Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Σε δραστικές κινήσεις μείωσης των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων τους έχουν μπει τα κυπριακά τραπεζικά ιδρύματα. Μετά τον διαχωρισμό της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας σε καλή και κακή, μετά την πώληση μέρους των ΜΕΔ της Τράπεζας Κύπρου στο αμερικανικό επενδυτικό ταμείο Apollo Global Management, πήρε σειρά η Alpha Bank Κύπρου.
Ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν ότι η τράπεζα δημιούργησε ένα όχημα ειδικού σκοπού (SPV) και μετέφερε μέρος των ΜΕΔ της σε αυτό. Στο όχημα ειδικού σκοπού το οποίο θα διαχειρίζεται η μητρική εταιρεία, δηλαδή η Alpha Bank Ελλάδος, η Alpha Bank Κύπρου φόρτωσε κόκκινα δάνεια 400 εκατομμυρίων ευρώ. Το μοντέλο αυτό χρησιμοποιείται και από την Εθνική Τράπεζα της Κύπρου, με τις δύο διαδικασίες που «τρέχουν». Από τη μία ο διαχωρισμός των καλών και κακών στοιχείων της Εθνικής, αλλά και στη συνέχεια η πώληση του καλού χαρτοφυλακίου που θα απομείνει.
Τα Μη Εξυπηρετούμενα της AlphaBank Κύπρου στο τέλος του 2017 ανέρχονταν σε 1,72 δισ. ευρώ και αντιπροσώπευαν το 65,6% του συνόλου των δανείων σε σύγκριση με 64,3% το 2016. Επίσης, το 2017, ο δείκτης προβλέψεων προς τα ΜΕΔ ανερχόταν στο 51,8% σε σύγκριση με 47,5% το 2016. Υπολογισμοί της «Κ» μετά από αυτή την πράξη δείχνουν πως τα ΜΕΔ της κυπριακής θυγατρικής μειώθηκαν στα 1,32 δισ. ευρώ, που πλέον αντιστοιχούν στο 50,3% του συνόλου των δανείων της.
Την παραπάνω πράξη αποδεικνύει με τη σειρά της και η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία για τη μείωση των ΜΕΔ από κυπριακές τράπεζες κατά την περίοδο Μαρτίου 2018 – Ιουνίου 2018, δείχνουν ότι τα τραπεζικά ιδρύματα μείωσαν κατά 3,1 δισ. ευρώ τα μη εξυπηρετούμενά τους. Συγκεκριμένα, από 16,3 δισ. ευρώ σε 13,2 δισ. ευρώ. Τα 2,7 δισ. ευρώ αφορούν την πράξη της Τράπεζας Κύπρου με την Apollo, ενώ τα υπόλοιπα 400 εκατ. αφορούν την πράξη της AlphaBank.
Πρόσθετα, η Ευρωπαϊκή Αρχή σημειώνει πως ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων προς το συνολικό δανεισμό μειώθηκε στην Κύπρο από 38,9% το Μάρτιο του 2018, σε 34,1% τον Ιούνιο του 2018. Εντούτοις, οι προβλέψεις μειώθηκαν από 46,1% το Μάρτιο, σε 44,2% τον Ιούνιο. Στον τραπεζικό τομέα –όπως σημειώνει η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου – τα ΜΕΔ παραμένουν η μεγαλύτερη πρόκληση, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια. Πέραν της μείωσης στην περίοδο Μαρτίου - Ιουνίου, από το πρώτο τρίμηνο του 2017 μέχρι και τον Μάρτιο του 2018 σημειώθηκε μείωση της τάξης των 3,5 δισ. ευρώ, με τα τραπεζικά ιδρύματα που εποπτεύονται απευθείας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να έχουν υποβάλει στην ΕΚΤ και την ΚΤΚ τους στρατηγικούς σχεδιασμούς τους σχετικά με τη μείωση των ΜΕΔ για τα επόμενα τρία χρόνια.
Ανοιχτά μέτωπα
Παρά τη σωστή κατεύθυνση που κινείται η AlphaBank Κύπρου έχει να αντιμετωπίσει αρκετά ζητήματα τα οποία της κόστισαν και αρκετά χρήματα το 2017. Οι καθαρές ζημιές της τράπεζας ανήλθαν σε 86,7 εκατ. ευρώ, έναντι ζημιών 30,8 εκατ. ευρώ το 2016. Τα καθαρά έσοδα από τόκους ανήλθαν για το 2017 στα 64 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση 27,7% σε σύγκριση με 88,5 εκατ. ευρώ το 2016. Η τράπεζα το αποδίδει, σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, στη μείωση του δανειακού χαρτοφυλακίου, στην αύξηση των καταθέσεων, καθώς και στη μείωση των επιτοκίων δανείων. Ακόμα, τα έξοδα της τράπεζας για το 2017 ανήλθαν στα 54,5 εκατ. σε σύγκριση με 82,2 εκατ. για το 2016. Όπως και να έχει, ο δείκτης του κόστους προς τα έσοδα είχε διαμορφωθεί για το 2017 στο ιδιαίτερα υψηλό 70,7%, σε σύγκριση με 76,0% το 2016. Τα έξοδα του 2016 διευκρινίζεται πως συμπεριλάμβαναν και τη δαπάνη του σχεδίου εθελούσιας εξόδου που είχε διενεργήσει η Alpha. Το κόστος του είχε ανέλθει στα 31,6 εκατ. ευρώ, ενώ κατά το 2017 αναγνωρίστηκε πρόστιμο ύψους 1,5 εκατ. ευρώ από την Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού για χρεώσεις σε εγχώριες διατραπεζικές προμήθειες.
Οι προκλήσεις που βλέπει
Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και το ιδιωτικό χρέος αποτελούν τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τον τραπεζικό τομέα και την οικονομία, σύμφωνα με την Alpha. Οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίο να συνεχίσουν, σύμφωνα με την ίδια, ανεξαρτήτως της ολοκληρώσεως του μνημονίου το 2016. Ένας πιθανός εφησυχασμός θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στις αξιολογήσεις των διεθνών οίκων, ενώ η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να επηρεάσει την κυπριακή οικονομία, καθώς αποτελεί τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της Κύπρου. Η τράπεζα τέλος σημειώνει πως τυχόν εξελίξεις σε πολιτικό επίπεδο είναι σαφές ότι θα επηρεάσουν αναλόγως και το κλίμα στην οικονομία.
