ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Τι σημαίνει η επιλογή Τίλερσον για την εξωτερική πολιτική Τραμπ

Η αναβίωση της εποχής πετρελαίου, οι οπαδοί του και οι σχέσεις του με Πούτιν

Της Μαρίνας Οικονομίδου

Της Μαρίνας Οικονομίδου

economidoum@kathimerini.com.cy

Ο ισχυρός άντρα του πετρελαϊκού κολοσσού Exxon Mobil, Ρεξ Τίλερσον, ανέλαβε τελικώς το καίριο αξίωμα του υπουργού εξωτερικών, μετά και από την επικύρωση του διορισμού του από τη γερουσία. Μία επιλογή που εγείρει ερωτήματα και εντείνει τις ανησυχίες για το ποια εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας θα εφαρμόσει και ποιες σχέσεις επιχειρεί με τη Ρωσία ο νεοεκλεγείς πλανητάρχης σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για τις σχέσεις των δύο χωρών με τις μυστικές υπηρεσίες να καταγγέλλουν ευθεία εμπλοκή της Ρωσίας στις αμερικανικές εκλογές.

Το προφίλ Τίλερσον

Ο 64χρονος Τίλερσον από το Τέξας, φέρεται να έχει στενές σχέσεις με τη ρωσική κυβέρνηση και δη με τον Βλαντιμίρ Πούτιν ενώ είχε κλείσει την τελευταία δεκαετία, μεγάλες δουλειές με τη Ρωσία. Δεν είναι τυχαίο οτι ο Ρώσος πρόεδρος του απένειμε τιμητική διάκριση στον Τίλερσον το 2013, δίνοντας έμφαση στις προσπάθειές του, για «την ενίσχυση της συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα» ούτε οτι το Κρεμλίνο χαιρέτησε την επιλογή του στο καίριο αυτό πόστο.

Οι «πετρελαιάδες»σύμμαχοί του

Σημαντικό είναι πως το γεγονός ότι παρά τη ρωσοφοβία που επικρατεί σε μία μεγάλη μερίδα των Ρεπουμπλικανών, τον διορισμό του υποστήριξαν προσωπικότητες του ηγετικού πυρήνα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, όπως οι πρώην υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζέιμς Μπέικερ και Κοντολίζα Ράις, αλλά και ο πρώην υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ Γκέιτς επί κυβερνήσεων Ομπάμα και Μπους. Υπάρχει βέβαια η εντύπωση από πολιτικούς αναλυτές πως ενισχύεται η εποχή του πετρελαίου με τον διορισμό Τίλερσον καθώς οι Ράις και Γκέτις οι οποίοι στήριξαν τον 64 μεγαλοεπιχειρηματία, διετέλεσαν στο παρελθόν έμμισθοι σύμβουλοι της Exxon Mobil. Από το κάδρο των οπαδών του Τίλερσον, δεν πρέπει να παραληφθεί και ο Ντικ Τσένι, αντιπρόεδρος επί κυβέρνησης Μπους, ο οποίος εκτός από διαμορφωτής της πολιτικής των ΗΠΑ για τον Άξονα του Κακού (Ιράκ Ιράν Βόρεια Κορέα) έχει στενές σχέσεις με πετρελαϊκές εταιρείες.

Κοινές κινήσεις

Μπορεί αυτή η επιλογή να θεωρηθεί πως οι ΗΠΑ ακολουθούν μία φιλορωσική πολιτική; Η αλήθεια είναι πως από το πηδάλιο της πολυεθνικής κράτησε μία συνεργασία λίγο πολύ επικερδή με τη Ρωσία, συγκρούστηκε με την Κίνα σε υπόθεση εδαφικών διαφορών της με το Βιετνάμ, αλλά και με τη Βενεζουέλα του Ούγκο Τσάβες. Κινήσεις και τακτικές οι οποίες ταιριάζουν πολύ με το αφήγημα και τη ρητορική που είχε μέχρι τώρα ο νεοεκλεγέντας πρόεδρος.

Οι δύο τάσεις

Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί πως εντός της νέας κυβέρνησης επικρατούν ήδη δύο τάσεις γύρω από τη σχέση που πρέπει να κρατήσουν οι ΗΠΑ με τη Ρωσία. Ο Τραμπ, και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, στρατηγός Μάικλ Φλιν, υποστηρίζουν τη συνεννόηση με τη Ρωσία για την αντιμετώπιση του «κοινού εχθρού» που δεν είναι άλλος από τον ισλαμικό φονταμενταλισμό. Από την άλλη, ο εκλεγμένος αντιπρόεδρος Μάικ Πενς και ο στρατηγός Τζέιμς Μάτις, στο υπουργείο Άμυνας, φαίνεται να επιθυμούν τη συνέχιση της σκληρής γραμμής. Ήδη πολιτικοί αναλυτές θεωρούν πως η επιλογή Τίλερσον, θα ενισχύσει το μέτωπο της κυβέρνησης που στηρίζουν την πολιτική συνεννόησης με τη Ρωσία.

Οι αναπροσαρμογές από την εποχή Ρήγκαν και μετά

Όπως όλα δείχνουν αναμένονται αλλαγές στην εξωτερική πολιτική Τραμπ από αυτή των προκατόχων του και πέραν από τη στάση του απέναντι στην Ρωσία. Χαρακτηριστική η στάση που φαίνεται να κρατά με την Κίνα. Ο Ντόναλτ Τραμπ κατάφερε να προκαλέσει διπλωματικό επεισόδιο, όταν επικοινώνησε τον Δεκέμβρη τηλεφωνικώς με την Πρόεδρο της Ταϊβάν, την οποία η Κίνα δεν αναγνωρίζει καθώς θεωρεί επαρχία της που έχει αποσχισθεί. Με αυτό τον τρόπο κατάφερε να αμφισβητήσει την πολιτική της «Μίας Κίνας» που ακολουθούσαν όλοι οι Αμερικανοί Πρόεδροι από το 1979 και μετά.

Όπως εκτιμούν πολιτικοί αναλυτές ο Ντόναλτ Τραμπ βλέπει ως μεγάλη γεωπολιτική απειλή για την Αμερική την Κίνα και όπως σημειώνουν ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει το θέμα της Ταϊβάν ως διαπραγματευτικό χαρτί για να αναγκάσει την Κίνα σε οικονομικές υποχωρήσεις. Μία πολιτική ανάλογης όπως αναφέρεται αυτής της συμφωνίας της Πλάζα που επέβαλε ο Ρόναλτ Ρέιγκαν το 1985 στην Ιαπωνία και τη Γερμανία. Από το κάδρο πάντως δεν πρέπει να παραλείπεται ότι η Κίνα κατέχει το μεγαλύτερο από όλα τα άλλα κράτη μέρος του αμερικανικού χρέους με το μερίδιό της να ξεπερνάει το 1,3 τρις δολάρια.
Η μέχρι σήμερα στάση του Ντόναλτ Τραμπ, θυμίζει αυτή επί εποχής Ρήγκαν ο οποίος επεσήμαινε πως «η Αμερική είναι πολύ μεγάλη για να κάνει μικρά όνειρα» και φαίνεται να προσδοκεί στην αναβίωση μίας εποχής αναμέτρησης μεγάλων δυνάμεων και αντίπαλων εθνικισμών.

Κοινό με την περίοδο Ρήγκαν, το οποίο και χρησιμοποιούν πολιτικοί αναλυτές είναι πως ο Υπουργός των Εξωτερικών που διετέλεσε, επί σειρά ετών επί εποχής Ρήγκαν, ήταν ο επίσης άπειρος περί εξωτερικής πολιτικής Τζόρτζ Σούλτς Πρόεδρος και διευθύνων Σύμβουλος του κατασκευαστικού κολοσσού BEHTEL Corp της οποίας ο ετήσιος προϋπολογισμός υπερέβαινε εκείνων πολλών μικρών κρατών. Ο Σούλτς βέβαια χαρακτηρίζεται ως μετριοπαθής και επιτυχημένος Υπουργός Εξωτερικών που συχνά συγκρατούσε τις εξάρσεις και τον παρορμητικό Ρήγκαν.

Το ζήτημα πάντως της επιστροφής των «περελαιάδων» αναμένεται πως θα συγκρουστεί με την πολιτική υπουργού εξωτερικών του Ομπάμα Τζον Κέρυ, ο οποίος είχε μία ενεργή δράση κατά της κλιματικής αλλαγής.

 

 

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Της Μαρίνας Οικονομίδου

Κόσμος: Τελευταία Ενημέρωση

X