών, αντιλαμβάνεσαι από πού προέρχεται το έντονο νεανικό vibe στις γειτονιές με τα καφέ, τους παρκουρίστες και τα γεμάτα έως αργά το βράδυ γήπεδα ποδοσφαίρου.


Παρκούρ στα δυτικά: μια φιγούρα από τον καταξιωμένο freerunner Δημήτρη Dk’ Κυρσανίδη. (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ)

Η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στη δυτική Θεσσαλονίκη αποτελούσε εδώ και δεκαετίες για τους κατοίκους μακρινό όνειρο. Ενδεχομένως το 2019 να γίνει μια αρχή με τα έργα ανάπτυξης που έχουν προαναγγελθεί, ανάμεσα στα οποία είναι η επέκταση του μετρό, η πιλοτική έναρξη λειτουργίας του δυτικού προαστιακού δικτύου, η ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώματος. Με τους Ισραηλινούς τουρίστες να διπλασιάζονται κάθε χρόνο, η ελπίδα είναι ότι το μουσείο –ένας εξαώροφος οκταγωνικός πύργος από μέταλλο και γυαλί, ύψους 31 μ. και έκτασης περίπου 7.000 τ.μ.– θα επηρεάσει την τοπική οικονομία και θα γίνει το πρώτο μεγάλο έργο που θα εντάξει τη δυτική πλευρά στον τουριστικό χάρτη. Επίσης πολυαναμενόμενη είναι η μεταμόρφωση του εγκαταλελειμμένου από το 2006 Στρατοπέδου Παύλου Μελά σε μητροπολιτικό πάρκο έκτασης 350 στρεμμάτων. Η μελέτη ανάπλασης φέρει την υπογραφή των αρχιτεκτόνων της Νέας Παραλίας, Πρόδρομου Νικηφορίδη και Bernard Cuomo, ωστόσο για να ολοκληρωθεί θα περάσουν περίπου δέκα χρόνια. Όμως, ακόμα και τώρα, αυτή η αθέατη πλευρά, που προς το παρόν εξαιρείται από τα αφιερώματα των διεθνών μέσων στη Θεσσαλονίκη, διαθέτει ήδη όμορφα στέκια και παραγνωρισμένους θησαυρούς.

01. ΧΡΟΝΟΚΑΨΟΥΛΑ ΣΤΟ ΚΟΡΔΕΛΙΟ 

Ένα σπάνιο, αυθεντικό βαγόνι-ρεστοράν του «Orient Express» του 1905 είναι σήμερα σταθμευμένο στην αυλή του Σιδηροδρομικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Μπορείτε να επιβιβαστείτε, να το εξερευνήσετε, να καθίσετε στα τραπεζάκια, να πατήσετε το πράσινο κουμπί κλήσης σερβιτόρου. Σώζονται οι ξυλογραφίες, το ξύλινο ψυγείο, αλλά και η κουζίνα όπου μαγείρευε ο Γάλλος σεφ. Θα βρείτε κι άλλα ενδιαφέροντα εκθέματα, τόσο στην αυλή όσο και στο ανακαινισμένο ιστορικό κτίριο της Στρατιωτικής Στάσης, που κατασκευάστηκε σε σχέδια του Ιταλού αρχιτέκτονα Πιέρο Αριγκόνι και φιλοξενεί κειμήλια και αντικείμενα από ελληνικούς σιδηροδρόμους.
|| Μοναστηρίου 7Β, τηλ. 2310-559590. Aνοιχτό καθημερινά 10.00-14.00, τα Σαββατοκύριακα κατόπιν ραντεβού

02. ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Στα συμμαχικά νεκροταφεία Ζέιτενλικ είναι θαμμένοι ανά εθνικότητα 20.500 Γάλλοι, Σέρβοι, Ιταλοί, Αγγλοι, Ρώσοι στρατιώτες που πολέμησαν την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Όμως η αίσθηση που αφήνει η επίσκεψη δεν είναι καθόλου μακάβρια. Θα περπατήσετε πλάι στις ομοιόμορφες επιτύμβιες στήλες, θα διαβάσετε τις σπαρακτικές επιγραφές, θα δείτε από κοντά ένα αξιοθέατο που κατά κανόνα δεν συμπεριλαμβάνεται στους ταξιδιωτικούς οδηγούς της Θεσσαλονίκης.
||  Λαγκαδά 136, ανοιχτό καθημερινά 09.00-18.00

03. Ο ΚΗΠΟΣ ΜΕ ΤΑ 1.000 ΕΙΔΗ ΦΥΤΩΝ


Ο Βοτανικός Κήπος Σταυρούπολης. (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ)

Mια όαση μέσα στα μπετά των πολυκατοικιών. Η επίσκεψη στον Βοτανικό Κήπο της Σταυρούπολης έχει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα, αφού κατά την περιήγηση μπορείτε να ανακαλύψετε 1.000 είδη φυτών.
|| Περικλέους 9Α, Σταυρούπολη, Δευτ.-Πέμ., 09.00-13.30, Παρ. 09.00-13.00, τηλ. 2310-600717

04. ΓΕΥΣΙΓΝΩΣΙΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ


Γευσιγνωσία στο κελάρι της κάβας Αμπατζής, στα όρια Ευόσμου και Μενεμένης. (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ)

Στα όρια του Ευόσμου με τη Μενεμένη βρίσκεται η κάβα Αμπατζής, ένα από τα κορυφαία wine shops της Θεσσαλονίκης. Το ασανσέρ σε κατεβάζει 8 μέτρα κάτω από τη γη, στο κελάρι με τις 4.500 ελληνικές και ξένες ετικέτες. Γευσιγνωσίες από 20 ευρώ το άτομο.
|| Αριστοτέλους 12, Εύοσμος, τηλ. 2310-387400

05. ΓΙΑ ΚΑΦΕ, BRUNCH ΚΑΙ ΠΟΤΟ


Το καφέ-μπαρ Mata Hari στη Μενεμένη. (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ)

Το U-bar Project (Μεγάλου Αλεξάνδρου 93, τηλ. 2310-776002) στον Εύοσμο και το μπιστρό Merenda (Φλογητών 2, τηλ. 2310-672890) στη Νεάπολη σερβίρουν υψηλής ποιότητας χαρμάνια καφέ και φημίζονται για το brunch, αλλά και για τα κοκτέιλ τους. Ο Λυκίσκος(Συνταγματάρχου Δαβάκη 65, τηλ. 2311-241863) στη Σταυρούπολη διαθέτει περίπου 50 επιλογές μπίρας και καλή μουσική. Το Mata Hari (Κυρίμη 12, τηλ. 2310-737016) είναι ένα θρυλικό μπαρ με ιστορία 32 ετών στη Μενεμένη. Οι θαμώνες δοκιμάζουν μπίρες από τις έξι κάνουλες, που αποτελούν μέρος της διακόσμησης.

06. ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΓΚΟΥΡΜΕ



Εργαστήριο μπουγάτσας «Πάνος» στη Σταυρούπολη. (ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ)

Τις κρύες ημέρες είναι αναμμένα τα τζάκια του εστιατορίου Χρυσικός (Αγίας Παρασκευής 9, τηλ. 23100-809689) στο Ωραιόκαστρο και, αν πιάσετε τραπέζι δίπλα στην τζαμαρία, θα απολαύσετε, εκτός από τα φημισμένα steaks και το κρασί της επιλογής σας από την ενημερωμένη λίστα, πανοραμική θέα στη δυτική Θεσσαλονίκη. Αν ζητήσετε από τους κατοίκους της περιοχής να σας αποκαλύψουν το δικό τους γκουρμέ στέκι, θα σας στείλουν στο πατσατζίδικο Κουκλουτζάς (Μεγάλου Αλεξάνδρου 32, τηλ. 2310-759377), ανοιχτό 24/7, 365 μέρες τον χρόνο. Τα ξημερώματα σταθείτε στην ουρά της self-service καντίνας Μαμά Τερέζα (26ης Οκτωβρίου 62). Θα σας δώσουν το ψωμί και θα φτιάξετε το σάντουιτς μόνος, επιλέγοντας τα υλικά. Στη στάση που θα κάνετε στο εργαστήριο χειροποίητης μπουγάτσας Πάνος (Ωραιοκάστρου 119, τηλ. 2310-668224) του Πάνου και του Σάκη Πασχαλίδη, ρίξτε μια ματιά στα «παρασκήνια», για να θαυμάσετε τη μαεστρία του τεχνίτη που ανοίγει μια μικρή ζυμαρένια μπάλα και την τινάζει σαν τραπεζομάντιλο στον αέρα.

07. Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΚΩΣΤΑΚΗ

Αφίσες της δεκαετίας του 1920 που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό συμπεριλαμβάνονται στα 150 έργα της έκθεσης «Ανοιξιάτικοι Χείμαρροι. Ρωσική Πρωτοπορία – Συλλογή Κωστάκη», η οποία φιλοξενείται στο ισόγειο και στον πρώτο όροφο  του MOMus – Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – Συλλογή Κωστάκη (πρώην Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη, τηλ. 2310-589141). Στον δεύτερο όροφο θα δείτε 54 αφίσες, φτιαγμένες στο χέρι, από την ιστορική απεργία στο Χάρβαρντ, την άνοιξη του 1969.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Ταξίδια: Τελευταία Ενημέρωση

X