«Πρόκειται για μια πολύ λυπηρή απόφαση. Το γεγονός ότι ο Πρέσβης (των ΗΠΑ) στην Άγκυρα έλαβε αυτή την απόφαση και στη συνέχεια την εφάρμοσε, μας στεναχωρεί». Με αυτά τα λόγια, από την πρωτεύουσα της Ουκρανίας, ο Πρόεδρος της Τουρκίας εξέφρασε τον προβληματισμό του για τα όσα συμβαίνουν τις τελευταίες ώρες στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Ο Ρετζέπ Ταγγίπ Ερντογάν επιλέγει με προσοχή τα λόγια του και στέλνει μηνύματα συνεργασίας στην Ουάσινγκτον.
Ο Τούρκος Πρόεδρος σπεύδει να αιτιολογήσει τα αντίποινα της κυβέρνησής του στο ζήτημα των θεωρήσεων, ενώ τα λόγια του προσελκύουν το ενδιαφέρον του τουρκικού τύπου, ο οποίος τονίζει ότι η Άγκυρα επιθυμεί τον άμεσο έλεγχο της κρίσης στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Λίγο πριν την δήλωση του κ. Ερντογάν, ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας φρόντισε επίσης να στείλει με έμμεσο τρόπο μήνυμα συνεργασίας και φιλίας στην Ουάσινγκτον. Πιο συγκεκριμένα ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε ότι η Τουρκία θέτει συγκεκριμένους όρους στο επίμαχο ζήτημα της αγοράς του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S400, οι οποίοι εάν δεν ικανοποιηθούν δύναται να οδηγήσουν την Άγκυρα στην μη αγορά του ρωσικού συστήματος. Επίσης, αφήνει να εννοηθεί ότι η χώρα είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί την αγορά παρόμοιου πυραυλικού συστήματος και από μια Νατοϊκή χώρα.
Το βράδυ της Δευτέρας, με εξαίρεση κάποια υπερσυντηρητικά και εθνικιστικά μέσα ενημέρωσης, μηνύματα ψυχραιμίας και φιλίας έστειλαν και τα φιλοκυβερνητικά μέσα της Τουρκίας. Στην πλειοψηφία τους οι τουρκικές αναλύσεις εστιάζουν στον στόχο του άμεσου ελέγχου της νέας κρίσης στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Ένα σημείο στο οποίο η Άγκυρα αναμένει βήματα καλής θελήσεως από την Ουάσινγκτον, αλλά και περισσότερη κατανόηση για τις δικές της ευαισθησίες στην ευρύτερη περιοχή και στο Κουρδικό Ζήτημα.
Συνεχίζεται ο αναβρασμός
Παρά τα ψύχραιμα μηνύματα της Άγκυρας, ο νέος αναβρασμός στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις συνεχίζεται αμείωτος. Λίγες ώρες μετά την επιβολή εμπάργκο για τις τουριστικές θεωρήσεις σε κατοίκους της Τουρκίας, οι ΗΠΑ τηρούν σιγή ιχθύος.
Την ίδια ώρα, οι τουρκικές αρχές επιχειρούν να συλλάβουν έναν δεύτερο εργαζόμενο του Προξενείου των ΗΠΑ στην Κωνσταντινούπολη. Συγκεκριμένα οι διωκτικές αρχές ισχυρίζονται ότι ο εν λόγω εργαζόμενος και η οικογένειά του διατηρούν σχέσεις συνεργασίας με το Κίνημα Γκιουλέν. Η σύζυγος και ο υιός του έχουν τεθεί σε καθεστώς κράτησης στην Αμάσεια, όπου ανακρίνονται από τις διωκτικές αρχές, ενώ ο προξενικός υπάλληλος έχει βρει καταφύγιο στο συγκρότημα του αμερικανικού προξενείου της Κωνσταντινούπολης.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι στην Άγκυρα κυκλοφορεί η πληροφορία ότι σε περίπτωση που η Ουάσινγκτον δεν ανταποκριθεί θετικά στα «ψύχραιμα» μηνύματα της Τουρκίας, το νέο κύμα συλλήψεων που στρέφεται κατά των διπλωματικών τουρκικών αντιπροσωπειών ενδέχεται να συνεχιστεί κατά το επόμενο διάστημα.
Το νέο μήνυμα των ΗΠΑ
Εν τω μεταξύ, την Δευτέρα, η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Άγκυρα έδωσε στην δημοσιότητα ένα επεξηγηματικό ανακοινωθέν σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις και το εμπάργκο των θεωρήσεων. Το μήνυμα φέρει την υπογραφή του απερχόμενου Πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα, όπου η αμερικανική πλευρά ξεκαθαρίζει ότι στόχος της είναι η μείωση του αριθμού των επισκεπτών στις διπλωματικές αντιπροσωπείες της χώρας στην Τουρκία.
Παράλληλα με την μείωση του αριθμού των επισκεπτών, η αμερικανική πλευρά στρέφει την προσοχή της στο να προσκολληθεί η τουρκική πλευρά από τον στόχο της διαφύλαξης της ασφάλειας της πρεσβείας και των προξενείων στην Τουρκία.
Η αμερικανική πλευρά υπενθυμίζει ότι την προηγούμενη εβδομάδα οι τουρκικές αρχές συνέλαβαν έναν εργαζόμενο της αμερικανικής διπλωματικής αντιπροσωπείας. Παρά τις προσπάθειες που κατέβαλλε, οι ΗΠΑ δεν εξακρίβωσαν τους λόγους της σύλληψης του εργαζομένου και δεν είχαν πρόσβαση σε πειστικά τεκμήρια. Επίσης, ο εργαζόμενος του αμερικανικού προξενείου δεν είχε επαρκή πρόσβαση σε υπηρεσίες δικηγόρου και κάποιοι εκπρόσωποι του τουρκικού κράτους έσπευσαν να διαρρεύσουν πληροφορίες σχετικά με την όλη υπόθεση.
Η αμερικανική πλευρά τονίζει ότι η διακοπή των προξενικών υπηρεσιών δεν σημαίνει εμπάργκο θεωρήσεων. Πρόκειται για ένα μέτρο που αφορά τις νέες αιτήσεις και όχι τις υφιστάμενες. Οι Τούρκοι πολίτεςέχουν την δυνατότητα να αποταθούν σε αμερικανικά προξενεία στο εξωτερικό.
Το αμερικανικό ανακοινωθέν λήγει τονίζοντας ότι η νέα απόφαση δεν λήφθηκε με εύκολο τρόπο. Η πλευρά των ΗΠΑ ελπίζει ότι το νέο μέτρο θα έχει μεγάλη διάρκεια, η οποία θα εξαρτηθεί από την εξακρίβωση ων αιτιών της κράτησης του εργαζόμενου του προξενείου και την εξασφάλιση της ασφάλειας του προσωπικού των αμερικανικών διπλωματικών αντιπροσωπειών στην Τουρκία.
