Του Αποστόλη Ζουπανιώτη
Η χθεσινή απόλυση του υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον, από τον πρόεδρο Τραμπ έγινε δεκτή με ανάμεικτα συναισθήματα, όπως το ίδιο ανάμεικτα είναι τα συναισθήματα για την πορεία της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.
Η πρώτη αντίδραση της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτικών αναλυτών στην Ουάσινγκτον, αφορούσε στον ωμό τρόπο με τον οποίο έδρασε ο Ντόναλντ Τραμπ, με τον Τίλερσον να μαθαίνει για την απομάκρυνσή του από το «Τουίτερ».
Από την άλλη, το κλίμα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ στους 13 μήνες της θητείας του Τίλερσον ήταν ό,τι χειρότερο. Πολλές από τις θέσεις των υφυπουργών Εξωτερικών – οι οποίοι θεωρούνται οι στρατηγοί του Στέιτ Ντιπάρτμεντ – παρέμεναν κενές κι ο προϋπολογισμός του υπουργείου Εξωτερικών μειωμένος δραματικά.
Και ενώ διαφωνούσε με τα ακροδεξιά γεράκια του περιβάλλοντος Τραμπ, o Τίλερσον εγκατέλειψε τη διασύνδεση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής με τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Την ίδια στιγμή, ο Τεξανός πρώην επικεφαλής της ΕΧΧΟΝ δεν είχε ποτέ την εμπιστοσύνη του Ντόναλντ Τραμπ και δεν κατάφερε ποτέ να τον επηρεάσει σε βασικά θέματα. Το αποτέλεσμα ήταν να είναι ορατές οι διαφωνίες τους σε βασικά θέματα, όπως το Ιράν, η αντιμετώπιση της Ρωσίας, η μεταφορά της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ και άλλα πολλά.
Από την άλλη ο Μάικ Πομπέο στον χρόνο που είναι επικεφαλής της CIA και ενημέρωνε κάθε πρωί τον πρόεδρο Τραμπ, απέκτησε την εμπιστοσύνη του. Ο Πομπέο ταυτίζεται στα βασικά ζητήματα με τον Ντόναλντ Τραμπ κι αυτό ικανοποιεί τον Αμερικανό πρόεδρο. Ωστόσο δεν έχει εμπειρία στα θέματα εξωτερικής πολιτικής και αν δεν στελεχώσει σύντομα τα κενά που υπάρχουν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τα προβλήματα θα παραμείνουν.
Το πρώτο άμεσο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει, είναι το μέλλον της συμφωνίας με το Ιράν, καθώς τον Μάιο ο Τραμπ θα πρέπει να αποφασίσει αν θα ανανεώσει το διάταγμα για την άρση των κυρώσεων. Ήδη, ανώτερος σύμβουλος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατευθύνεται στη Βιέννη, όπου την Παρασκευή θα έχει συνομιλίες με τους Ευρωπαίους, τους οποίους θα επιχειρήσει να πείσει για σκλήρυνση της στάσης έναντι του Ιράν.
Το δεύτερο, θα είναι η συνάντηση με τον βορειο-κορεάτη ηγέτη.
Οι ακροάσεις για την επικύρωση του διορισμού του Πομπέο στη Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας θα οριστούν για τον Απρίλιο και από τις απαντήσεις του θα υπάρξει καθαρή εικόνα για τη στάση που θα ακολουθήσει σε βασικά ζητήματα. Μεταξύ αυτών και για τις σχέσεις με την Τουρκία, όπου θα δούμε αν ακόμη πιστεύει αυτό που περιείχε το σβησμένο τουίτ του, όπου χαρακτήριζε τον Ερντογάν απολυταρχικό δικτάτορα.
