Του Απόστολου Τομαρά
Θύμα του ίδιού της του εαυτού κινδυνεύει να πέσει η τουριστική βιομηχανία εάν το επόμενο διάστημα δεν αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά το οξύ, όπως αποδεικνύεται, πρόβλημα έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού. Τα κενά που καταγράφονται στο χώρο των ξενοδοχείων φαίνεται να είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου μιας και, όπως αποκαλύπτεται, το πρόβλημα εργατικού δυναμικού επεκτείνεται και σε άλλους κλάδους της τουριστικής βιομηχανίας του τόπου.
Στο χώρο της εστίασης παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις σε ειδικότητες κλειδιά με αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες κέντρων αναψυχής να βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση. Μέσα Μαΐου και η εικόνα που δίνει ο φορέας του χώρου μαζικής εστίασης είναι απελπιστική. Το σύνολο των εστιατορίων σε τουριστικούς χώρους αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις βασικών ειδικοτήτων, όπως μάγειροι και σερβιτόροι με αποτέλεσμα να διατρέχουν σοβαρούς κινδύνους να μην μπορούν να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση υπηρεσιών της φετινής περιόδου.
Οι ελλείψεις που δείχνουν να έχουν δημιουργήσει μια εκρηκτική κατάσταση και στο χώρο της μαζικής εστίασης τείνουν να χαρακτηρίσουν την φετινή περίοδο, ως φαινόμενο μη σωστής προετοιμασίας και προγραμματισμού από τους ίδιους τους επιχειρηματίες σε ανθρώπινο δυναμικό. Και αν στο χώρο των ξενοδοχείων η εκτίμηση που επικρατεί είναι ότι τα όποια κενά σε εργατικό δυναμικό θα έχουν καλυφθεί μέχρι την κορύφωση της τουριστικής περιόδου, στο χώρο της εστίασης οι προοπτικές μάλλον είναι απαισιόδοξες. Εδώ εκφράζονται σοβαρές ανησυχίες ότι ένας σημαντικός κλάδος του τουρισμού θα βρεθεί φέτος αντιμέτωπος με αυξημένο όγκο δουλειάς που δεν θα μπορεί να διεκπεραιώσει ένεκα των ελλείψεων σε προσωπικό.
Ψάχνουν 6 χιλιάδες
Με βάση τις εκτιμήσεις που γίνονται αυτή την περίοδο καταγράφονται ελλείψεις που με τους μετριότερους υπολογισμούς ξεπερνούν τις έξι χιλιάδες εργαζόμενους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στην Πάφο όπου κάθε ένα από τα εξακόσια κέντρα αναψυχής έχει κατά μέσο όρο δυο ελλείψεις. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Κέντρων Αναψυχής Φύτος Θρασυβούλου έκανε λόγο για καταστροφική χρονιά για τον κλάδο εάν δεν υπάρξουν άμεσα αποτελέσματα μέχρι τα μέσα Ιουνίου. Και εδώ παρατηρείται το ίδιο φαινόμενο αμυδρού ενδιαφέροντος από την ντόπια αγορά εργασίας με αποτέλεσμα οι αναζητήσεις να επικεντρώνονται εκτός Κύπρου.
Και στο χώρο της εστίασης για φέτος έχει μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των κοινοτικών εργαζομένων κυρίως από Βουλγαρία και Ρουμανία, οι οποίοι λόγω και της κρίσης των τελευταίων ετών αναζήτησαν εργασία σε άλλες χώρες. Για εργαζόμενους από τρίτες χώρες οι ιδιοκτήτες κέντρων αναψυχής λένε ότι οι γραφειοκρατικές διαδικασίες είναι τόσο περίπλοκες που λειτουργούν ανασταλτικά. Υπό τις περιστάσεις η προσοχή στράφηκε προς την Ελλάδα όπου, όπως μας είπαν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, έγιναν και σχετικές διερευνήσεις, ωστόσο οι ανάγκες είναι τόσο μεγάλες που εκ των πραγμάτων τα κενά δεν μπορούν να καλυφθούν. Το ισχνό ενδιαφέρον από ντόπιο εργατικό δυναμικό αποδίδεται στην έλλειψη επαγγελματικού προσανατολισμού προς τουριστικά επαγγέλματα. Ειδικά για την Πάφο άλλος λόγος είναι η απουσία κέντρων κατάρτισης στην επαρχία, κάτι που αποτρέπει την εκδήλωση ενδιαφέροντος τουλάχιστον από μαθητευόμενους.
Ψάχνουν μάγειρες
Οι δυο βασικές ειδικότητες στις οποίες παρουσιάζονται ελλείψεις είναι σε μάγειρες και σερβιτόρους. Ειδικά για μάγειρες, όπως μας είπε χαρακτηριστικά ο κ. Θρασυβούλου, είναι ειδικότητα προς εξαφάνιση. Το πρόβλημα διογκώνεται χρόνο με τον χρόνο για τον λόγο ότι δεν καλύπτεται το κενό από την αφυπηρέτηση παλαιών μαγείρων. Οι μισθοί που δίνονται καθορίζονται με βάση τις ανάγκες και σε ό,τι αφορά την μαζική εστίαση κυμαίνονται από 1000 έως 1500 ευρώ το μήνα χωρίς να υπάρχει ενδιαφέρον, όπως λένε οι ιδιοκτήτες.
Το πρόβλημα προσλαμβάνει τεράστιες διαστάσεις αν ληφθούν υπόψη οι εκτιμήσεις για την φετινή περίοδο. Από τα 3 εκατ. τουρίστες οι μισοί υπολογίζονται ότι θα απορροφηθούν από την Πάφο. Με τα σημερινά δεδομένα θεωρείται βέβαιο ότι το τουριστικό προϊόν θα υποστεί τεράστιο πλήγμα. Αυτό που φοβίζει περισσότερο του ιδιοκτήτες είναι οι επιπτώσεις από την αξιολόγηση των τουριστικών υπηρεσιών μέσω κοινωνικών αλλά και τουριστικών ιστοσελίδων από τους ίδιους τους τουρίστες. Με το δεδομένο αυτό η αύξηση του τουριστικού ρεύματος σε συνδυασμό με ελλείψεις προσωπικού χαρακτηρίζεται ως καταστροφική εξέλιξη.
«Τις πταίει»
Εκτός από τους μισθούς που, όπως λένε οι ιδιοκτήτες, δεν προκαλούν το ενδιαφέρον, για τους ιδίους υπάρχουν δυο παράγοντες που ευθύνονται για το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί. Παρά το γεγονός ότι η οικονομία του τόπου στηρίζεται στην τουριστική βιομηχανία και υπηρεσίες, την ίδια ώρα δεν υπάρχει ενθάρρυνση από πλευράς πολιτείας προς τα τουριστικά επαγγέλματα.
Άλλος αρνητικός παράγοντας για τους ιδιοκτήτες τα επιχορηγούμενα προγράμματα απασχόλησης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων εξαφάνισαν το όποιο ντόπιο ενδιαφέρον είχε απομείνει ένεκα των χαμηλών μισθών. Στο θέμα αυτό ευθύνες επιρρίπτονται και στους ιδιοκτήτες εκείνους που τα χρησιμοποίησαν με αποτέλεσμα από την μία να επωφεληθούν οικονομικά και από την άλλη να μειώσουν σημαντικά την επαγγελματική ελκυστικότητα του χώρου.
