Kathimerini.gr
Η ατμόσφαιρα ανάμεσα στην Αγκυρα και στο Βερολίνο έχει οξυνθεί δραματικά τις τελευταίες ημέρες, διαπιστώνει το γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ», το οποίο αναρωτιέται σε χθεσινό άρθρο του στην ιστοσελίδα της επιθεώρησης τι θα συμβεί εάν καταρρεύσει η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας. Η κράτηση του ανταποκριτή της εφημερίδας «Βελτ» Ντενίζ Γιουτσέλ στην Κωνσταντινούπολη, η απαγόρευση των ομιλιών Τούρκων υπουργών σε γερμανικές πόλεις και οι λάβρες δηλώσεις Ερντογάν που παρομοίασε το εμπάργκο αυτό εναντίον μελών της κυβέρνησής του με ναζιστικές πρακτικές είναι τα στοιχεία που συνθέτουν το ηλεκτρισμένο κλίμα στις διμερείς σχέσεις.
Η Ε.Ε. μπορεί να έχει υποσχεθεί στην Τουρκία ταξίδια χωρίς βίζα για τους υπηκόους της, αλλά εκκρεμεί ακόμη η πλήρωση 72 κριτηρίων, μεταξύ άλλων η αλλαγή του αμφιλεγόμενου αντιτρομοκρατικού νόμου. Οι επικριτές της Αγκυρας κατηγορούν την κυβέρνηση πως με τη βοήθεια τέτοιων νόμων διώκει και φιμώνει πολιτικούς αντιπάλους και μη αρεστούς δημοσιογράφους.
Στην ανάλυσή του ο συντάκτης του «Σπίγκελ» Κέβιν Χάγκεν εκτιμά πως η καγκελάριος υιοθετεί προς το παρόν ήπιους τόνους και ζητάει ψυχραιμία έχοντας στο μυαλό της τις ενδεχόμενες συνέπειες μιας αθέτησης των υποχρεώσεων της Αγκυρας, όπως απορρέουν από τη συμφωνία με την Ε.Ε. «Από τη μία η κυβέρνηση δεν μπορεί να αφήνει ασχολίαστες τις επανειλημμένες επιθέσεις της Τουρκίας και από την άλλη δεν έχει συμφέρον να τις κλιμακώσει. Οι κοινές αποστολές είναι πολλές όπως και το διακύβευμα, ειδικά στην προσφυγική πολιτική», σημειώνει.
Από τον Μάρτιο του 2016, οπότε τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία, η Τουρκία έχει εντατικοποιήσει τους ελέγχους στις ακτές της και οι πρόσφυγες φτάνουν σε πολύ μικρότερους αριθμούς στα ελληνικά νησιά, υπενθυμίζει ο αρθρογράφος. Το 2015 ήταν 850.000, το 2016 173.000 και φέτος μόλις 2.100.
Το σενάριο που τρομάζει το Βερολίνο είναι πως αν καταρρεύσει η συμφωνία, ακόμη κι αν αυστηροποιηθούν οι έλεγχοι της Ε.Ε., οι πρόσφυγες που εντοπίζονται στη Μεσόγειο θα πρέπει να γίνονται δεκτοί στην Ευρώπη, εάν αποφασίσει η Αγκυρα να αρνείται την επαναπροώθησή τους. Οι κοινωνικές επιπτώσεις θα ήταν τεράστιες για τη Γερμανία, καθώς μια αύξηση του αριθμού των προσφύγων λίγο πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές στη χώρα θα ενίσχυε την ξενοφοβική Εναλλακτική για τη Γερμανία.
Γι’ αυτό άλλωστε συζητείται διαρκώς ένα Plan Β με ταχύτερες απελάσεις, ενίσχυση των τρίτων χωρών προέλευσης και καλύτερη φύλαξη των συνόρων. Ο Χάγκεν πιστεύει, πάντως, ότι δεν είναι μόνον η συμφωνία Ε.Ε. - Τουρκίας που εμποδίζει την έλευση περισσότερων προσφύγων στην Ευρώπη.
Είναι επίσης το κλείσιμο της βαλκανικής οδού και η παγίδευση χιλιάδων προσφύγων στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά και οι άθλιες συνθήκες στα ελληνικά hotspots, που δρουν αποτρεπτικά για όσους σκέφτονται να εγκαταλείψουν την Τουρκία.
Και η Αγκυρα όμως δεν έχει συμφέρον να αποχωρήσει από τη συμφωνία. Η οικονομία της χώρας βρίσκεται σε κρίση, ιδίως ο τουρισμός. Η Αγκυρα εξαρτάται από τα κονδύλια της Ε.Ε. και τα τρία δισ. ευρώ αποτελούν μέρος της συμφωνίας, αλλά δεν έχουν διατεθεί ακόμη. Οπως υπογραμμίζει άλλωστε ο συντάκτης του «Σπίγκελ», είναι εντυπωσιακό ότι παρά τις έντονες αντιπαραθέσεις μεταξύ Τούρκων και Γερμανών αξιωματούχων, αποφεύχθηκαν οι αναφορές στη συμφωνία με την Ε.Ε.
Πολλοί Τούρκοι πολίτες πιστεύουν, τέλος, ότι η υποδοχή και η φιλοξενία των ως επί το πλείστον μουσουλμάνων προσφύγων είναι η ελάχιστη βοήθεια που μπορεί να προσφέρει η Αγκυρα στα «αδέλφια» της από τη Συρία και τις άλλες χώρες. Αν ο Ερντογάν αποφάσιζε να ακυρώσει τη συμφωνία θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρές αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας, καταλήγει το γερμανικό περιοδικό.
