Kathimerini.gr
Προσωρινή ανάκαμψη σημείωσε για λίγες μόνον ώρες χθες η τουρκική λίρα, όταν η Τράπεζα της Τουρκίας δεσμεύθηκε να διασφαλίσει ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα της χώρας. Είχε προηγηθεί η υπόσχεση του Τούρκου υπουργού Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ ότι τίθεται άμεσα σε εφαρμογή νέο οικονομικό σχέδιο για τη χώρα. Σύντομα, όμως, το τουρκικό νόμισμα επανήλθε σε πτωτική πορεία, καθώς οι έως τώρα κινήσεις της κεντρικής τράπεζας κρίνονται ανεπαρκείς από την αγορά, που περιμένει δραστική αύξηση των επιτοκίων.
Παράλληλα με την υπόσχεση για επαρκή ρευστότητα, η κεντρική τράπεζα ενθάρρυνε τις τουρκικές τράπεζες να διοχετεύσουν κεφάλαια στην πραγματική οικονομία, χαλαρώνοντας τις απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας. Τους δίνει τη δυνατότητα να απελευθερώσουν στην τουρκική οικονομία 10 δισ. τουρκικές λίρες. Η λίρα ανέκαμψε ελαφρώς από το ιστορικό χαμηλό στο οποίο είχε υποχωρήσει νωρίτερα, όταν η ισοτιμία της διαμορφωνόταν στις 7,24 λίρες προς ένα δολάριο. Σύντομα, όμως,υποχώρησε ξανά και το βράδυ κυμαινόταν στις 6,98 λίρες προς ένα δολάριο. Παράλληλα, απώλειες σημείωνε το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης. Οι τουρκικές τράπεζες κατέγραφαν μεγάλη πτώση. Ανεστάλη η διαπραγμάτευση δύο εξ αυτών, των Yapi Kredi και Akbank, διότι κατέγραφαν απώλειες κοντά στο 12%.
Είχε προηγηθεί συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Hurriyet ο Τούρκος υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ, όπου τόνιζε πως το νέο οικονομικό σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει δημοσιονομική πειθαρχία. Απέκλειε, όμως, την επιβολή ελέγχων στις κινήσεις κεφαλαίων και την εξαναγκαστική μετατροπή σε λίρες καταθέσεων που είναι σε σκληρό νόμισμα. «Θα λάβουμε ταχύτατα τα αναγκαία μέτρα με τις τράπεζές μας και με την εποπτική αρχή τραπεζών», τόνισε, χωρίς ωστόσο να πει λέξη για αύξηση των επιτοκίων της λίρας. Παράλληλα, το Kuna, το επίσημο ειδησεογραφικό πρακτορείο του Κουβέιτ, ανέφερε ότι ο κ. Αλμπαϊράκ συναντήθηκε με τον ομόλογό του από το αραβικό εμιράτο και συζήτησαν για τις εξελίξεις στην τουρκική οικονομία. Το αραβικό πρακτορείο υπογράμμισε ότι δεν υπήρξε καμία συζήτηση σχετική με τη στήριξη του τουρκικού νομίσματος.
Παράγοντες της αγοράς επισήμαναν ότι οι δηλώσεις Αλμπαϊράκ είναι θετικές, αλλά πρέπει να υπάρξει δυναμική παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας. «Η Τουρκία χρειάζεται πλήρη αναδιάταξη του οικονομικού της μοντέλου και ραγδαία αύξηση των επιτοκίων», τόνισε ο Γκιγιόμ Τρέσκα, αναλυτής της Credit Agricole, ο οποίος, παράλληλα, κάλεσε την κυβέρνηση να δεσμευθεί ότι η κεντρική τράπεζα θα είναι ανεξάρτητη. Οπως διαπιστώνουν παράγοντες της αγοράς, δεν φαίνεται πιθανόν να προχωρήσει η κυβέρνηση στην αναγκαία αύξηση των επιτοκίων, καθώς θα καταφέρει καίριο πλήγμα στον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας και ιδιαιτέρως στις υπερχρεωμένες τουρκικές επιχειρήσεις.
Ο Ταγίπ Ερντογάν, άλλωστε, απέκλεισε χθες την αύξηση των επιτοκίων. Σε ό,τι αφορά την επιβολή ελέγχων στις κινήσεις κεφαλαίου, δεν εξετάζονται ως δυνατότητα, διότι θα απέκλειαν τις επιχειρήσεις από την πρόσβαση σε συνάλλαγμα και θα άφηναν εκτός Τουρκίας το ξένο κεφάλαιο.
Οι τουρίστες ευνοούνται
Η ιλιγγιώδης πτώση κατά 40% από την αρχή του έτους που έχει σημειώσει η τουρκική λίρα κάνει φτωχότερους περισσότερους από 80 εκατ. Τούρκους. Στην Τουρκία μειώνεται δραστικά η ζήτηση για είδη πολυτελείας, όπως οι τσάντες Louis Vuitton, τα ρούχα Chanel ή τα αρώματα Hermes. Οπως, όμως, επισημαίνει το Bloomberg, κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις. Οι κερδισμένοι από την πτώση του τουρκικού νομίσματος είναι οι τουρίστες. Μπορεί να δει κανείς ουρές από ξένους, προερχόμενους κυρίως από τον αραβομουσουλμανικό κόσμο και την Ασία, να περιμένουν για να κάνουν τα ψώνια τους έξω από καταστήματα ειδών πολυτελείας. Είναι τώρα πολύ πιο προσιτά για όσους επισκέπτονται την Τουρκία, έχοντας στο πορτοφόλι τους ισχυρότερα νομίσματα. Μια δερμάτινη τσάντα του οίκου Chanel, για παράδειγμα, κοστίζει 2.877 δολάρια και είναι κατά 25% φθηνότερη από εκείνην που θα βρει κάποιος στην ιστοσελίδα της Chanel στην Ευρώπη, με 3.700 δολάρια. Οι πελάτες ρωτούν τις τιμές και με το iPhone στο χέρι τις μετατρέπουν σε ευρώ και δολάρια, βάσει της τελευταίας ισοτιμίας της τουρκικής λίρας. Χρειάζεται, όμως, να το κάνουν συνεχώς, διότι τις τελευταίες εβδομάδες η ισοτιμία της τουρκικής λίρας αλλάζει. Το ενδιαφέρον είναι η σύνθεση της πελατείας στα καταστήματα ειδών πολυτελείας. Δύσκολα εντοπίζει κανείς Τούρκους ανάμεσά τους.
