Kathimerini.gr
Ο ένας μετά τον άλλον οι σύμμαχοι των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων και οι σημαντικότεροι πελάτες της ιρανικής πετρελαιοβιομηχανίας, εγκαταλείπουν το Ιράν, διακόπτοντας τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου υπό την απειλή των κυρώσεων. Ορισμένες χώρες εξακολουθούν να προσβλέπουν σε κάποιου είδους εξαίρεση από τις κυρώσεις, αλλά ο Αμερικανός πρόεδρος έχει τονίσει ότι σε αντίθεση με τους προκατόχους του, τον Μπαράκ Ομπάμα και τον Τζορτζ Μπους, αποκλείει κάθε τέτοια δυνατότητα. Ετσι, χώρες που έχουν αποτελέσει τη σημαντικότερη πελατεία της ιρανικής πετρελαϊκής βιομηχανίας, όπως η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία και η Ινδία, αναζητούν εναλλακτικούς προμηθευτές. Στρέφονται οπότε στις αμερικανικές πετρελαϊκές, αυξάνουν τις εισαγωγές τους από τη Σαουδική Αραβία και, παράλληλα, εξακολουθούν να είναι πελάτες της Ρωσίας. Επίσης εξετάζουν και άλλες δυνατότητες, όπως οι αγορές από εναλλακτικούς προμηθευτές, σαν την Αυστραλία και τη Νορβηγία.
Ενόψει του επόμενου κύματος κυρώσεων που θα επιβληθεί στις 4 Νοεμβρίου και θα πλήξει πλέον τον πετρελαϊκό κλάδο του Ιράν, τις τελευταίες ημέρες έχει μηδενίσει τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου η Νότια Κορέα. Το μεγαλύτερο διυλιστήριό της, το SK IInnovation Co., έχει αυξήσει τις αγορές πετρελαίου από την Αμερική, σύμφωνα με στέλεχος της εταιρείας που μίλησε στο Bloomberg σε καθεστώς ανωνυμίας. Τον Ιούλιο εισήγαγε 3,08 εκατ. βαρέλια, ενώ τον Μάρτιο είχε αγοράσει 1,034 εκατ. βαρέλια. Τον Απρίλιο, ένα μήνα προτού ανακοινώσει ο Ντόναλντ Τραμπ ότι θα επαναφέρει το εμπάργκο κατά του Ιράν, εισήγαγε 2,08 εκατ. βαρέλια. Παράλληλα, βέβαια, εξετάζει τη δυνατότητα να εισαγάγει από την Αυστραλία και να αυξήσει τις εισαγωγές της από τη Ρωσία, από την οποία αγοράζει μια ποικιλία εξαιρετικά ελαφρού αργού υψηλότερης ποιότητας και τιμής. Οπως, πάντως, τονίζει το Bloomberg, εισάγοντας αμερικανικό πετρέλαιο η Νότια Κορέα, ενδέχεται να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Ουάσιγκτον, εφόσον έτσι θα μειωθεί το εμπορικό της πλεόνασμα με την υπερδύναμη για το οποίο έχει διαμαρτυρηθεί ο Ντόναλντ Τραμπ. Τα διυλιστήρια της Νότιας Κορέας προμηθεύονται, παράλληλα, από χώρες όπως η Αυστραλία, η Νορβηγία και η Σαουδική Αραβία. Τις τελευταίες μέρες, η Ιαπωνία ακολούθησε το παράδειγμα της Νότιας Κορέας. Το ιρανικό πετρέλαιο αντιπροσώπευε έως τώρα το 5% των εισαγωγών πετρελαίου της Ιαπωνίας. Κύριος προμηθευτής της είναι, όμως, η Σαουδική Αραβία, από την οποία εισάγει περίπου το 40% της πετρελαίου της και μάλλον θα αντικαταστήσει και τις εισαγωγές της από το Ιράν. Η Σαουδική Αραβία, που έχει και στο παρελθόν κατηγορηθεί από την Τεχεράνη ότι σπεύδει να επωφεληθεί από τον αποκλεισμό του ιρανικού πετρελαίου, έχει προχωρήσει σε μιαν αλλαγή στην παραγωγή της, που είναι σαφές ότι στοχεύει στη διεύρυνση της πελατείας της. Η ναυαρχίδα του πετρελαϊκού της κλάδου προσφέρει εξαιρετικά ακριβή ποιότητα πετρελαίου, τη γνωστή ως συμπύκνωμα πετρελαίου (Khuff condensate), η οποία, συνήθως, διυλίζεται στα εγχώρια διυλιστήρια. Προκειμένου, μάλιστα, να το προωθήσει για εξαγωγές, το στέλνει σε μονάδες επεξεργασίας που το διασπούν σε πετροχημικά και καύσιμα.
Αφθονο ρευστό καταλήγει στα ταμεία των ρωσικών πετρελαϊκών εταιρειών
Η Ρωσία ακολουθεί το παράδειγμα της Σαουδικής Αραβίας και αυξάνει την παραγωγή της, στοχεύοντας σε παραδοσιακούς πελάτες του Ιράν, αλλά και στην αύξηση των εξαγωγών της σε άλλες χώρες, όπως η Ιαπωνία. Ο Ρώσος υπουργός Ενέργειας Αλεξάντερ Νόβακ δήλωσε προ ημερών ότι η Ρωσία ενδέχεται να επαναφέρει την παραγωγή της στα επίπεδα του Οκτωβρίου του 2016, για να ανταποκριθεί στην παγκόσμια ζήτηση. Ο ίδιος χαρακτήρισε, ωστόσο, «αντιπαραγωγικό» και «λάθος» το εμπάργκο κατά του Ιράν.
Ο ρωσικός πετρελαϊκός κλάδος επωφελείται τους τελευταίους μήνες, καθώς η στροφή ορισμένων χωρών στο ρωσικό πετρέλαιο συμπίπτει με την πρόσφατη άνοδο του δολαρίου. Καθώς το πετρέλαιο αποτιμάται παγκοσμίως σε δολάρια, καταλήγει άφθονο ρευστό στα ταμεία των ρωσικών πετρελαϊκών εταιρειών που συσσωρεύουν κέρδη. Το αποτέλεσμα είναι να εκτινάσσονται στα ύψη οι χρηματιστηριακές τους αξίες. Οπως ακριβώς η παραγωγή τους, βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά σε όρους ρουβλίου και στα υψηλότερα επίπεδα από τον Ιούνιο του 2014 σε όρους δολαρίου. Ταυτοχρόνως, όμως, αποτελούν ιδιαιτέρως ελκυστική επενδυτική επιλογή. Οπως επισημαίνει στο Bloomberg η Εκατερίνα Ιλιουτσένκο, διαχειρίστρια κεφαλαίων στη Union Investment Privatfonds στη Φρανκφούρτη, στη Ρωσία είναι πολύ χαμηλό το κόστος εξόρυξης, οι πετρελαϊκές επικεντρώνονται σε έργα στο εσωτερικό της χώρας, συγκεντρώνουν αποθέματα με μεγάλο χρονικό ορίζοντα και προσφέρουν υψηλές αποδόσεις.
Στους υποψήφιους πελάτες της συγκαταλέγεται και η Ινδία, μολονότι δεν έχει αποκλειστεί η πιθανότητα να της παραχωρήσει εξαίρεση η κυβέρνηση Τραμπ. Στις αρχές Σεπτεμβρίου και στο πλαίσιο της επίσκεψής του στο Νέο Δελχί, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο δήλωσε ότι η Ουάσιγκτον θα διευκολύνει όσες χώρες πρέπει να εντοπίσουν εναλλακτικούς προμηθευτές πετρελαίου. Παράλληλα, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο εξαίρεσης στην Ινδία. Είναι, ωστόσο, γεγονός ότι από τον Αύγουστο η Ινδία έχει μειώσει τις εισαγωγές πετρελαίου από το Ιράν. Προ ημερών, άλλωστε, το μεγαλύτερο διυλιστήριο της Ινδίας, το Chennai Petroleum, αποφάσισε να διακόψει πλήρως τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου από τον Οκτώβριο. Προηγήθηκε η απόφαση της ινδικής ασφαλιστικής United India Insurance να μην καλύπτει υποχρεώσεις που σχετίζονται με τη διύλιση πετρελαίου από το Ιράν, από τον Οκτώβριο και μετά.
Η πετρελαϊκή αναγκάστηκε έτσι να ακυρώσει την εισαγωγή ενός εκατ. βαρελιών πετρελαίου που είχε προγραμματίσει για τον Οκτώβριο. Το αποτέλεσμα θα είναι να μειωθούν οι εισαγωγές της Ινδίας από το Ιράν σε περίπου 10 εκατ. τόνους τον Οκτώβριο.
