ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Τρία σενάρια για το μέλλον της Μέσης Ανατολής

Οι εκτιμήσεις Ιρανών, Αράβων και Τούρκων αναλυτών σχετικά με την τροπή των εξελίξεων

Τις τελευταίες ώρες του 2017, καλά ενημερωμένες κουρδικές πηγές που παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις στη Μεσοποταμία και το Ιράν μοιράστηκαν με την «Κ» την εκτίμηση τους σχετικά με την τροπή των εξελίξεων στο Ιράν, επισημαίνοντας ότι αυτές σε μια μεγάλη και ισχυρή περιφερειακή δύναμη όπως το Ιράν μπορούν να επηρεάσουν τη μοίρα των λαών στην ευρύτερη περιοχή. Έτσι εστιάζουν σε τρία σενάρια.

Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο οι διαδηλωτές σταδιακά δύνανται να ελέγξουν τις ισορροπίες στην Τεχεράνη και να προχωρήσουν στην ανατροπή του υφιστάμενου, ισλαμικού καθεστώτος.

Οι συνομιλητές μας όμως πιστεύουν ότι με τα σημερινά δεδομένα αυτό είναι απομακρυσμένο, για την υλοποίηση του οποίου πρέπει να «συνδράμουν» μια σειρά παραγόντων, όπως η μεγέθυνση του κύματος δυσαρέσκειας στο εσωτερικό, η υποστήριξη του ξένου παράγοντα και οι λιποταξίες στις τάξεις του καθεστώτος. Σε μια τέτοια περίπτωση αναφέρουν οι συνομιλητές μας, θα δημιουργούταν ένα παράδειγμα-μοντέλο για όλα τα αυταρχικά καθεστώτα της περιοχής.

Το δεύτερο επικεντρώνεται στην ενδεχόμενη ισχυροποίηση και επικράτηση των μετριοπαθών δυνάμεων του Ιράν. Ως εκφραστές της λαϊκής δυσαρέσκειας, οι μετριοπαθείς δυνάμεις θα μπορούσαν να προχωρήσουν στη σταδιακή δημιουργία ενός νέου φιλελεύθερου οικονομικού και πολιτικού μοντέλου, με συντηρητικές πινελιές στο κοινωνικό πεδίο, το οποίο όμως θα είναι συμφιλιωμένο με την Δύση.

Τέλος, υπάρχει και το «απαισιόδοξο» σενάριο για όλες τις δημοκρατικές και φιλελεύθερες δυνάμεις του Ιράν και της ευρύτερης περιοχής. Σε αυτό, οι σκληροπυρηνικοί παίρνουν στα χέρια τους τον έλεγχο του ιρανικού καθεστώτος και επιβάλλουν στην ιρανική κοινωνία ένα νέο, ανανεωμένο και πιο αυστηρό ολοκληρωτικό μοντέλο διακυβέρνησης, το οποίο ενδέχεται να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση για τους φιλόδοξους αυταρχικούς ηγέτες της περιοχής.

Η αναμέτρηση του φιλελεύθερου μοντέλου με τις δυνάμεις του αυταρχισμού

Στα προαναφερόμενα δυο τελευταία σενάρια εστιάζει ο έμπειρος Τούρκος αναλυτής Φεχίμ Τάστεκιν ο οποίος παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις στην Μέση Ανατολή. Αποκλείει το ενδεχόμενο της επικράτησης του λαϊκού κινήματος στο Ιράν με την υποστήριξη του ξένου παράγοντα, καθώς αυτή την στιγμή δεν υπάρχει η κατάλληλη κοινωνική και πολιτική βάση για μια τέτοιου είδους εξέλιξη. Για αυτόν τον λόγο, ο κ. Τάστεκιν εστιάζει στα δυο σενάρια που αφορούν την ενδεχόμενη επικράτηση των μετριοπαθών και των σκληροπυρηνικών δυνάμεων στο Ιράν και την ευρύτερη περιοχή.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι την άποψη του κ. Τάστεκιν, με σημαντικές όμως διαφοροποιήσεις όσον αφορά κυρίως την πολιτική γραμμή της, συμμερίζεται και η κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ).

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια η Άγκυρα επιλέγει να ταχθεί στο πλευρό της κυβέρνησης του Ιράν, αποκλείοντας το ενδεχόμενο της ανατροπής του ιρανικού καθεστώτος με την λαϊκή βία. «Εάν αυτές οι διαδηλώσεις δεν εκτροχιαστούν, τότε θα μπορούσε να ενισχυθεί η θέση του Ρουχανί απέναντι στο καθεστώς», τονίζει. Σύμφωνα με τον ίδιον ο Πρόεδρος του Ιράν, ο οποίος είναι ο ηγέτης των φιλελεύθερων δυνάμεων της χώρας του, θα μπορούσε να μετεξελιχθεί σε εκφραστή του λαϊκού αιτήματος περί μετεξέλιξης της Ισλαμικής Δημοκρατίας σε ένα πιο «ανοιχτό» φιλελεύθερο και φιλοδυτικό σχήμα.

Με αυτόν τον τρόπο, το Ιράν θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα εναλλακτικό μοντέλο διακυβέρνησης για ολόκληρη την περιοχή. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή αποτύχει η εν λόγω προσπάθεια του Ιρανού Προέδρου, οι σκληροπυρηνικές συντηρητικές δυνάμεις θα εξασφαλίσουν την χρυσή ευκαιρία για να «πνίξουν» το φιλελεύθερο μοντέλο με την κρατική βία και τον αυταρχισμό.

Οι υποστηρικτές του φιλελεύθερου μοντέλου

Οι Άραβες αρθρογράφοι προβάλλουν την άποψη ότι περίπου επτά χρόνια μετά την περίφημη «Αραβική Άνοιξη» το ιρανικό καθεστώς πληρώνει το αντίτιμο των μεγάλων λαθών που έπραξε στη Μέση Ανατολή με τη δική του «Ιρανική Άνοιξη».

Το ιρανικό καθεστώς το οποίο είχε αναμειχθεί στην εσωτερική πολιτική σκηνή διάφορων αραβικών χωρών και το οποίο συμμετείχε στις εμφύλιες συρράξεις της περιοχής, βρίσκεται σήμερα εξαιτίας των δικών του λαθών αντιμέτωπο με τα κοινωνικοοικονομικά αιτήματα του λαού του, περί φιλελευθεροποίησης του μοντέλου διακυβέρνησης της χώρας.

Ο Άραβας αναλυτής και δημοσιογράφος, Μοχάμμεντ Καβάς παρομοιάζει τα όσα έγιναν στην Τυνησία, την Λιβύη και την Αίγυπτο με τα όσα συμβαίνουν σήμερα στο Ιράν. «Η Τεχεράνη άφησε ορφανά στις πόλεις αυτών των κρατών», τονίζει ο κ. Καβάς, ο οποίος προχωρά ένα βήμα πιο πέρα στην κριτική που ασκεί στην ιρανική κυβέρνηση και τονίζει τα εξής: «Η Τεχεράνη κατάφερε να μετεξελιχθεί σε ένα παράγοντα-κλειδί που διάλυσε ολόκληρη την περιοχή.

Είναι ορθή η σκέψη των πεινασμένων πολιτών του Ιράν ότι το σημερινό σάπιο καθεστώς της χώρας και η σπατάλη των (εθνικών) πόρων σχετίζεται με αυτά τα μεγάλα λάθη που επηρεάζουν την καθημερινότητα των Ιρανών και το μέλλον ολόκληρης της περιοχής».

Η απάντηση των σκληροπυρηνικών

Οι υποστηρικτές του ιρανικού καθεστώς απορρίπτοντας τους προαναφερόμενους ισχυρισμούς και προσεγγίζοντας τα φιλελεύθερα αιτήματα των Ιρανών πολιτών ως μέσα επιβολής και παρέμβασης των ξένων παραγόντων στα εσωτερικά δρώμενα της χώρας παρομοιάζουν τις νέες εξελίξεις στο Ιράν με τα όσα διαδραματίστηκαν πριν από λίγα χρόνια κατά την διάρκεια της περίφημης «Πράσινης Επανάστασης».

«Χάρη στο Πράσινο Κίνημα, το οποίο καθοδηγούσαν εκείνες οι δυνάμεις που ηττήθηκαν στις προεδρικές εκλογές, οι ΗΠΑ επιχείρησαν να αναδείξουν τον εαυτό τους σε προστάτιδα δύναμη του ιρανικού λαού», τονίζει ο Μοχάμμαντ Σαφαρί, ο οποίος θεωρεί ότι οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και οι αραβικές μοναρχίες επιχειρούν να δημιουργήσουν έναν εχθρικό κλοιό γύρω από το Ιράν.

Συνεχίζοντας, ο κ. Σαφαρί τονίζει σε αυστηρό ύφος ότι: «Τα σημερινά προβλήματα της οικονομίας σχετίζονται με εκείνη την περίοδο (του Πράσινου Κινήματος), όταν στην συνέχεια οι ξένες δυνάμεις επέβαλαν κυρώσεις στο Ιράν. Οι ηγέτες και οι υποστηρικτές του κινήματος της παραπλάνησης του λαού ευθύνονται για το χάος. Αυτή η παραπλάνηση θα τελειώσει στα χέρια του λαού».

Ολοκληρώνοντας την απειλητική του τοποθέτηση ο κ. Σαφαρί προϊδεάζει τον αναγνώστη για τα νέα σχέδια των υποστηρικτών της σκληροπυρηνικής και συντηρητικής γραμμής και για το ενδεχόμενο ανοίγματος ενός νέου «ματωμένου» και σκοτεινού κεφαλαίου στην σύγχρονη ιστορία της ευρύτερης περιοχής.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Κόσμος: Τελευταία Ενημέρωση

X