Για χρόνια τώρα, αναφέρει σε άρθρο του στην FT ο Nick Butler, η απουσία ικανοποιητικής απάντησης στην πολιτική πτυχή του προβλήματος της Ενέργειας στην ανατολική Μεσόγειο, έχει σταματήσει την ανάπτυξη των ισραηλινών και κυπριακών κοιτασμάτων και έχει αποθαρρύνει περαιτέρω διερεύνηση. Αλλά τώρα αρχίζει να φαίνεται πιθανό ότι ένας συνδυασμός περιστάσεων έχει ανοίξει την πόρτα σε μια πρακτική λύση.
Αγωγός προς Τουρκία
O Butler εκτιμά ότι η πιο φτηνή λύση είναι αυτή του αγωγού προς την Τουρκία, όμως όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, υπάρχουν εν δυνάμει προβλήματα, όπως η υπερφορτωμένη αγορά από ρώσικο αέριο και στο μέλλον από ιρανικό. Επίσης, μετά και το πραξικόπημα στην Τουρκία, πολλοί στο Ισραήλ εκφράζουν έντονες ανησυχίες για αυτή την προοπτική.
Μια δεύτερη λύση, αναφέρει ο Butler, θα ήταν να κατασκευαστούν εγκαταστάσεις για την υγροποίηση του φυσικού αερίου και να το μεταφέρουν στις αναπτυσσόμενες αγορές της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Ινδία, η οποία χρειάζεται να αντικαταστήσει τον άνθρακα που ήδη χρησιμοποιεί με φυσικό αέριο για τον περιορισμό της ρύπανσης.
Οι εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) είναι ακριβές και το χαμηλότερο κόστος για μια νέα εγκατάσταση στην περιοχή θα είναι της τάξης των 8 δισ. με 10 δισ. δολαρίων, ακόμη και πριν προστεθούν οι αναπόφευκτες δαπάνες για την ασφάλεια. Οι ανακαλύψεις που έγιναν μέχρι σήμερα στην Κύπρο είναι πολύ περιορισμένες για να δικαιολογήσουν μία ξεχωριστή εγκατάσταση βιώσιμη, αν και ο νέος γύρος αδειοδότησης ανοίγει την προοπτική μεγαλύτερων ποσοτήτων αερίου. Στο Ισραήλ, η περιορισμένη διαθεσιμότητα γης και οι περιβαλλοντικές ενστάσεις κάνουν την κατασκευή ενός νέου εργοστασίου ΥΦΑ απίθανη, αν όχι αδύνατη, σημειώνεται στο ρεπορτάζ.
Αλλά μια τρίτη λύση μπορεί να είναι πολιτικά εφικτή και οικονομικά βιώσιμη.
Αίγυπτος και Ασία
Η Αίγυπτος και χρειάζεται φυσικό αέριο και διαθέτει εγκαταστάσεις εξαγωγής. Η παραγωγή φυσικού αερίου έχει μειωθεί κατά τα τελευταία χρόνια και η εγχώρια κατανάλωση συνέχισε να αυξάνεται. Το αέριο παρέχει το 75% της ηλεκτρικής ενέργειας της Αιγύπτου. Αυτό έχει μειώσει τα διαθέσιμα ποσά προς εξαγωγή και άφησε τις εγκαταστάσεις ΥΦΑ στην Idku και Damietta να υπολειτουργούν.
Η ανακάλυψη Zhor αλλάζει άρδην τα δεδομένα, και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα κοιτάσματα σε όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια. Το φυσικού αέριο της μπορεί να παρέχει για τις ενεργειακές ανάγκες της Αιγύπτου και να ανανεώσει το εξαγωγικό εμπόριο. Το κοίτασμα θα μπορέσει να αρχίσει να εξάγει κατά το τέλος του 2017, με την παραγωγή να αυξάνεται σε περίπου 2 δισ. τετραγωνικά πόδια την ημέρα μέχρι το 2020.
Εδώ είναι όπου μια περιφερειακή λύση αρχίζει να παίρνει μορφή, σημειώνεται στο άρθρο. Το φυσικό αέριο από το Ισραήλ θα μπορούσε να βοηθήσει τις άμεσες ανάγκες εφοδιασμού της Αιγύπτου. Μακροπρόθεσμα, το φυσικό αέριο από το Leviathan και της Αφροδίτης θα μπορούσε να διοχετευθεί στην Αίγυπτο, στη συνέχεια θα υγροποιείται και θα αποστέλλεται στην παγκόσμια αγορά.
Τα οικονομικά της όλης υπόθεσης «κάνουν νόημα», καθώς και η πολιτική πτυχή φαίνεται να είναι για πρώτη φορά ξεκάθαρη. Η Αίγυπτος υπό τον Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι δεν θα κερδίσει κανένα βραβείο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τονίζουν οι FT, αλλά η χώρα έχει σταθεροποιηθεί μετά την ψεύτικη αυγή της Αραβικής Άνοιξης. Η ανάπτυξη του φυσικού αερίου σε μεγάλη κλίμακα και τα νέα εξαγωγικά έσοδα θα ενισχύσουν την οικονομία της χώρας, η οποία έχει καταστραφεί από την απουσία των τουριστών.
Νέα εποχή Αιγύπτου-Ισραήλ;
Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη χρειάζονται και οι δύο ασφαλείς συμμάχους στην περιοχή και θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη χρηματοδότηση της αναγκαίας υποδομής. Η Σαουδική Αραβία και η Ινδία είναι μεταξύ εκείνων με έχουν ζήτηση για το φυσικό αέριο. Πιο σημαντικό απ 'όλα, όμως, το Ισραήλ χρειάζεται σταθερότητα στα νότια σύνορα του, δεδομένης της συνεχιζόμενης πρόκλησης του εμφυλίου πολέμου στο Βορρά, και θέλει μια ασφαλή διέξοδο για το φυσικό αέριο χωρίς να εξαρτάται από την ασταθή πολιτική της Τουρκίας. Δεν πρέπει, άρα, να θεωρείται έκπληξη ότι ο Sameh Shoukry, ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών, είχε επισκεφθεί την Ιερουσαλήμ τον περασμένο μήνα.
Το αρχικό Ανατολικό Ζήτημα, το οποίο αφορούσε την τύχη της αποσύνθεσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στα τέλη του 19ου αιώνα, χαρακτηρίστηκε ως αδιάλυτο και τόσο περίπλοκο που έγινε κατανοητό μόνο από μια χούφτα εξειδικευμένων διπλωμάτων. Το νέο Ανατολικό Ζήτημα είναι εξίσου πολύπλοκο και μέχρι στιγμής δεν έχει βρεθεί λύση. Η Αίγυπτος μπορεί να προσφέρει μια βολική απάντηση στο όλο ζήτημα- αφήνοντας μόνο τους Τούρκους έξω από το παιχνίδι, καταλήγει το δημοσίευμα.
