ΚΥΠΕ
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών διαπίστωσε ότι ο εσωτερικός έλεγχος στην κρατική μηχανή είναι ανεπαρκής, αναποτελεσματικός ή και ανύπαρκτος, σύμφωνα με σχετική έκθεση.
Με βάση την έκθεση που ετοιμάστηκε για την Ολομέλεια της Βουλής μετά από εξέταση της λειτουργίας της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και του εσωτερικού ελέγχου που διενεργούν οι μονάδες εσωτερικού ελέγχου στην κρατική μηχανή, και αναγνώστηκε από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ζαχαρία Ζαχαρίου στο πλαίσιο του Κεφαλαίου Δ’, ο Βουλευτής των Οικολόγων Γιώργος Περδίκης διατύπωσε τη θέση ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία της Δημοκρατίας πρέπει να αποκτήσει οικονομική ανεξαρτησία.
Με τη θέση του κ. Περδίκη συμφώνησε ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Χρίστος Χρίστου.
Κατά τις τοποθετήσεις των μελών της Επιτροπής στην Ολομέλεια, με την οικονομική ανεξαρτησία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας συμφώνησαν η Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου και η Βουλευτής της Συμμαχίας Πολιτών Άννα Θεολόγου.
Τοποθετούμενος στην Ολομέλεια, ο κ. Περδίκης είπε ότι επιβάλλεται τα κόμματα να προχωρήσουν σε τροποποίηση του Συντάγματος ώστε να δοθεί οικονομική ανεξαρτησία στον Γενικό Ελεγκτή.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών στην καταληκτική παρέμβασή του είπε πως δεν μπορούμε να είμαστε περήφανοι για τη λειτουργία των θεσμών στην Κύπρο.
Πρόσθεσε ότι με την κρίση ήρθαν στην επιφάνεια προβλήματα που ήταν κάτω από το χαλί και σημείωσε ότι θέλουμε να αγγίξουμε τη φωτιά, καθώς πολλοί ενοχλούνται με την εικόνα που επικρατεί στον κόσμο για τη διαφθορά στην πολιτική.
Αν δεν διορθωθούν τα κακώς κείμενα, στη λειτουργία των θεσμών η Κύπρος είναι χαμένη, τόνισε αναφέροντας ότι έγιναν βήματα αλλά χρειάζονται ακόμα πολύ περισσότερα.
Στα συμπεράσματα της έκθεσης διαπιστώνεται ότι οι περισσότερες από τις υφιστάμενες μονάδες εσωτερικού ελέγχου των υπουργείων υπολειτουργούν λόγω έλλειψης επαρκούς αριθμού κατάλληλου και εξειδικευμένου προσωπικού και ότι σε ορισμένα υπουργεία/υπηρεσίες/οργανισμούς δεν λειτουργούν καθόλου τέτοιες μονάδες, γεγονός αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο έλεγχος που ασκείται από τις υφιστάμενες μονάδες δεν είναι επαρκής και αποτελεσματικός ή είναι ακόμη και ανύπαρκτος.
Η Επιτροπή διαπίστωσε ότι οι υφιστάμενες μονάδες εσωτερικού ελέγχου δεν λειτουργούν ομοιόμορφα στη βάση ενός ενιαίου μοντέλου ελέγχου και ότι σε ορισμένες περιπτώσεις διαπιστώνεται η ανάγκη για περαιτέρω διασαφήνιση των ορίων ελέγχου μεταξύ των υφιστάμενων θεσμών ελέγχου, ώστε να μην παρατηρείται επικάλυψη αρμοδιοτήτων.
Στην έκθεση προστίθεται ότι η Επιτροπή απέστειλε στο Υπουργείο Οικονομικών επιστολή, ημερομηνίας 15 Φεβρουαρίου 2017, ζητώντας να ενημερωθεί για τη λειτουργία των μονάδων ελέγχου σε όλα τα υπουργεία, καθώς και για τον προγραμματισμό όσον αφορά την υλοποίηση της αναθεώρησης του πλαισίου που διέπει τη λειτουργία τους.
Ειδικότερα, η Επιτροπή ζήτησε να ενημερωθεί σε ποια υπουργεία έχουν συσταθεί μέχρι σήμερα και λειτουργούν τέτοιες μονάδες και περαιτέρω κατά πόσο αυτές είναι σωστά στελεχωμένες με το κατάλληλο και προσοντούχο προσωπικό, με αποκλειστική ενασχόληση σε αυτές.
Η Επιτροπή Θεσμών εισηγήθηκε όπως οι εισηγήσεις και διαπιστώσεις της Εφόρου Εσωτερικού Ελέγχου στα πλαίσια του ελέγχου που ασκείται από την υπηρεσία της λαμβάνονται σοβαρά υπόψη από την εκτελεστική εξουσία και να λαμβάνονται όλα τα δυνατά μέτρα για την υιοθέτησή τους.
Η Επιτροπή καταγράφει γενικότερο προβληματισμό για το πόσο αποτελεσματικός μπορεί να είναι ο εσωτερικός έλεγχος της πρώτης και της δεύτερης γραμμής άμυνας, στην περίπτωση που διαπιστώνεται μια παρατυπία ή παρανομία από πλευράς της διοίκησης και θεωρεί ότι η Υπηρεσία Εσωτερικού Ελέγχου πρέπει να εντείνει τη δραστηριότητά της για πιο αποτελεσματικό έλεγχο επί των μονάδων εσωτερικού ελέγχου.
Επίσης θεωρεί ότι η άσκηση του πιο πάνω ελέγχου πρέπει να διέπεται από συγκεκριμένα ενιαία πρότυπα, μεθοδολογία και πρωτόκολλα, που να περιλαμβάνουν μεθοδολογική πρακτική για αντιμετώπιση των κινδύνων.
Η Επιτροπή με την έκθεσή της εκφράζει ευαρέσκειά όσον αφορά την απόφαση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας να προωθήσει σημαντικές αναδιαρθρώσεις στον τρόπο επιτέλεσης του έργου της, ώστε να αναβαθμιστεί η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών της. Επίσης, η Επιτροπή κρίνει ως ορθή την απόφαση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας να αναθέσει σε εξωτερικό ιδιώτη ελεγκτή τον έλεγχο των οικονομικών της.
Διατυπώνει τη θέση ότι η μέχρι τώρα απουσία, καθώς και η μη σωστή εφαρμογή του μηχανισμού εσωτερικού ελέγχου στη δημόσια υπηρεσία, στην ευρύτερή της έννοια, διαιώνιζε τα κρούσματα διαφθοράς, για αυτό και η Επιτροπή αναμένει ότι με την προωθούμενη αναθεώρηση όλου του συστήματος του εσωτερικού ελέγχου θα αντιμετωπιστούν και θα παταχθούν στη ρίζα τους τα φαινόμενα διαφθοράς.
Τέλος, η Επιτροπή, με στόχο την πρόληψη της διαφθοράς και την ορθολογιστική διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, δηλώνει πρόθυμη να στηρίξει και να συνδράμει στην όλη προσπάθεια που καταβάλλεται, όποτε αυτό κριθεί σκόπιμο, με όλα τα μέσα που διαθέτει ως νομοθετικό Σώμα, δηλαδή είτε μέσω της νομοθετικής οδού είτε μέσω αποστολής επιστολών προς την εκτελεστική εξουσία είτε μέσω των συνεδριάσεων που πραγματοποιούνται στην παρουσία των αρμόδιων φορέων για τη συζήτηση συγκεκριμένων θεμάτων.
