ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

ΔΝΤ: Να εξαλειφθούν τα κακά απομεινάρια της κυπριακής οικονομίας

Ταυτόχρονα όμως αναφέρει πως ήταν εντυπωσιακή η ανάκαμψη της χώρας από την κρίση του 2012/13

ΚΥΠΕ

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, εντοπίζει ότι ήταν «εντυπωσιακή» η ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας από την κρίση του 2012/13, σύμφωνα με τη δήλωση συμπερασμάτων της αποστολής του στην Κύπρο για το 2017 στο πλαίσιο του άρθρου IV, αλλά προειδοποιεί ότι υπάρχουν μεγάλοι κίνδυνοι και προχωρεί σε σειρά συστάσεων για την περαιτέρω εδραίωση των όσων έχουν επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια.

«Η κυπριακή οικονομία έχει πετύχει εντυπωσιακή ανάκαμψη από την τραπεζική κρίση του 2012/13», αναφέρει, προσθέτοντας ότι «η ανάπτυξη του ΑΕΠ επιταχύνθηκε για τρία συνεχή έτη, η ανεργία ακολουθεί πτωτική τάση, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών έχει σμικρυνθεί απότομα σε συνδυασμό με βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τιμών στο εξωτερικό, το δημοσιονομικό ισοζύγιο έχει μετατραπεί από μεγάλο έλλειμμα σε μικρό πλεόνασμα, η έκτακτη τραπεζική ρευστότητα έχει αποπληρωθεί πλήρως, οι τραπεζικές καταθέσεις αυξάνονται και οι τιμές ακινήτων έχουν αρχίσει να αυξάνονται μετά από μια μεγάλη διόρθωση».

Αυτά τα αποτελέσματα, σημειώνει, «υποστηρίχθηκαν από γενικά συνετές μακροοικονομικές και χρηματοοικονομικές πολιτικές και πρόοδο στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες έκαναν κατορθωτό για το κράτος να έχει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές με ολοένα και καλύτερους όρους, κάτι που συνοδεύθηκε από μια σειρά από αναβαθμίσεις του αξιόχρεου του, το οποίο τώρα βρίσκεται κοντά στην επενδυτική βαθμίδα».

Παρόλο που έχουν επιτευχθεί πολλά, προσθέτει, παραμένουν σημαντικά κατάλοιπα από τον προηγούμενο φαύλο κύκλο (boom-bust cycle), τα οποία πρέπει να εξαλειφθούν.

Το ιδιωτικό χρέος, αναφέρει, «παραμένει εξαιρετικά ψηλό, ενώ τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των τραπεζών σε σχέση με το σύνολο των δανείων ή το ΑΕΠ είναι από τα πιο ψηλά στον κόσμο».

«Παρά το γεγονός ότι αρκετά χρόνια εύρωστης ανάπτυξης του ΑΕΠ έχουν βελτιώσει την ικανότητα αποπληρωμής πολλών δανειστών, η πρόοδος στην μείωση των ΜΕΔ, παραμένει αργή», εντοπίζει.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, «το χρέος του δημόσιου τομέα παραμένει ψηλά».

«Το ψηλό χρέος και τα ΜΕΔ καταστούν την οικονομία πιο ευάλωτη σε δυσμενείς αναταράξεις, περιλαμβανομένων και πιο στενών παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών συνθηκών», αναφέρει το ΔΝΤ.

Σύμφωνα με τη δήλωση συμπερασμάτων, «τα οικονομικά επιτεύγματα των τελευταίων χρόνων πρέπει να εδραιωθούν και να παραταθούν μέσω της σημαντικής μείωσης, κατά τρόπο που δεν διαταράσσει, το υπερβολικό ιδιωτικό χρέος και τα ΜΕΔ των τραπεζών, διασφαλίζοντας ότι η οικονομική ανάπτυξη παραμένει σε ευρεία βάση και αποφεύγει την υπερβολική εξάρτηση από τον εξωτερικό δανεισμό, αποφεύγοντας την προκυκλικότητα των δημόσιων δαπανών, επιταχύνοντας τη νομική διαδικασία για την εφαρμογή των εμπορικών αιτημάτων και ενδυναμώνοντας τον ανταγωνισμό και τη διακυβέρνηση.

Το ΔΝΤ εκτιμάει ότι «το μομέντουμ της υφιστάμενης δυναμικής ανάπτυξης αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα μερικά χρόνια, προτού σταδιακά χαλαρώσει».

«Αυτή η πρόβλεψη υποστηρίζεται από δύο δυναμικές: την υφιστάμενη δρομολόγηση μεγάλων, κυρίως με εξωτερική χρηματοδότηση, κατασκευαστικών έργων, για την ολοκλήρωση των οποίων θα χρειαστούν αρκετά χρόνια και η συνεχιζόμενη αδύναμη πειθαρχία στις πληρωμές, η οποία εκτιμάται ότι θα διατηρήσει την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης σε γενικούς όρους στα ίδια επίπεδα με το εισόδημα», σημειώνει.

Ως αποτέλεσμα, προσθέτει, «η ανάπτυξη αναμένεται να είναι κατά μέσο όρο γύρω σε ποσοστό 3¾ κατά το 2017 – 2018 και σταδιακά να είναι πιο μέτρια μετά, καθώς ολοκληρώνονται τα επενδυτικά έργα».

Την ίδια ώρα, προβλέπει ότι «ο έντονος βαθμός επενδύσεων θα προκαλέσει αύξηση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών παρά τη συνεχή τουριστική ζήτηση».

«Οι νέες κατασκευές θα αμβλύνουν τους περιορισμούς της χωρητικότητας στον τουρισμό, βοηθώντας στο να αυξηθεί η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη στο 2,5%», αναφέρει.

Ωστόσο, όπως προσθέτει, «η παραγωγή αναμένεται να ξεπεράσει τη δυνατότητα εντός των επόμενων μερικών χρόνων, ασκώντας κάποια ανοδική πίεση στις τιμές και στους μισθούς, που θα αναπροσαρμοστούν με την παραγωγικότητα».

«Παρά την πρόβλεψη για αύξηση των εισοδημάτων, η ανάκτηση των ΜΕΔ είναι πιθανόν να παραμείνει υποτονική στην απουσία βελτιωμένης πειθαρχίας στις πληρωμές», επισημαίνει.

Περαιτέρω μικρές αυξητικές εκπλήξεις στην ανάπτυξη είναι πιθανές, αλλά οι κίνδυνοι πτώσης είναι σημαντικοί, αναφέρει η δήλωση συμπερασμάτων της αποστολής του ΔΝΤ.

Η ανάπτυξη, προσθέτει, «θα μπορούσε να παραμείνει αυξημένη για πιο μεγάλο χρονικό διάστημα αν το υφιστάμενο μομέντουμ στις κατασκευές με ξένη χρηματοδότηση συνεχιστεί».

Ωστόσο, προειδοποιεί, «αυτό θα μπορούσε να καταστήσει την οικονομία πιο επιρρεπή σε ένα νέο φαύλο κύκλο (boom- bust cycle) αν η εξωτερική χρηματοδότηση σημείωνε ξαφνική επιβράδυνση», πιθανόν σε αντίδραση σε μια πιο αυστηρή πολιτική των μεγάλων κεντρικών τραπεζών ή αν η προσφορά νέων ακινήτων υπερέβαινε κατά πολύ της τελικής ζήτησης.

«Η συνεχιζόμενη αργή επίλυση των ΜΕΔ μπορεί να διατηρήσει σε ψηλά επίπεδα τα ευάλωτα σημεία του χρηματοοικονομικού τομέα», αναφέρει.

«Αν διαβρωθεί η δημοσιονομική πειθαρχία, το ψηλότερο εξωτερικό χρηματοδοτικό κόστος θα αποδυνάμωνε την ανάπτυξη», προσθέτει.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, «ο ρόλος της Κύπρου ως επιχειρηματικό και χρηματοοικονομικό κέντρο θα επηρεαζόταν αρνητικά αν συμφωνηθούν νέες διεθνείς πρωτοβουλίες για την εταιρική φορολογία, καθώς και περιορισμός της διασυνοριακής διαμεσολάβησης από ξένες ανταποκρίτριες τράπεζες».

Από την άλλη, σημειώνει, οι προοπτικές ανάπτυξης θα μπορούσαν να ενισχυθούν σημαντικά αν η ανάπτυξη των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή «αποδειχθεί χρηματοοικονομικά βιώσιμη».

«Η εξάλειψη του επιπρόσθετου χρέους του ιδιωτικού τομέα και των υπερβολικών ΜΕΔ είναι απαραίτητη για να υποστηριχθεί ισοζυγισμένη και βιώσιμη ανάπτυξη», προσθέτει.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ «η υφιστάμενη περίοδος ισχυρής ανάπτυξης παρέχει μια καλή ευκαιρία για τη μείωση του χρέους του ιδιωτικού τομέα και των ΜΕΔ των τραπεζών». Παρά τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στο νομικό πλαίσιο, οι στρατηγικοί κακοπληρωτές υποβοηθούνται από τις ακόμη χρονοβόρες και αναποτελεσματικές δικαστικές διαδικασίες και μιας γενικότερης αντίληψης για καθολική προστασία των κύριων κατοικιών.

Οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, αναφέρει, επιβάλλουν «βαρύ κόστος στην κοινωνία μειώνοντας την ικανότητα των τραπεζών να παρέχουν υγιή πίστωση και διαιωνίζοντας τις ευπάθειες του χρηματοοικονομικού τομέα».

«Χρειάζονται επομένως εργαλεία για να αλλάξουν τα κίνητρα των χρεωστών», προσθέτει.

Προτείνει επίσης όπως τεθεί σε εφαρμογή ετήσιο ανώτατο όριο για τις ονομαστικές κρατικές δαπάνες, το οποίο θα αυξάνεται σύμφωνα με τη μεσοπρόθεσμη αύξηση του ΑΕΠ και κάνει λόγο για ένα πιο ανθεκτικό μηχανισμό που θα διατηρεί το μισθολόγιο του δημόσιου τομέα υπό έλεγχο, καθώς και για ευρείες μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο τομέα.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, θα πρέπει να υπάρξει «στενή παρακολούθηση του ΓεΣΥ, περιλαμβανομένης της λειτουργίας ενός συστήματος παρακολούθησης των καθυστερήσεων, για να διασφαλιστεί ότι δεν θα κινδυνέψουν τα δημόσια οικονομικά».

Το έγγραφο επίσης, κάνει λόγο για την ανάγκη να υπάρχει ισοζυγισμένη και βιώσιμη ανάπτυξη και σημειώνει ότι μπορεί να χρειάζεται να γίνουν «αναπροσαρμογές στην πολιτική για τα ακίνητα για να αποφευχθεί μια ενδεχόμενη μη βιώσιμη αύξηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας».

Αναφερόμενο στα διάφορα επενδυτικά σχέδια κινήτρων, περιλαμβανομένου του σχεδίου για απόκτηση υπηκοότητας δια μέσου επενδύσεων, σημειώνει ότι «παρείχε καλοδεχούμενη υποστήριξη στις κατασκευές και ευρύτερα στην οικονομία στον απόηχο της κρίσης και στην κατασκευή πολυτελών οικιστικών και τουριστικών ακινήτων». Αυτή η υποστήριξη, προσθέτει το ΔΝΤ, «έχει επιτύχει το στόχο της και ενδεχόμενα να καταστεί προκυκλική».

«Η περαιτέρω αποσύνδεση των κριτηρίων του σχεδίου από τον τομέα ακινήτων θα βοηθούσε στην αποφυγή υπερβολικής επικέντρωσης της οικονομικής δραστηριότητας και θα μείωνε τον κίνδυνο της υπερβολικής προσφοράς ακινήτων πολυτελείας», αναφέρει.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

ΚΥΠΕ

Οικονομία: Τελευταία Ενημέρωση

X