Kathimerini.gr
Τη μεγαλύτερη πτώση από το 2008 σημείωσαν το πρώτο τρίμηνο του έτους οι τιμές των αγροτεμαχίων στη Βρετανία, καθώς η υποχώρηση των τιμών των εμπορευμάτων και η αβεβαιότητα για την παραμονή της χώρας στην Ε.Ε. έχουν περιορίσει σημαντικά τη ζήτηση.
Ετσι, η αγορά γης φαίνεται να είναι εκείνη που πλήττεται ήδη και μόνον από την πιθανότητα εξόδου της Βρετανίας, ενώ οι προειδοποιήσεις για τις συνέπειες του λεγόμενου Brexit αφορούν κατά κύριο λόγο τον χρηματοπιστωτικό τομέα αλλά και το Citi του Λονδίνου, καθώς και τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας. Σύμφωνα με την κτηματομεσιτική Knight Frank LLP, σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του περασμένου έτους, οι τιμές έχουν υποχωρήσει κατά 3% στις 11.600 δολάρια το εκτάριο. Παράλληλα προσφέρονται και διαφημίζονται προς πώληση λιγότερες εκτάσεις.
Πιέσεις στους αγρότες
Σχετική έκθεση της ίδιας κτηματομεσιτικής φέρει τη μείωση της προσφοράς στο 25% μέσα στο τρίμηνο. Εχει προηγηθεί η υποχώρηση των τιμών του σιταριού κατά 25% στη διάρκεια του περασμένου έτους, που το έφερε στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων έξι ετών. Σε συνδυασμό με την πτώση των τιμών του κρέατος και των γαλακτοκομικών, το αγροτικό εισόδημα μειώθηκε συνολικά κατά 29%. Στελέχη της Knight Frank εκτιμούν πως σε περίπτωση εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. θα επικρατήσει αβεβαιότητα σχετικά με τις επιδοτήσεις και τις εμπορικές συμφωνίες. Κι όλα αυτά, όταν στη Βρετανία περισσότερο από το ήμισυ του αγροτικού εισοδήματος προέρχεται από την Ε.Ε.
Οι τιμές των αγροτεμαχίων άρχισαν να υποχωρούν πέρυσι για πρώτη φορά μετά 13 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων αποτελούσαν εξαιρετικά επιτυχή επένδυση που απέδιδε περισσότερο από τον χρυσό και τις ακριβές κατοικίες. Σύμφωνα με την κτηματομεσιτική Savills, οι τιμές της αρώσιμης γης υποχώρησαν κατά 1,7% στη διάρκεια του περασμένου έτους μετά τη θεαματική άνοδο κατά 12% που είχαν σημειώσει το 2014. Τα τελευταία χρόνια, είχαν οδηγηθεί στα ύψη εξαιτίας μεγάλης ζήτησης από επενδυτές που τα αντιμετώπισαν ως ένα είδος ασφαλούς καταφυγίου στη διάρκεια της ύφεσης. Είχε, άλλωστε, προηγηθεί περίοδος με υψηλές τιμές των εμπορευμάτων, ανεπάρκεια στην προσφορά αλλά και ευνοϊκή φορολογική αντιμετώπιση της αγροτικής γης.
Ετσι στη διάρκεια της περασμένης δεκαετίας, οι τιμές των αγροτεμαχίων αυξήθηκαν συνολικά κατά 220%, ενώ στο διάστημα 2004-2014 οι τιμές των κατοικιών στο κέντρο του Λονδίνου αυξήθηκαν κατά 116%.
Ανάκαμψη το 2019
Η Savills προεξοφλεί πως θα συνεχιστεί η πτώση των τιμών τα επόμενα τρία χρόνια φτάνοντας στο 4,5% φέτος και στο 3,8% το 2017, για να επιβραδυνθεί στο 1,7% το 2018. Εκτιμά, πάντως, πως θα ανακάμψουν το 2019 και βασίζει την πρόβλεψή της στην υπόθεση πως έως τότε θα έχουν ανακάμψει οι τιμές των εμπορευμάτων, καθώς θα έχει μεσολαβήσει επιτάχυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης. Ανάλογες είναι και οι προβλέψεις της Knight Frank, που εκτιμά πως ακόμη κι αν οι Βρετανοί επιλέξουν να παραμείνει η χώρα τους μέλος της Ε.Ε., οι τιμές της γης ενδέχεται να υποχωρήσουν περαιτέρω δεδομένου ότι βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα οι τιμές των εμπορευμάτων. Η Knight Frank εκτιμά, όμως, ότι σε περίπτωση παραμονής της Βρετανίας στην Ε.Ε. «θα υπάρξει πολύ μεγαλύτερη προσφορά γης στην αγορά και θα συναφθούν πολύ περισσότερες αγοραπωλησίες». Υπενθυμίζεται πως το τελευταίο τρίμηνο του 2008, δηλαδή τους πρώτους μήνες μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers και την εκδήλωση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι τιμές των αγροτεμαχίων υποχώρησαν κατά 5%. Εκτοτε, όμως, η αγορά αγροτεμαχίων πηγαίνει εξαιρετικά καλά. Είναι ένας από τους καλύτερους τομείς της αγοράς ακινήτων, υπερβαίνοντας ακόμη και την αγορά πολυτελών κατοικιών στο κέντρο του Λονδίνου.
