Την ώρα που οι συνομιλίες στο Κυπριακό έχουν κάνει το πρώτο βήμα για να μπουν στα βαθιά, μέσω του εδαφικού, των εγγυήσεων και της ασφάλειας, μείζον παραμένει το θέμα των οικονομικών της λύσης. Είναι ενδεικτικό πως παρά τη δουλειά τόσο του ΔΝΤ όσο και της Παγκόσμιας Τράπεζας όλο το προηγούμενο διάστημα, και την αναμονή των μελετών, πλέον το χρονικό παράθυρο παράδοσης των μελετών αυτών μετατίθεται για τον Οκτώβριο.
«Για την ώρα δεν υπάρχει εκ μέρους της Κύπρου αίτημα για χρηματοδότηση» τόνισε στην «Κ» πηγή από την Παγκόσμια Τράπεζα. Προσέθεσε δε πως «υπάρχει σύγχυση που καλά είναι να ξεκαθαριστεί: Η Παγκόσμια Τράπεζα εργάζεται προς τον οικονομικό αντίκτυπο της λύσης, συμπεριλαμβανομένης αλλά και όχι μόνο, οποιασδήποτε λύσης στις χρηματοδοτικές ανάγκες. Παρόλα αυτά, εντοπίζοντας τις χρηματοδοτικές ανάγκες (που είναι μία εν εξελίξει αναλυτική εργασία) και την πραγματική χρηματοδότηση (ήτοι την παροχή δανείων) είναι, προφανέστατα, δύο διαφορετικά πράγματα. Οι όροι αναφοράς, κατά το παρόν στάδιο, προβλέπουν μόνο το πρότερο, υπό την αιγίδα των Η.Ε.» τόνισε η ίδια πηγή.
Η εκτίμηση των οικονομικών επιπτώσεων της επανένωσης και η παροχή τεχνικής στήριξης στο θέμα του περιουσιακού είναι δύο από τους πυλώνες απασχόλησης της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Οι συμβουλές για την ενσωμάτωση και την εναρμόνιση των δύο υφιστάμενων συστημάτων κοινωνικής προστασίας και υγείας, που θα το δούμε και παρακάτω ως ζήτημα που εγείρεται από την αντιπολίτευση, η στήριξη του τραπεζικού τομέα, συμπληρωματικά της δουλειάς που κάνει το ΔΝΤ και συμβουλές για λειτουργία και κόστος της προτεινόμενης δημόσιας διοίκησης σε ομοσπονδιακό επίπεδο, είναι οι υπόλοιποι τομείς τους οποίους θα συμπληρώνει η έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο πάντως, τον προκαλεί το περιουσιακό που είναι σε συνάρτηση με το εδαφικό. Οι πληροφορίες επιμένουν ότι παρά το ότι το θέμα συζητείται εδώ, δύσκολα μπορεί να υποστηρίξει κανείς πως υπάρχει απτή πρόοδος, εφόσον η προβληματική εντοπίζεται σε πολλά σημεία. Για παράδειγμα, με ποια εκτίμηση θα γίνουν οι υπολογισμοί των περιουσιών, εφόσον η ελληνοκυπριακή πλευρά επιμένει στο ότι οι εκτιμήσεις πρέπει να γίνουν με σημερινές τιμές ενώ η τουρκοκυπριακή με τιμές 1974 συν πληθωρισμό. Από τη δύσκολη εξίσωση δεν εκλείπουν και οι όποιες εδαφικές αναπροσαρμογές, σενάριο όμως με το οποίο δεν φαίνεται να συναινεί η πλευρά Ακιντζί.
Για την ελληνοκυπριακή πλευρά, το θέμα της Μόρφου παραμένει στην πρώτη γραμμή της διαδικασίας των συνομιλιών, ενώ όπως σημείωσε πολιτική πηγή «για να υπάρξει πρόοδος δεν θα πρέπει να εγερθεί θέμα από την πλευρά Ακιντζί». Την ίδια ώρα, αναλύσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, κάνουν τη σύγκριση με το τι προνοούσε το σχέδιο Ανάν ως προς την επιστροφή εδαφών και του κόστους αυτών με τιμές 2004. «Έχουμε και εμείς το δικό μας μερίδιο ευθύνης εφόσον τα ποσά που ακούγονται παραπέμπουν σε πλειστηριασμό και αυτό δεν είναι σωστό», τονίστηκε χαρακτηριστικά στην «Κ» επί του ζητήματος.
Ώρα πολιτικών αποφάσεων
Τονίζεται πάντως από αρμόδιες πηγές, πως το εδαφικό και το περιουσιακό συνάμα «είναι πολιτικά θέματα και χρειάζονται πολιτικές αποφάσεις για να προχωρήσουν κατ΄αρχήν και να κλείσουν στη συνέχεια». Οι ίδιες πηγές τονίζουν πως για να υπάρξει πραγματική ακτίνα συμφωνίας, θα πρέπει να υπάρξει πραγματική πρόοδος στο περιουσιακό αλλά και να γίνει δεκτό από την τ/κ πλευρά ότι η λύση περνάει μέσα από εδαφικές αναπροσαρμογές. Με το ένα θέμα να μπαίνει μέσα στο άλλο πλέον, διαφαίνεται πως η συζήτηση για τα μεγάλα αυτά θέματα στο κυπριακό, θα επιφέρει επιπρόσθετη πίεση στις πλάτες του Μουσταφά Ακιντζί.
Την ίδια ώρα, από κύκλους της αντιπολίτευσης κυρίως, εγείρονται και ζητήματα που άπτονται θεμάτων όπως η ενοποίηση σε διάφορους τομείς, σε περίπτωση λύσης. «Υπάρχουν θέματα που δεν μπορούν να γίνουν αμέσως, όπως το σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων ή το σύστημα υγείας. Αυτά δεν μπορούν να ισχύσουν την πρώτη μέρα και είναι κατανοητό. Σε βάθος χρόνου όμως είναι σημαντικό να υπάρξει αποτέλεσμα και σε αυτά, ώστε να μην εγερθούν ως στοιχεία που μπορούν να επιφέρουν προβλήματα.
Από εκεί και πέρα, για το κόστος της λύσης, η άποψη είναι το ζήτημα των οικονομικών να λυθεί πολιτικά και όχι τεχνοκρατικά. Δεν μπορούν να έρθουν τεχνοκράτες και να μας επιβάλουν ένα νέο μνημόνιο. Εδώ δεν μιλάμε για ένα κράτος της ΕΕ που έχει πρόβλημα και έρχονται οι θεσμοί να επιβάλουν λύση. Εδώ μιλάμε για λύση ενός προβλήματος και είναι με αυτό το φακό που πρέπει να αντιμετωπιστούν τα οικονομικά της λύσης», τόνισε αρμόδια πηγή. Σε ερώτηση για το πού βλέπει η συγκεκριμένη πηγή να εγείρονται προβλήματα, η απάντηση κινήθηκε πέριξ των αποζημιώσεων. «Μια επιλογή είναι η αποζημίωση. Για να λειτουργήσει πρέπει να είναι πραγματική η αποζημίωση αυτή. Αυτή η θεραπεία θα πρέπει να λειτουργήσει, διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να στραφεί ο κόσμος στην επιστροφή που αν είναι μαζική, τότε θα δημιουργηθούν άλλου είδους προβλήματα», κατέληξε η ίδια πηγή.
Η σύνδεση
Από την εξίσωση δεν εκλείπουν και ζητήματα που άπτονται των οικονομικών σχέσεων Τουρκίας-κατεχομένων. Το πόσο είναι το συνολικό χρέος, η σύνδεση των τραπεζών και της οικονομίας των κατεχομένων με την Τουρκία, αλλά και όλες οι κινήσεις που λαμβάνουν χώρα τόσο της σύνδεσης μέσω νερού όσο και μέσω της ηλεκτρικής σύνδεσης. Οι αντιδράσεις που καταγράφονται είναι πολλαπλές, ενώ από σήμερα αρχίζουν και απευθείας πτήσεις από τα κατεχόμενα στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας.
