Η διαδικασία για διαμόρφωση του Συστήματος Υγείας βρίσκεται ήδη στην τελική ευθεία, καθώς τόσο το προσχέδιο νομοσχεδίου για το Γενικό Σύστημα Υγείας (ΓεΣΥ), όσο και το προσχέδιο νομοσχεδίου για την αυτονόμηση των κρατικών νοσηλευτηρίων είναι στα χέρια του Γενικού Εισαγγελέα για νομοτεχνικό έλεγχο. Εφόσον περάσει το νομοτεχνικό έλεγχο, το προσχέδιο θα παρουσιαστεί ενώπιον του Υπουργικού Συμβουλίου και μετά θα προωθηθεί στη Βουλή για να ψηφιστεί σε νόμο. Σημειώνεται ότι πηγές της «Κ», που είναι σε θέση να γνωρίζουν τις εξελίξεις, αναφέρουν ότι έχουν προκύψει κάποια σημεία τα οποία θεωρούνται αντισυνταγματικά, άρα, εν δυνάμει, κάποια από τα σημεία που περιγράφονται παρακάτω είναι υπό αναθεώρηση.
Το προσχέδιο της αυτονόμησης των κρατικών νοσηλευτηρίων προνοεί τη δημιουργία ενός «Οργανισμού Δημόσιων Νοσηλευτηρίων» (ΟΔΝ), ο οποίος οργανισμός θα στελεχώνεται από δημόσιους υπαλλήλους που θα αποσπούνται στον οργανισμό, με προσωπικό που θα μεταφερθεί στον οργανισμό και με νέο προσωπικό. Το προσωπικό του ΟΔΝ θα υπόκειται στον ιεραρχικό διοικητικό έλεγχο του Συμβουλίου του οργανισμού.
Σκοπός του ΟΔΝ
Ο σκοπός δημιουργίας του οργανισμού αυτού είναι μέσα στα πλαίσια της λογικής της αυτονόμησης της δημόσιας υγείας και ως εκ τούτου αναμένεται ότι μετά την εφαρμογή του ΓεΣΥ, ο ΟΔΝ θα έχει την ευθύνη αυτόνομης εξασφάλισης και διαχείρισης των εσόδων και εξόδων του. Όμως, σημειώνεται στο προσχέδιο, μέχρι την εφαρμογή του ΓεΣΥ, το έλλειμμα του προϋπολογισμού του ΟΔΝ θα χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Επίσης, στο σκέλος των εσόδων του ΟΔΝ για τα πέντε πρώτα χρόνια που θα ακολουθήσουν αμέσως μετά την ημερομηνία πλήρους εφαρμογής του ΓεΣΥ, θα μπορεί να περιληφθεί κρατική χορηγία από τον κρατικό προϋπολογισμό για την κάλυψη τυχόν ελλειμμάτων του, αλλά νοείται ότι με την κάλυψη των ελλειμμάτων ο ΟΔΜ δεν θα δημιουργεί πλεονάσματα.
Σε περίπτωση που δημιουργηθούν πλεονάσματα, θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των σκοπών του. Το κράτος θα αναλαμβάνει επιπλέον δαπάνες (μετά την εφαρμογή του ΓεΣΥ και την πάροδο πέντε ετών) για να διατηρήσει τη βιωσιμότητα του ΟΔΝ, μόνο σε έκτακτες ανάγκες – πλημύρες, σεισμούς, πολεμικές επιχειρήσεις και ούτω καθ’ εξής. Ο προϋπολογισμός του Οργανισμού θα πρέπει να είναι κατατεθειμένος στη Βουλή μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου κάθε έτους, εφόσον βεβαίως εγκριθεί πρώτα από τον ΥΠΟΙΚ.
Παρόλα αυτά, καθώς πρόκειται για την εισαγωγή μιας μεταρρύθμισης (της αυτονόμησης) σε προετοιμασία της εισαγωγής του Σχεδίου Υγείας, αυτό που ζητείται να διασφαλιστεί είναι ότι το αυτονομημένο όργανο που θα ανήκει στο Δημόσιο και θα παρέχει τη δημόσια υγεία, θα επιδείξει προσαρμοστικότητα και ευελιξία αντίστοιχη με αυτή που λειτουργεί στον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να ανταγωνιστεί επί ίσοις όροις σε ένα περιβάλλον ενιαίας αγοράς για το κομμάτι της αγοράς που θέλει να αποκομίσει από το ΓεΣΥ. Ως εκ τούτου, ο ΟΔΝ θα πρέπει να συμπεριφέρεται και να ενεργεί όπως ο κάθε ιδιωτικός οργανισμός. Οποιαδήποτε χρηματικά ποσά που τυχόν να είναι απαιτούμενα για την αποπληρωμή κεφαλαίου και τόκου δανείων που ο Οργανισμός θα συνάψει, θα επιβαρύνουν τα έσοδα και το ενεργητικό του Οργανισμού.
Ο ρόλος όμως του ΟΔΝ θα είναι πολυσύνθετος: θα προβαίνει στις απαραίτητες διευθετήσεις για τη συνεχή επιμόρφωση, διαφώτιση και εκπαίδευση του προσωπικού του, καθώς και των φοιτητών των πανεπιστημίων ή και άλλων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, με τα οποία θα συμβάλλεται ο Οργανισμός. Θα συνεργάζεται με οποιεσδήποτε αρχές αναφορικά με θέματα που αφορούν τη λειτουργία του ή για οτιδήποτε σχετίζεται με την παροχή υπηρεσιών υγείας, ερευνητικών ή και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που είναι συναφείς προς τις υπηρεσίες που παρέχει ο ΟΔΝ.
Επίσης, θα μπορεί να αποκτά με αγορά, μίσθωση ή σύμβαση και να αποδέχεται δωρεές ή άλλως να κατέχει και να συντηρεί κινητή και ακίνητη περιουσία την οποία θα χρησιμοποιεί για την εξυπηρέτηση των σκοπών του όπως θα καθορίζεται, όμως, με αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου. Τα έσοδα και οι πόροι του Οργανισμού θα προέρχονται από τις υπηρεσίες φροντίδας υγείας που θα παρέχει, από εκπαιδευτικά, ερευνητικά προγράμματα καθώς και από επιχορηγήσεις, συγχρηματοδοτήσεις ή/και δωρεές από φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Στρατηγικός σχεδιασμός και φοροαπαλλαγές του Οργανισμού
Επιπρόσθετα, ο ΟΔΝ θα μπορεί να ιδρύει, να διευθύνει άλλους οργανισμούς ή εταιρείες για την εξυπηρέτηση των σκοπών του όπως καθορίζεται με αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου. Θα καθορίζει επίσης τέλη ή άλλης φύσεως αμοιβές για το προσωπικό που θα προσφέρει υπηρεσίες υπό την αιγίδα του. Όσον αφορά διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων, θα μπορεί να αναθέτει σε συμβούλους συγκεκριμένες εργασίες αναγκαίες για την αντιμετώπιση ιατρικής φύσεως περιστατικά. Ο ΟΔΝ θα διατηρεί και θα παρακολουθεί το κοινό σύστημα διαχείρισης των αποθεμάτων των δημοσίων νοσηλευτηρίων και θα προάγει τη συνεργασία των δημοσίων νοσηλευτηρίων στην ανταλλαγή αποθεμάτων όποτε κριθεί αναγκαίο. Ο Οργανισμός να είναι, φυσιολογικά, υπεύθυνος και για τον στρατηγικό σχεδιασμό του, καθώς θα υποβάλλει στον ΥΠΟΙΚ το στρατηγικό του σχέδιο προς έγκριση.
Το Υπουργικό Συμβούλιο θα έχει τη δυνατότητα να κηρύσσει ως δημόσιο νοσηλευτήριο ή κέντρο πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας οποιοδήποτε υποστατικό και εγκατάσταση που παρέχει ή που έχει αναγερθεί και εξοπλισθεί με σκοπό την παροχή υπηρεσιών φροντίδας υγείας. Παράλληλα, θα μπορεί το Υπουργικό Συμβούλιο να καθορίζει την ονομασία κάθε δημόσιου νοσηλευτηρίου και κάθε κέντρου πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Επιπλέον, ο ΟΔΝ απαλλάσσεται από την καταβολή οποιωνδήποτε τελών, δασμών ή φόρου προστιθέμενης αξίας, για οτιδήποτε αντικείμενο εισάγεται προς αποκλειστική χρήση του ΟΔΝ και είναι μη προορισμένο προς πώληση προς το κοινό. Επίσης, απαλλάσσεται από την καταβολή οποιωνδήποτε τελών χαρτοσήμου ή την καταβολή οποιουδήποτε φόρου ή τέλους δυνάμει του περί Μηχανοκινήτων Οχημάτων και Τροχαίας Κινήσεως Νόμου, κατά την εγγραφή ή τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας σε οποιοδήποτε μηχανοκίνητο ανήκει στον Οργανισμό.
