ΚΥΠΕ
Αύξηση 3,1% αναμένεται να παρουσιάσει το 2017 το πραγματικό ΑΕΠ, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες προβλέψεις της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ) του Ιουνίου του 2017, με την ΚΤΚ να αναμένει ότι ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα κυμανθεί περίπου στα ίδια επίπεδα και το 2018 και 2019, «αντανακλώντας κυρίως την αναμενόμενη ισχυρή ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις».
Στο οικονομικό δελτίο Ιουνίου του 2017 που δημοσιοποιήθηκε την Παρασκευή, η ΚΤΚ τονίζει ότι «η ανάκαμψη της κυπριακής οικονομίας συνεχίζεται και κατά το 2017 με επιταχυνόμενους ρυθμούς, καλύτερους των προσδοκιών», υπογραμμίζοντας ότι «η ανάκαμψη θα πρέπει να προστατευθεί, τόσο με τη συνέχιση των διαρθρωτικών αλλαγών και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στο σύνολο της οικονομίας, όσο και με την εντατικοποίηση της εξυγίανσης στον τραπεζικό τομέα».
«Η συνολική εικόνα που διαμορφώνεται στην οικονομία μέχρι τα μέσα του 2017 διαφαίνεται θετικότερη των προηγούμενων προβλέψεων της ΚΤΚ», αναφέρει, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι «οι θετικές εγχώριες εξελίξεις καταγράφονται σε ένα διεθνές περιβάλλον που αν και σχετικά θετικό υπόκειται σε μεγάλη αβεβαιότητα και γεωπολιτικούς κινδύνους».
Αναφέρει επίσης ότι «οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κυπριακή οικονομία εξακολουθούν να υφίστανται παρά την πρόοδο που επιτεύχθηκε σε πολλούς τομείς», καθώς «το υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, η υψηλή ανεργία και το υψηλό επίπεδο των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ) δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού».
Αυτά τα προβλήματα, σύμφωνα με την ΚΤΚ, «αποτελούν και τον κύριο λόγο που τα κυβερνητικά ομόλογα της χώρας δεν βρίσκονται ακόμα σε επενδυτική βαθμίδα».
«Τα υψηλά επίπεδα των ΜΕΔ αποτελούν τροχοπέδη, όχι μόνο για την εύρυθμη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αλλά και για τη γενικότερη οικονομική δραστηριότητα», τονίζει.
Ωστόσο, η ΚΤΚ υπογραμμίζει ότι «οι προοπτικές είναι ευοίωνες, φτάνει η χώρα να παραμείνει αταλάντευτη στην πορεία που χαράκτηκε χωρίς παρεκκλίσεις, εφησυχασμούς και επικίνδυνους λαϊκισμούς που δυνατόν να οδηγήσουν στην οπισθοδρόμηση».
Επιπλέον, αναφέρει ότι η απομόχλευση των υφιστάμενων δανείων συνεχίζεται, γεγονός που συνάδει με τη σταδιακή μείωση που παρατηρείται στα ΜΕΔ, αν και αυτά παραμένουν σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της ζώνης του ευρώ.
«Η αποτελεσματική και έγκαιρη διαχείρισή τους θεωρείται η σημαντικότερη ίσως πρόκληση που αντιμετωπίζει ο τραπεζικός τομέας, και γενικότερα η κυπριακή οικονομία», επισημαίνει.
Εν κατακλείδι για τον τραπεζικό τομέα, η ΚΤΚ τονίζει ότι «η προσπάθεια εξυγίανσης του εγχώριου τραπεζικού τομέα μετά την κρίση του 2013 φαίνεται να αποφερει θετικά αποτελέσματα», προσθέτοντας ότι «τα βελτιωμένα νομισματικά μεγέθη και η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των επενδυτών υποστηρίζουν την οικονομική ανάπτυξη και τις προοπτικές ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας».
Εντούτοις, υπογραμμίζει ότι «οι σημαντικές προκλήσεις στον τραπεζικό τομέα, παραμένουν και αποτελούν ουσιαστικό κίνδυνο ως προς τις μελλοντικές προοπτικές της οικονομίας».
«Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για πιο εντατικές προσπάθειες για αντιμετώπιση της πρόκλησης των υψηλών ΜΕΔ», τονίζει η ΚΤΚ.
Αναλυτικότερα σε σχέση με τις καταθέσεις, η ΚΤΚ αναφέρει ότι η εισροή καταθέσεων, αν και με ελαφρά μειωμένους ρυθμούς, ιδιαίτερα από κατοίκους Κύπρου (μη συμπεριλαμβανομένων των Οντοτήτων Ειδικού Σκοπού - SPEs) συνάδει με την πορεία αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των καταθετών καθώς και τις θετικές εγχώριες μακροοικονομικές εξελίξεις.
Συγκεκριμένα, οι καταθέσεις του εγχώριου ιδιωτικού τομέα τον Μάρτιο του 2017, κατέγραψαν ετήσια αύξηση της τάξης του 6,8% σε σύγκριση με 7,4% τον Δεκέμβριο του 2016 και 2,8% τον Μάρτιο του 2016.
Σημαντική βελτίωση παρουσιάζουν, επίσης, σύμφωνα με την ΚΤΚ, και οι καταθέσεις των μη κατοίκων Κύπρου οι οποίες επέστρεψαν σε θετικούς ετήσιους ρυθμούς μεταβολής τον Φεβρουάριο του 2016. Συγκεκριμένα, η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή των εν λόγω καταθέσεων διαμορφώθηκε τον Μάρτιο του 2017 στο 5% έναντι 1,1% τον Δεκέμβριο του 2016 και 0,4% τον Μάρτιο του 2016.
Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των δανείων των εγχώριων μη χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων διαμορφώθηκε στο -1,2% τον Μάρτιο του 2017, από -2,1% τον Δεκέμβριο του 2016 και 0,6% τον Μάρτιο του 2016.
Όσον αφορά τα εγχώρια νοικοκυριά, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των δανείων τους κατέγραψε οριακά αρνητικό ετήσιο ρυθμό μεταβολής της τάξης του -0,1% στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2017 σε σύγκριση με -1% στο τέλος του 2016 και -0,9% στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2016.
«Τα πιο πάνω στοιχεία δεν φαίνεται, εκ πρώτης όψεως, να συνάδουν με τη μέχρι στιγμής πορεία της κυπριακής οικονομίας η οποία, σε αντίθεση με το δανεισμό, μεγεθύνεται με υψηλούς ρυθμούς», σημειώνει.
Αυτό οφείλεται, σύμφωνα με την ΚΤΚ, «στο γεγονός ότι, η απομόχλευση υφιστάμενων δανείων υπερκαλύπτει τη σύναψη νέων συμβολαίων δανείων με αποτέλεσμα να δίνεται η εντύπωση ότι η οικονομική μεγέθυνση δεν στηρίζεται από παράλληλη χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα».
«Στην πραγματικότητα, από τον Δεκέμβριο του 2014 (πρώτα διαθέσιμα στοιχεία) καταγράφεται συνεχώς σταδιακή αύξηση στα νέα συμβόλαια δανείων, συμβάλλοντας στην αύξηση του ρυθμού μεγέθυνσης της κυπριακής οικονομίας», υπογραμμίζει.
Όσον αφορά τα κριτήρια χορήγησης δανείων, όπως αυτά εφαρμόζονται από τις τράπεζες, η ΚΤΚ αναφέρει ότι «παρέμειναν αμετάβλητα και κατά το πρώτο τρίμηνο του 2017 για όλες τις προαναφερθείσες κατηγορίες δανεισμού, με αποτέλεσμα τα εγχώρια τραπεζικά ιδρύματα να διατηρούν τα κριτήρια χορήγησης δανείων στα ίδια αυστηρά επίπεδα που ίσχυαν το τέταρτο τρίμηνο του 2014».
Περαιτέρω, σύμφωνα με την ΚΤΚ, αύξηση στη ζήτηση όλων των κατηγοριών δανείων αναμένεται και για το δεύτερο τρίμηνο του 2017, ενώ αμετάβλητα αναμένεται να παραμείνουν τα κριτήρια χορήγησης δανείων σε όλες τις εν λόγω κατηγορίες δανείων.
Τέλος, η ΚΤΚ αναφέρει ότι «η διατήρηση των κριτηρίων χορήγησης δανείων σε αυστηρά επίπεδα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επιβάρυνση που εξακολουθεί να υφίσταται ο χρηματοπιστωτικός τομέας από τα ΜΕΔ».
