Ο «πόλεμος» που βρίσκεται σε εξέλιξη στο εσωτερικό των ΗΠΑ αναφορικά με τους δεσμούς της διακυβέρνησης Τραμπ με τη Ρωσία, παίρνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις εφόσον νέα στοιχεία έρχονται στο φως. Μέσα σε αυτό το κλίμα, υπάρχει πλέον ξεκάθαρη εμπλοκή της Κύπρου και του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας. Πιο συγκεκριμένα ελέγχονται κινήσεις και κεφάλαια που κινήθηκαν από αξιωματούχους που είχαν σχέση με τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλτ Τραμπ μέσω Κύπρου, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Η μια πλευρά του νομίσματος, όπως παρουσιάζεται από αμερικάνικα και διεθνή ΜΜΕ των οποίων οι αναφορές στην Κύπρο σαν «πλυντήριο χρήματος» είναι καθημερινές, είναι ο Πολ Μάναφορτ, πρώην επικεφαλής της καμπάνιας του αμερικανού Προέδρου. Η άλλη πλευρά αφορά την έρευνα που έκανε και δημοσίευσε το δημοσιογραφικό κονσόρτιουμ OCCRP και στη συνέχεια αναδημοσιεύτηκε και από διεθνή ΜΜΕ, όπως ο «Guardian» για το ξέπλυμα χρήματος που έκαναν ρωσικές εταιρείες μέσω τραπεζών, στην οποία δεσπόζει και πάλι σε γενικό πλαίσιο η Κύπρος.
Η περίπτωση Μάναφορτ
Ο Πολ Μάναφορτ υπηρέτησε στο πλευρό του νυν Προέδρου των ΗΠΑ Ντονταλτ Τραμπ όντας επικεφαλής της προεκλογικής του καμπάνιας. Οδηγήθηκε σε παραίτηση τον Αύγουστο του 2016, αφενός λόγω εσωτερικών διαφωνιών ως προς την κατεύθυνση της προεκλογικής αλλά κυρίως λόγω ενός δημοσιεύματος που έφερε στη δημοσιότητα το «AssociatedPress». Σύμφωνα με αυτό, ο Μάναφορτ βοήθησε ένα φιλορωσικό ουκρανικό κόμμα να πληρώσει 2,2εκατ. δολάρια σε πληρωμές προς δυο εταιρείες λόμπινγκ στην Ουάσιγκτον το 2012, με σκοπό να υπάρξει επηρεασμός της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. Ο συναφής ομοσπονδιακός νόμος στην Αμερική ορίζει ότι οι λομπίστες πρέπει να αναφέρουν αν εκπροσωπούν ξένους ηγέτες ή τα πολιτικά τους κόμματα, και να καταθέτουν λεπτομερείς αναφορές για τις κινήσεις τους στο Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.
Η παραβίαση του νόμου συνιστά αδίκημα και προνοεί πενταετή φυλάκιση και πρόστιμο. Σύμφωνα με τα όσα είδαν στη συνέχεια το φως της δημοσιότητας, ο ίδιος ο Μάναφορτ φέρεται να είχε κινήσει κεφάλαια μέσα από την Λαϊκή Τράπεζα, κεφάλαια που τυγχάνουν εξέτασης από αμερικανούς αξιωματούχους του λεγόμενου Financial Crimes Enforcement Network του Υπ. Οικονομικών των ΗΠΑ και όχι μόνο. Σύμφωνα με προχθεσινό μόλις δημοσίευμα των New York Times, μέλος της αμερικανικής Γερουσίας κατήλθε στη Λευκωσία με στόχο τη συλλογή πληροφοριών στο πλαίσιο έρευνας που αφορά την πιθανότητα εμπλοκής της Ρωσίας στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, και τις πιθανές συνδέσεις μεταξύ των συνεργατών του αμερικανού Προέδρου στη Μόσχα.
Στο δημοσίευμα αναφέρονται οι δηλώσεις του Μάικ Γκουίγκλι, ο οποίος αντιπροσωπεύει την 5η περιφέρεια του Ιλινόις και ο οποίος χαρακτηρίζει την Κύπρο ως «κέντρο για ξέπλυμα ρώσικου χρήματος». Η Κύπρος, σύμφωνα με το δημοσίευμα, θεωρείται ένας φορολογικός παράδεισος, και έχει αναδειχθεί ως κομβικό σημείο στις έρευνες και από πλευράς του Κογκρέσου με επίκεντρο τον τέως επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ, Πωλ Μάναφορτ. Μάλιστα όπως αναφέρουν οι New York Times, το FBI εξετάζει τις επιχειρηματικές συναλλαγές του κ. Μάναφορτστην Ουκρανία καθώς και τυχόν συνδέσμους με την ρωσική κυβέρνηση.
Ωστόσο, οΜάικ Γκουίγκλι, ο οποίος ταξίδεψε στη Λευκωσία, δεν θέλησε να αναφερθεί στα ευρήματα της έρευνας του, ενώ υπέδειξε ότι η Κύπρος είναι το κλειδί για εντοπισμό στοιχείων που αφορούν τη Ρωσία. «Είναι εξαιρετικής σημασίας οι στιγμές, και ο κόσμος έχει το δικαίωμα να ξέρει ποια βήματα λαμβάνοντας στην προσπάθειά μας να φτάσουμε στην άκρη του νήματος. Ωστόσο, δεν μπορώ να συζητήσω για το τι έχω εντοπίσει», ανέφερε. «Όσο περισσότερα μαθαίνω, τόσο περισσότερο αντιλαμβάνομαι την πολυπλοκότητα του θέματος με τη Ρωσία -αναφέρει- και αυτό ενισχύει την ανάγκη για επαγγελματίες, πλήρους απασχόλησης, ερευνητές», ανέφερε.
Το στόρι
Πιο συγκεκριμένα, η περίπτωση η οποία βρίσκεται στο μικροσκόπιο των αμερικανικών αρχών, και σύμφωνα με το «Associated Press» που ασχολήθηκε ενδελεχώς με το ζήτημα, μία εταιρεία που συνδέεται με τον Μάναφορτ έλαβε 1 εκατ. δολ. τον Οκτώβριο του 2009 από μια επιχείρηση «μυστήριο» μέσω της Λαϊκής. Το ποσό αυτό έφυγε από τον λογαριασμό την ίδια μέρα, σε δύο δόσεις, 500.000 δολάρια έκαστη, για λογαριασμό χωρίς προφανή δικαιούχο. Για το ζήτημα τις προηγούμενες μέρες, επίσης βάσει των όσων γράφουν ξένα δίκτυα, όπως ο «Guardian», έτυχε ενημέρωσης και ο ίδιος ο Γενικός Εισαγγελέας ενώ σύμφωνα με το «AP» με τις αμερικανικές αρχές συνεργάζονται και Κύπριοι αξιωματούχοι.
Ωστόσο, η μόνη επίσημη αντίδραση σε κυβερνητικό επίπεδο επήλθε από την πλευρά του Υπ. Δικαιοσύνης που εξέδωσε σχετική ανακοίνωση. «Δεν έχει υποβληθεί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξεως οποιοδήποτε αίτημα από τις Αμερικανικές Αρχές ή από οπουδήποτε αλλού για δικαστική συνδρομή σε σχέση με διερευνώμενη υπόθεση εναντίον του πρώην συνεργάτη του Προέδρου των ΗΠΑ Πωλ Μάναφορτ και συνεργατών του για δραστηριότητές τους που αφορούν και την Κύπρο. Σε περίπτωση που υποβληθεί ένα τέτοιο γραπτό αίτημα, το Υπουργείο θα το διαβιβάσει στις αρμόδιες αρχές ώστε να ανταποκριθούν στα αιτήματα που θα τεθούν», αναφερόταν στην ανακοίνωση. Ο ασκός του Αιόλου όμως και πάλι για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Κύπρου, άνοιξε για τα καλά.
Οι ερωτήσεις προς Γουίλμπουρ Ρος
Για τις σχέσεις της Τράπεζας Κύπρου με τον ίδιο ως Αντιπρόεδρο και μεγαλομέτοχο, με ρωσικά κεφάλαια, ρωτήθηκε από Δημοκρατικούς Γερουσιαστές ο νυν Υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ Γουίλμπορ Ρος. Μάλιστα, οι ερωτήσεις κατατέθηκαν και γραπτώς, η «Κ» έχει στην κατοχή της αντίγραφο της τελευταίας ερώτησης που την υπογράφουν πέντε Δημοκρατικοί Γερουσιαστές, στις οποίες όμως ο Γουίλμπουρ Ρος δεν απάντησε.
Έδωσε όμως συνέντευξη στο Bloomberg όπου και ρωτήθηκε σχετικά με κινήσεις ρωσικών κεφαλαίων μέσω της Τράπεζας Κύπρου. Εκεί απάντησε ότι δεν έχει γνώση ο ίδιος ότι έλαβαν χώρα μέσω της Τράπεζας Κύπρου σημαντικές συμφωνίες με Ρώσους ή άλλες οντότητες που βρίσκονται σε καθεστώς κυρώσεων από τις ΗΠΑ, καθόσον ο ίδιος βρισκόταν στο ΔΣ του Συγκροτήματος.«Κανένα από εκείνα τα δάνεια δεν πήγε σε κάποιον ο οποίος έχει υποστεί κυρώσεις. Ούτε υπήρξαν μεγάλες καταθέσεις από μέρη που έχουν υποστεί κυρώσεις και που να το γνωρίζω όσο εγώ εμπλεκόμουν (με την τράπεζα)», πρόσθεσε.
Ο κ. Ρος ρωτήθηκε για το αν η τράπεζα παρείχε δάνεια στην καμπάνια του Τραμπ, ευθέως ή μέσω άλλων οικονομικών ινστιτούτων, με τον ίδιο να απαντάει «σίγουρα όχι εις γνώση μου».Οι απαντήσεις του την ίδια ώρα προς τους γερουσιαστές, σύμφωνα και με τα τελευταία δημοσιεύματα, προέρχονταν από ανθρώπους του περιβάλλοντός του, στην Επιτροπή Εμπορίου για παράδειγμα, σύμφωνα με τις οποίες ο Γουίλμπουρ Ρος θα προχωρούσε σε μια απλή γραπτή δήλωση. Ο «Guardian» σε ρεπορτάζ του αναφέρεται σε συγκεκριμένο Ρώσο επιχειρηματία εγείροντας ερωτήματα που προέρχονται από γερουσιαστές για τις σχέσεις του τελευταίου με τον κ. Ρος,ενώ στο ίδιο δημοσίευμα γίνεται αναφορά και τους δεσμούς όπως υποστηρίζεται που έχει ο Josef Ackermann με συγκεκριμένους Ρώσους επιχειρηματίες, καθώς και τον ίδιο τον Πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν.
Η Κύπρος σαν πλυντήριο
Κι ενώ τα δημοσιεύματα στο εξωτερικό για τις πιθανές σχέσεις της διακυβέρνησης Τραμπ με τη Ρωσία είναι επαναλαμβανόμενα, το τελευταίο διάστημα ακόμη μια έρευνα που παρουσιάζει την Κύπρο σαν «πλυντήριο» Ρώσικου χρήματος, ήρθε στην επιφάνεια. Στα αξιοσημείωτα μπαίνει καταρχήν το γεγονός ότι πέρασε σχεδόν απαρατήρητη από την Κύπρο η συγκεκριμένη έρευνα, η οποία διενεργήθηκε από το προτζεκτ OCCRP, και είναι επί της ουσίας ένα κονσόρτιουμ ερευνητών δημοσιογράφων από την κεντρική Ασία, την Αμερική, την Ανατολική Ευρώπη και αλλού. Ανάμεσα στις άλλες έρευνες που έχει δημοσιεύσει το συγκεκριμένο πρότζεκτ, το τελευταίο διάστημα δημοσιεύθηκε ακόμη μια με την ονομασία «Russian Laundromat».
Σε αυτή καταγράφονται με λεπτομέρειες οι κινήσεις Ρώσων επιχειρηματιών μέσω συγκεκριμένων τραπεζών την περίοδο 2010-14, με τα στοιχεία να λένε πως το ποσό του ξεπλύματος σε αυτή την περίοδο μπορεί να φτάνει και τα 80δισ. δολάρια. Η δε μεθοδολογία για να φαίνονται ως νόμιμες οι κινήσεις των κεφαλαίων αυτών ήταν συγκεκριμένη και απαιτούσε δυο στοιχεία : τράπεζες και εταιρείες. Οι περισσότερες από τις εταιρείες-βιτρίνες ήταν γραμμένες στο Λονδίνο. Φαινόταν λοιπόν πως η εταιρεία «Α» δάνειζε την εταιρεία «Β» ένα μεγάλο ποσό χρημάτων, όταν άλλες εταιρείες με έδρα τη Ρωσία και στελέχη από τη Μολδαβία ως επί το πλείστον, εγγυούνταν τα δάνεια αυτά.
Η εταιρεία «Β» στη συνέχεια, συνήθως αντιμετώπιζε «δυσκολίες» στην αποπληρωμή των χρημάτων αυτών, οπότε μέσω δικαστηρίου επιβεβαιωνόταν η χρεοκοπία και έτσι οι ρωσικές εταιρείες μπορούσαν να μεταφέρουν πραγματικό χρήμα μέσω της Μολδαβίας, σε τράπεζες της ΕΕ. Σύμφωνα με τα στοιχεία, την εν λόγω περίοδο ξεπλύθηκαν χρήματα από 19 ρωσικές τράπεζες, χρήματα που κατέληξαν σε πάνω από 5.000 εταιρείες με λογαριασμούς σε 732 τράπεζες σε 96 χώρες, μεταξύ αυτών και η Κύπρος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει δημοσιεύσει το OCCRP το ύψος των χρημάτων που πέρασε από την Κύπρο φτάνει τα 871,290,158 δολάρια, μέσα από συγκεκριμένες τράπεζες ή υποκαταστήματα τραπεζών που βρίσκονται στην Κύπρο. Τα στοιχεία αυτά, σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ», βρίσκονται εν γνώσει τραπεζών στην Κύπρο και δεν διαψεύδονται. Την ίδια ώρα, σε συνδυασμό με την εσωτερική διαμάχη στις ΗΠΑ για τις σχέσεις της διακυβέρνησης Τραμπ με τη Ρωσία, συν τα προαναφερόμενα, βρίσκουν ανταπόκριση σε διεθνή ΜΜΕ που παρουσιάζουν σε επικεφαλίδες και ρεπορτάζ και πάλι την Κύπρο ως «πλυντήριο» ρωσικού χρήματος.
Τα ερωτήματα και η ικανοποίηση για Τράπεζα Κύπρου
«Ξέρουμε ότι το παρακολουθεί η Τράπεζα Κύπρου το ζήτημα και υπάρχει ικανοποίηση για τον τρόπο που το παρακολουθεί».
Την ίδια ώρα που συμβαίνουν αυτά στο εξωτερικό, στο εσωτερικό της Κύπρου πλην της συνέντευξης Χάρη Γεωργιάδη στο Bloomberg, δεν υπήρξε επίσημη αντίδραση. Το θέμα κάλυψαν διεθνή ΜΜΕ, όπως το BBCκαι το CNBC κυρίως ως προς τις διασυνδέσεις της διακυβέρνησης Τραμπ και τις κινήσεις Μάναφορτ μέσω κυπριακής τράπεζας, με απευθείας συνδέσεις από την Κύπρο ενώ τα δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο επαναλαμβάνονται. Η «Κ» έθεσε το ερώτημα αν έπρεπε ή όχι να είχε υπάρξει αντίδραση σε αρμόδια πολιτική πηγή. «Φυσικά και θα έπρεπε. Να βγει η ΚτΚ και να πει τη θέση της».
Ωστόσο, αυτό σε επίσημο επίπεδο δεν έχει γίνει. Την ίδια ώρα προκύπτουν και ερωτήματα. Όπως τόνισε αρμόδια πηγή στην «Κ» εφόσον δεν έχει κατατεθεί επίσημο αίτημα ή ερώτημα προς την κυβέρνηση, με ποιον συναντήθηκε ο Γερουσιαστής Μάικ Γκουίγκλι που ήρθε, όπως γράφουν οι «FT», στη Λευκωσία και τι στοιχεία αποκόμισε; Το βέβαιο είναι πως δεν υπήρξε συνάντηση με κανένα μέλος της κυβέρνησης, σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Κ». «Είναι ξεκάθαρο πως υπάρχουν δημοσιεύματα αλλά σχετίζονται με το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό των ΗΠΑ, οπότε δεν είναι δεδομένο ότι θα γίνει και επίσημα επαφή με την Κυπριακή Δημοκρατία», τονίστηκε σχετικά. Σε ερώτηση αν υπάρχει κοινή γραμμή και ανοιχτή συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ η ίδια πηγή απάντησε ότι «έχουμε κοινή συνεργασία σε αυτά τα θέματα εδώ και χρόνια.
Από τη στιγμή όμως που δεν έχει υπάρξει επαφή, ούτε και επίσημη πληροφόρηση, δεν θα προβούμε σε καμία ενέργεια». Εκφράστηκε σε αυτά τα πλαίσια η ικανοποίηση για τον τρόπο που η Τράπεζα Κύπρου πια χειρίζεται το θέμα, εφόσον αναμένεται να υπάρξουν σύμφωνα με πληροφορίες και επαφές στις ΗΠΑ.«Ξέρουμε ότι το παρακολουθεί η Τράπεζα Κύπρου το ζήτημα και υπάρχει ικανοποίηση για τον τρόπο που το παρακολουθεί. Δεν πρόκειται από την πλευρά της, να εμπλακεί με κινήσεις η κυβέρνηση εκεί που δεν υπάρχουν. Όσο για την Κεντρική Τράπεζα και αν έπρεπε να είχε σχολιάσει τα όσα λέγονται, θα πρέπει να απευθυνθείτε στην ίδια», κατέληξε η ίδια πηγή.
