ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Σε τι συμφώνησαν Λονδίνο - Βρυξέλλες και τι μένει ανοικτό

Για τους όρους του «διαζυγίου» μετά την επίσημη αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε

Kathimerini.gr

– Τι συμφωνήθηκε και γιατί είναι σημαντικό;

– Πρόκειται για κατ’ αρχήν συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαίου διαπραγματευτή Μισέλ Μπαρνιέ και των Βρετανών ομολόγων του για τους όρους του «διαζυγίου» μετά την επίσημη αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε., που έχει οριστεί για τις 29 Μαρτίου του 2019. Αναφορικά με τη δεύτερη συμφωνία που εκκρεμεί, σχετικά με το μελλοντικό καθεστώς των εμπορικών σχέσεων Βρετανίας - Ε.Ε., εγκρίθηκε μόνο μια πολιτική διακήρυξη γενικών αρχών, που μένει να συγκεκριμενοποιηθεί. Παρ’ όλα αυτά, το χθεσινό βήμα είναι πολύ σημαντικό. Αν επικυρωθεί σε πολιτικό επίπεδο από τις δύο πλευρές, θα αποτραπεί το σενάριο ενός χαώδους Brexit, χωρίς συμφωνία.

– Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

– Από χθες, η διαβούλευση πέρασε από τους τεχνοκράτες στους πολιτικούς. Το πρώτο βήμα, αν όλα πάνε καλά, θα είναι η επικύρωση της συμφωνίας από το βρετανικό Κοινοβούλιο, κάτι καθόλου αυτονόητο. Στη συνέχεια αναμένεται να επικυρωθεί η συμφωνία από έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., πιθανόν στις 25 Νοεμβρίου, και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

– Λύθηκαν όλες οι εκκρεμότητες για τους όρους του διαζυγίου;

– Οχι. Αν και το κείμενο της κατ’ αρχήν συμφωνίας δεν έχει ακόμη δημοσιοποιηθεί, είναι ήδη γνωστό ότι τουλάχιστον δύο ζητήματα μένουν σε εκκρεμότητα. Το πρώτο αφορά την αξίωση ορισμένων χωρών (Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Δανία) να συνεχίσουν να έχουν αλιευτικά δικαιώματα στα βρετανικά νερά, κάτι που το Λονδίνο απορρίπτει. Το δεύτερο και πολύ σοβαρότερο, αφορά το περίφημο ιρλανδικό σύνορο – ζήτημα στο οποίο σε μεγάλο βαθμό είχαν σκοντάψει, μέχρι χθες, οι διαπραγματεύσεις. Και τα δύο προβλέπεται να αντιμετωπιστούν οριστικά μέχρι τον Ιούλιο του 2020.

– Σε τι συνίσταται το ιρλανδικό πρόβλημα;

– Οι εθνικές συγκρούσεις στη Βόρεια Ιρλανδία μεταξύ οπαδών της παραμονής στο Ηνωμένο Βασίλειο και εκείνων που μάχονται για την ιρλανδική ενοποίηση υποχώρησαν με την ειρηνευτική συμφωνία του 1998. Καθώς τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και η Ιρλανδία ανήκουν στην ενιαία αγορά και στην τελωνειακή ένωση, το σύνορο μεταξύ των δύο μερών του νησιού είναι σε μεγάλο βαθμό «αόρατο», χωρίς σημαντικούς περιορισμούς στην κίνηση των ανθρώπων και στη μεταφορά εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Από τη στιγμή, όμως, που η Βρετανία θα αποχωρήσει από την Ε.Ε., αυτομάτως ανακύπτει ζήτημα επαναφοράς του «σκληρού συνόρου» μεταξύ Βόρειας και ανεξάρτητης Ιρλανδίας, κάτι που κινδυνεύει να υπονομεύσει την ειρηνευτική συμφωνία του 1998. Και οι δύο πλευρές έχουν δηλώσει ότι δεν επιθυμούν σε καμία περίπτωση κάτι τέτοιο.

– Είναι δυνατόν να τετραγωνίσουν τον κύκλο;

– Οι «27» έχουν καταστήσει σαφές ότι η όποια λύση δεν θα πρέπει να υπονομεύσει την ενιαία αγορά. Κάτι τέτοιο θα συνέβαινε αν η Βρετανία διατηρούσε πρόσβαση στην ενιαία αγορά χωρίς να δεσμεύεται από τους κανόνες της (κοινωνική πολιτική, περιβαλλοντικές ρήτρες, κρατικές επιδοτήσεις κ.ά.), γεγονός που θα της έδινε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Οι «27» πρότειναν δύο εναλλακτικές λύσεις: είτε να παραμείνει ολόκληρη η Βρετανία στην τελωνειακή ένωση, είτε να μείνει σ’ αυτήν μόνο η Βόρεια Ιρλανδία. Η Τερέζα Μέι απέρριψε την πρώτη λύση, η οποία θεωρείται προδοσία του Brexit από τους σκληρούς ευρωσκεπτικιστές, όπως και τη δεύτερη, γιατί θα ισοδυναμούσε με οιονεί διάσπαση του Ηνωμένου Βασιλείου, μέσω της επιβολής εσωτερικού συνόρου στη Θάλασσα της Ιρλανδίας.

– Τι είναι η «ρήτρα ασφαλείας» (backstop) για το Ιρλανδικό;

– Οι δύο πλευρές ελπίζουν ότι το θέμα του ιρλανδικού συνόρου θα ξεπεραστεί μέσω της συμφωνίας για τη μελλοντική εμπορική σχέση τους, που τελεί υπό διαπραγμάτευση. Αν, όμως, δεν υπάρξει συμφωνία επ’ αυτού, και οι δύο πλευρές δέχονται ότι πρέπει να υπάρξει μια ρήτρα ασφαλείας που θα επιτρέπει το μεταξύ τους εμπόριο χωρίς την εισαγωγή «σκληρού» συνόρου στην Ιρλανδία.

– Πώς αντιμετωπίζει αυτό το δυσεπίλυτο πρόβλημα η συμφωνία;

– Αφήνει περιθώριο στις δύο πλευρές να καταλήξουν σε συμφωνία για τη ρήτρα ασφαλείας μέχρι τον Ιούλιο του 2020. Αν δεν υπάρξει συμφωνία, αφήνουν στη Βρετανία δύο εναλλακτικές: είτε να παρατείνουν μέχρι το τέλος του 2021 τη μεταβατική περίοδο κατά την οποία η χώρα θα παραμείνει στην τελωνειακή ένωση (σήμερα, προβλέπεται να λήξει τον Δεκέμβριο του 2020), είτε να υπάρξει μια «ελάχιστη» συμφωνία για το τελωνειακό καθεστώς, κατά την οποία η Βόρεια Ιρλανδία δεν θα ανήκει μεν στην τελωνειακή ένωση, αλλά θα υπακούει σε περισσότερους ευρωπαϊκούς κανόνες από την υπόλοιπη Βρετανία.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.gr

Κόσμος: Τελευταία Ενημέρωση

X