ΚΥΠΕ
Ως «βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση» χαρακτηρίζεται στην τελευταία έκθεση της Ομάδας Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO) του Συμβουλίου της Ευρώπης η πρόοδος που καταγράφει η Κύπρος στην υλοποίηση των συστάσεων της Ομάδας για την χρηματοδότηση των κομμάτων, κάνοντας παράλληλα λόγο για «ιστορία επιτυχίας».
Στην 17η γενική έκθεση δραστηριοτήτων της Ομάδας αναφορικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς το 2016, που υιοθετήθηκε τον περασμένο Μάρτιο, χαρακτηρίζεται παράλληλα θετική η συμπερίληψη του Γενικού Ελεγκτή στη διαδικασία ελέγχου των εκθέσεων που υποχρεούνται να υποβάλλουν κόμματα και υποψήφιοι με τα έσοδα και τις δαπάνες.
Τουρκία, Βοσνία, Δανία και Ελβετία είναι οι τέσσερις χώρες που παρέμεναν στο τέλος του 2016 σε «διαδικασία μη συμμόρφωσης» λόγω της ανυπαρξίας προόδου στα θέματα πρόληψης της διαφθοράς.
Συγκεκριμένα, στην έκθεση αναφέρεται ότι πέντε χρόνια μετά την υιοθέτηση της Έκθεσης Αξιολόγησης του τρίτου κύκλου, τον Απρίλιο του 2011 και αφού μεσολάβησαν τέσσερις εκθέσεις συμμόρφωσης «η Κύπρος έχει πλέον εφαρμόσει πολλές από τις συστάσεις της GRECO».
Αναφορικά με τη χρηματοδότηση των κομμάτων, η έκθεση λέει ότι η διαφάνεια στην Κύπρο έχει ενισχυθεί. Προστίθεται ότι η υποχρέωση των κομμάτων και των υποψηφίων για υποβολή των σχετικών εκθέσεων «είναι ένα πολύ θετικό βήμα, όπως είναι και η εμπλοκή του Γενικού Ελεγκτή στη διαδικασία επίβλεψη».
Αναφέρεται επίσης ότι «αν και παραμένουν κάποιες ελλείψεις, με τον καιρό επιτεύχθηκαν στην Κύπρο πολύ θετικά αποτελέσματα». Η υλοποίηση των συστάσεων από «συνολικά ανεπαρκής» αγγίζει την πλήρη συμμόρφωση, σημειώνεται.
Όσον αφορά την πρόοδο για συμμόρφωση με τις συστάσεις που αφορούν την ποινικοποίηση της διαφθοράς μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2016, αναφέρεται ότι η Κύπρος έχει εφαρμόσει πλήρως το 50% των συστάσεων της GRECO και εν μέρει το υπόλοιπο 50%. Το ίδιο ισχύει και για τις συστάσεις που αφορούν την χρηματοδότηση των κομμάτων.
Όσον αφορά την γενικότερη κατάσταση, αναφέρεται ότι οι χώρες που αξιολογήθηκαν επέδειξαν αδυναμία να υλοποιήσουν πλήρως έως το τέλος του 2016 σχεδόν το ένα τρίτο των συστάσεων της GRECO για την ποινικοποίηση της διαφθοράς και την διαφάνειας των πολιτικών κομμάτων. Το 25% των συστάσεων υλοποιήθηκε μερικώς και το 7% καθόλου.
Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, τα κράτη συμμορφώνονται με τις βασικότερες συστάσεις που αφορούν την ποινικοποίηση της διαφθοράς, αν και οι σχετικές πρόνοιες χρήζουν βελτιώσεων, ιδιαίτερα για αδικήματα που σχετίζονται με άσκηση επιρροής και χρηματισμό στον ιδιωτικό τομέα.
Αναφέρεται ακόμη ότι η αρχική αξιολόγηση της GRECO για τη διαφάνεια στην πολιτική χρηματοδότηση αποκάλυψε σημαντικές ελλείψεις σε όλη την Ευρώπη. Αρκετές σχετίζονται με την δημόσια πρόσβαση σε στοιχεία που αφορούν λογαριασμούς κομμάτων, την ανεξαρτησία του θεσμού που επιβλέπει τους λογαριασμούς και την αναποτελεσματικότητα στην επιβολή κυρώσεων.
Όσον αφορά τις συστάσεις για την πρόληψη της διαφθοράς σε σχέση με βουλευτές, δικαστές και εισαγγελείς, η GRECO αξιολόγησε μέχρι το τέλος του 2016 το επίπεδο συμμόρφωσης 20 κρατών. Σε αυτά, το 78% των συστάσεων δεν είχαν υλοποιηθεί πλήρως, με το 46% να είχε υλοποιηθεί εν μέρει και το 32% καθόλου.
Η έκθεση χαιρετίζει επίσης το γεγονός ότι σε πολλές χώρες έχει υιοθετηθεί κώδικας δεοντολογίας για τα μέλη του κοινοβουλίου, αν και χρειάζεται να ενισχυθούν οι μηχανισμοί παρακολούθησης και συμμόρφωσης.
Η Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς καλεί παράλληλα τις Κυβερνήσεις, τα Κοινοβούλια και τις δικαστικές Αρχές των Ευρωπαϊκών χωρών να επιταχύνουν τις προσπάθειές τους για τη δημιουργία πιο αποτελεσματικών μηχανισμών πρόληψης της διαφθοράς.
Συχνά, αναφέρεται, τα κράτη βασίζονται υπέρ του δέοντος σε κατασταλτικές πρακτικές για την καταπολέμηση της διαφθοράς και υποτιμούν την αποτελεσματικότητα των προληπτικών μηχανισμών, που συχνά είναι ανύπαρκτοι ή υπολειτουργούν.
Ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ) Θόρμπγιορν Γιάγκλαντ χαρακτηρίζει τη διαφθορά «κύρια πηγή της δυσαρέσκειας και της απώλειας εμπιστοσύνης έναντι της πολιτικής και των δημοκρατικών θεσμών».
«Δεν μπορεί να υπάρχει καμία ανοχή για τη διαφθορά, όπου και αν συμβαίνει» αναφέρει, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΣτΕ.
Ο Επικεφαλής της GRECO Μάριν Μιρτσέλα λέει από την πλευρά του ότι πολλές χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα συμμόρφωσης με τις συστάσεις και καλεί τέλος τους πολιτικούς αρχηγούς να επιδείξουν αταλάντευτη πολιτική βούληση στην καταπολέμηση της διαφθοράς.
