Kathimerini.com.cy
Ο αριθμός των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων που αναγνωρίστηκαν στην Κύπρο το 2016 ανήλθε σε 44 πρόσωπα, παραμένοντας στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2015, όταν είχαν αναγνωριστεί 46 πρόσωπα. Το φαινόμενο που έλαβε ιδιαίτερες διαστάσεις φέτος αφορούσε στην τέλεση εικονικών γάμων, ενώ δεν ήταν λίγες και οι περιπτώσεις προσώπων αφρικανικής καταγωγής, που μέσω κατεχομένων κατέληξαν στις ελεύθερες περιοχές.
Σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων της Κυπριακής Αστυνομίας, πέρυσι διερευνήθηκαν συνολικά 20 υποθέσεις, ενώ σε κάποιες εξ αυτών, οι ύποπτοι κατέληξαν να προσαχθούν με βάση τον ποινικό κώδικα. Από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα, ο αριθμός των υποθέσεων που διερευνήθηκαν υποχώρησε στις 15, εντούτοις αυξήθηκαν οι υποθέσεις που οδηγήθηκαν ενώπιον της δικαιοσύνης για το αδίκημα της εμπορίας προσώπων. Το τελευταίο επισύρει μεγαλύτερη ποινή σε σχέση με τα ποινικά αδικήματα.
Για πρόοδο κάνει λόγο η Υπαστυνόμος Ρίτα Σούπερμαν, Υπεύθυνη του Γραφείου Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων, αλλά και μέλος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ) για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων (GRETA), η οποία σε δηλώσεις της στο ΚΥΠΕ σημειώνει ότι το πρόβλημα στην Κύπρο δεν αφορά μόνο τις γυναίκες.
Η κ. Σούπερμαν συμμετείχε τη Δευτέρα σε συνάντηση που διοργανώθηκε στη Λευκωσία, από τη Γραμματεία της Κυπριακής Προεδρίας της Επιτροπής Υπουργών του ΣτΕ, με έμφαση στην εμπορία προσώπων. Μιλώντας στο ΚΥΠΕ, ανέφερε ότι οι δύο βασικότερες μορφές εμπορίας στην Κύπρο αποσκοπούν στη σεξουαλική εκμετάλλευση, όπου τα περισσότερα θύματα είναι γυναίκες, αλλά και στην εργασιακή εκμετάλλευση, όπου πλειοψηφούν οι άντρες.
Συμπλήρωσε ότι το φαινόμενο που πήρε διαστάσεις το 2016 υπάγεται στην κατηγορία «εμπορίας προσώπων με σκοπό τη διάπραξη άλλων εγκληματικών δραστηριοτήτων» και αφορά κατ` ουσίαν την τέλεση εικονικών γάμων, που διαπράχθηκαν κυρίως στα δημαρχεία Λευκωσίας και Αραδίππου. Τόσο στις υποθέσεις σεξουαλικής εκμετάλλευσης, όσο και στην τέλεση εικονικών γάμων, τα περισσότερα θύματα είναι γυναίκες, με βασικότερες χώρες προέλευσης τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, πρόσθεσε η κ. Σούπερμαν.
Είπε εξάλλου ότι από τις υποθέσεις που τυγχάνουν χειρισμού από το γραφείο της, φαίνεται πως υπάρχει συνεργασία κυκλωμάτων που δρουν σε ελεύθερες περιοχές και κατεχόμενα, χωρίς όμως να υπάρχει σαφής εικόνα για το τι συμβαίνει στη δεύτερη περίπτωση. «Έχουμε παρατηρήσει τα τελευταία χρόνια ότι άτομα, ως επί το πλείστον αφρικανικής καταγωγής, έρχονται από τα κατεχόμενα» είπε η κ. Σούπερμαν, από χώρες όπως η Σομαλία, το Καμερούν και σε μικρότερο βαθμό η Νιγηρία. Πρόσθεσε ότι η διερεύνηση των υποθέσεων είναι ιδιαίτερα δύσκολη, λόγω της απουσίας μαρτυρικού υλικού, ενώ «δεν έχουμε κανένα πεδίο συνεργασίας, ούτε με τα κατεχόμενα ούτε με τις χώρες τους».
Κάποιοι εξ αυτών δηλώνουν ανήλικοι ή αιτούνται άσυλο, με την Υπαστυνόμο Σούπερμαν να αναφέρει πως απαιτείται πολύς χρόνος για τη διενέργεια συνεντεύξεων από το προσωπικό του Γραφείου, ώστε να διερευνηθούν τα γεγονότα που επικαλούνται. Σε αρκετές περιπτώσεις, λέει, πρόκειται για άτομα με προβλήματα υγείας, έγκυες ή κακοποιημένες γυναίκες, για τις οποίες χρειάζεται ειδική μεταχείριση και συνεργασία με άλλες υπηρεσίες.
Η κ. Σούπερμαν αναφέρεται εξάλλου στην Ομάδα GRETA, τον μόνο εποπτικό μηχανισμό στη βάση της Σύμβασης του ΣτΕ για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων που έχει επικυρώσει και η Κυπριακή Δημοκρατία. Πριν από ένα περίπου χρόνο, η Κύπρος αξιολογήθηκε για δεύτερη φορά από την Ομάδα, με τις βασικότερες εισηγήσεις να επικεντρώνονται στο κομμάτι της αρωγής και προστασίας, το οποίο χειρίζονται οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, αλλά και στο ζήτημα της αποζημίωσης των θυμάτων.
Όπως λέει η κ. Σούπερμαν, το κράτος έχει υποχρέωση να δημιουργήσει τους μηχανισμούς για την ενημέρωση των θυμάτων σχετικά με τις διαδικασίες, μέσα από τις οποίες μπορούν να απαιτήσουν σχετικές αποζημιώσεις. Λέει τέλος ότι η Κύπρος έλαβε καλά σχόλια από τη GRETA για το νομοθετικό πλαίσιο και τη δίωξη.
Επίσης θετικά σχόλια για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων στην Κυπριακή Δημοκρατία περιελάμβανε και η τελευταία έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τον Ιούνιο του 2016, ενώ στην κ. Σούπερμαν είχε απονεμηθεί από τις ΗΠΑ ο τίτλος "Trafficking in Person 2016 Hero".
