Του Απόστολου Τομαρά
Εκλεισε ο σημερινός κύκλος καταθέσεων με δημόσιες ακροάσεις στην Ερευνητική Επιτροπή για τον Συνεργατισμό. Πρώτος μάρτυρας ενώπιον της Επιτροπής βρέθηκε ο Σταύρος Ιακώβου, Ανώτερος Διευθυντής της ΣΚΤ, στη συνέχεια ο Ανδρέας Μουσκάλλης, πρόεδρος της Συνεργατικής Κεντρικής Εταιρείας Συμμετοχών, ενώ τις ακροάσεις της Πέμπτης έκλεισε ο Σάββας Πρωτοπαπάς πρώην Διευθυντής Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής ανακοίνωσε ότι τις δικές της απόψεις για τα του Συνεργατισμού θα καταθέσει ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής η Ντανιέλ Νουί, επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού (SSM), μέσω τηλεδιάσκεψης.
13.05 Τέλος ακροάσεων
13.00 Ο μάρτυρας αναφέρει πως σε κάποιες ΣΠΕ ήταν απαίτηση του χωριού ο διορισμός τέκνων των διευθυντών Εταιρειών.
12.55 Το 1998 η κατάσταση είχε βελτιωθεί αρκετά, αναφέρει ο μάρτυρας μετά από ερώτηση του Προέδρου της Επιτροπής. Ο εκάστοτε Υπουργός Εμπορίου ήταν η ανώτερη εποπτική αρχή του Συνεργατισμού.
12.45 Στις μικρές εταιρείες οι γραμματείς ήταν άνθρωποι του δημοτικού, αναφέρει ο μάρτυρας. Μια δομή με εσωτερικό έλεγχο είχαν μόνο οι μεγάλες εταιρείες. Αλλά και αυτές δεν είχαν προσοντούχους υπάλληλους. Ο κόσμος έπαιρνε δάνεια και δεν τα εξοφλούσε συμπληρώνει. Υπήρχαν υπερβάσεις. Ποτέ δεν τηρούσαν το όριο δανειοδότησης κάθε μέλους. Έφθανε σε κάποιες περιπτώσεις να είναι δεκαπλάσιο του ορίου.
12.40 Η Υπηρεσία του θεωρήθηκε εχθρική. Όταν ολοκληρωνόταν ο έλεγχος σε κάθε εταιρεία και ζητούσαμε απόψεις, υπήρχαν εταιρείες που υποστήριζαν πως το περιεχόμενο το ελέγχου δεν έπρεπε να ακούγεται στις γενικές συνελεύσεις, αναφέρει ο μάρτυρας. Οι παρατηρήσεις που κάναμε ήταν στην παραχώρηση δανείων χωρίς κάλυψη. Π.χ Το 1995 σε εταιρεία, υπήρχαν 43 περιπτώσεις για παρατραβήγματα 800 χιλιάδες λίρες χωρίς καλύψεις. Ήταν στο ΣΠΙ Παραλιμνίου. Ήταν παντού συμπληρώνει ο μάρτυρας. Στον Αγρό πρόσωπο όφειλε 115 χιλιάδες και μέχρι που έγινε ο έλεγχος δεν είχε πληρωθεί ούτε «ένα γρόσι».
12.35 Ο μάρτυρας αναφέρεται στην περίοδο που ανέλαβε Ελεγκτική Υπηρεσία Συνεργατικών Εταιρειών, όπου δεν υπήρχε καμία ιεραρχία. Ο κάθε υπάλληλος αποφάσιζε από μόνος του που θα πάει για έλεγχο και τι έλεγχο θα κάνει και πόσες μέρες, αναφέρει ο μάρτυρας περιγράφοντας την κατάσταση που επικρατούσε.
12.30 Ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής ο Σάββας Πρωτοπαπάς, πρώην Διευθυντής Ελεγκτικής Υπηρεσίας Συνεργατικών Εταιρειών.
Μουσκάλλης: Η εισήγηση για το Νικόλα Χατζηγιάννη δεν ήταν προσωπική
12.00 Η πώληση της ΣΚΤ στην Ελληνική ήταν η ταφόπλακα του Συνεργατισμού σημείωσε ο κ. Μουσκάλλης. Εμείς δεν μπορούσαμε να είμαστε υπέρ. Θέλαμε την επιστροφή του Συνεργατισμού στα μέλη του. Μετά την καταστροφή του 2013, έπρεπε να υπάρξει ειδική αντιμετώπιση των πελατών με κοινωνική ευαισθησία και όχι στο πνεύμα των οδηγιών που υπήρχαν.
11.40 Μετά το 2013 βλέπαμε τον Συνεργατισμό και δεν τον γνωρίζαμε. Λάθη και παραλείψεις του παρελθόντος, μας έφεραν στο άλλο άκρο. Μετά την κρατικοποίηση χάθηκε το βασικό ατού του Συνεργατισμού, η προσωπική επαφή. Οι πελάτες έπρεπε να προσαρμοσθούν στη λογική της απρόσωπης συναλλαγής, υποστηρίζει ο κ. Μουσκάλλης.
11.25 Η εισήγηση για τον Χατζηγιάννη δεν ήταν προσωπική αλλά από τη Συνεργατική Κεντρική Εταιρεία Συμμετοχών, με προοπτική η Συνεργατισμός να επιστρέψει στα μέλη του, συμπληρώνει ο μάρτυρας.
11.20 Ο Συνεργατισμός είχε επηρεασμούς από τα κόμματα. Αλλά και τα μέλη του Συνεργατισμού ήταν διαφόρων κομματικών αποχρώσεων, απαντά σε σχετική ερώτηση ο μάρτυρας. Ο κ. Μουσκάλλης εξαιρεί τον εαυτό του από τη λογική αυτή. «Για μένα πάντα ο Συνεργατισμός ήταν πάνω από τα πάντα». Τα κόμματα είχαν επιρροή στο Συνεργατισμό. Ο πρόεδρος ζητά από τον μάρτυρα σχόλιο για τον διορισμό Νικόλα Χατζηγιάννη, διορισμός που όπως λέει υποστηρίχθηκε από τον ίδιο. Ο μάρτυρας κάνει λόγω για παραπληροφόρηση της Επιτροπής. «Ο Χατζηγιάννης δεν είναι φίλος μου, συγγενείς μου ή γείτονάς μου. Πιστεύαμε ότι γνωρίζει το Συνεργατισμό και μπορεί να ανταπεξέλθει».
11.15 Ο Συνεργατισμός έπρεπε να παραμείνει σε λογικά οικονομικά όρια, δηλώνει ο κ. Μουσκάλλης στην Επιτροπή. Ήταν λάθος η τραπεζική ενασχόλησή μας με μεγάλους οργανισμούς. Φανήκαμε κατώτεροι των περιστάσεων».
11.10. «Στους γραμματείς και προέδρους δεν ήμουν συμπαθείς». Ο μάρτυρας κάνει λόγο για καθεστώς ευνοιοκρατίας με διορισμό συγγενικών προσώπων στο Συνεργατισμό. Όπου υπήρχαν καλές Επιτροπείες δεν είχαμε φαινόμενα ατασθαλιών.
11.00 Η Συνεργατική Κεντρικής Εταιρεία Συμμετοχών είχε συνεχείς παρεμβάσεις στα του Συνεργατισμού με κύριο στόχο την επιστροφή του Συνεργατισμού στα μέλη του αναφέρει ο κ. Μουσκάλλης. Μετά το 2014 «εμείς ως Συνεργατιστές με εμπειρία υποστηρίζαμε πως η τραπεζοποίηση του Συνεργατισμού ήταν λάθος». Ο μάρτυρας παραδέχεται πως έγινα σοβαρά λάθη για να φθάσει ο Συνεργατισμός στο 2013. Δεν έγινε εκσυγχρονισμός του Συνεργατισμού υποστηρίζει.
10.50 Ο κ. Μουσκάλλης αναφέρει στην Επιτροπή την επαγγελματική του διαδρομή, τονίζοντας πως πάντα διαχώριζε την ιδεολογία και τα πιστεύω του με τον εργασιακό του χώρο. Από το 2005, όπως αναφέρει, είναι στην Παγκύπρα Συνεργατική Συνομοσπονδία. Από το 2014 είναι πρόεδρος της Συνεργατικής Κεντρικής Εταιρεία Συμμετοχών.
10.45 Ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής ο Ανδρέας Μουσκάλλης, πρόεδρος της Συνεργατικής Κεντρικής Εταιρεία Συμμετοχών
10.30 Διάλειμμα 15 λεπτά
10.20 Ο πρόεδρος της Επιτροπής εστιάζει στην αναπροσαρμογή μισθών μελών της ηγεσίας της ΣΚΤ το 2016. Συγκεκριμένα αναφέρει πως η αντιμισθία του Προέδρου της Επιτροπείας αυξήθηκε από 50 χιλιάδες σε 75 χιλιάδες ετησίως, του αντιπροέδρου από 38 χιλιάδες σε 55 χιλιάδες και των μελών της Επιτροπείας από 15 χιλιάδες σε 25 χιλιάδες το χρόνο.
Σ. Ιωάννου: Ευθύνες στην εποπτεία και στους Ευρωπαίους επόπτες
10.15 Ο μάρτυρας απαντάει σε ερωτήσεις της Επιτροπής που αφορούν το αντικείμενο εταιρειών που έχουν συσταθεί από τον Συνεργατισμό μετά την πώληση της ΣΚΤ. Ο μάρτυρας, ερωτηθείς από τον Γιώργο Γεωργίου, περιγράφει με τα πλέον μελανά χρώματα την περίοδο πριν το 2013, τις αντιδράσεις που υπήρχαν για έλεγχο των ΣΠΙ και ΣΚΤ αλλά και την μη λήψη μέτρων από τα όργανα του κεντρικού φορέα του Συνεργατισμού.
09.55 Οι Eυρωπαίοι επόπτες αυτό που ήθελαν εξαρχής ήταν η επίλυση των κόκκινων δανείων, αναφέρει ο μάρτυρας.
09.45 Ο Συνεργατισμός θα μπορούσε να μεγαλουργήσει αν λαμβάνονταν οι σωστές αποφάσεις. Η εναρμόνιση που μας ζητήθηκε, προσθέτει ο μάρτυρας, την περίοδο 2000 – 2007 δεν την εφαρμόσαμε. «Η εναρμόνιση που κάναμε ήταν τυπική». Η ευθύνη για την εναρμόνιση ήταν του Εφόρου και της Συνεργατικής Κεντρικής Τράπεζας. Από το 1999 μπορούσαμε να είχαμε υιοθετήσει ένα σωστό μοντέλο.
09.40 Η κατάσταση του ΣΚΤ το 2013 ήταν μη αναστρέψιμη, είναι η άποψη του μάρτυρα για τις αρχικές προσπάθειες που καταβλήθηκαν με την εμπλοκή του κράτους.
09.38 Ο πρόεδρος της Επιτροπής υπό τη μορφή ερώτησης αναφέρθηκε σε μεγάλα δάνεια που δόθηκαν από τη ΣΚΤ το 2017. Συγκεκριμένα 25 εκατ. ευρώ τα οποία όπως είπε αφορούσαν αποπληρωμή ΜΕΔ σε άλλη τράπεζα και για κατασκευαστικά έργα σε ξενοδοχείο της ελεύθερης περιοχής Αμμοχώστου. Επίσης αναφορά έκανε ο πρόεδρος της Επιτροπής και σε δάνειο 5 εκατ. ευρώ που δόθηκε για το ξενοδοχείο Ρόδον στον Αγρό. Ο μάρτυρας δήλωσε άγνοια.
09.30 Ο μάρτυρας διαψεύδει ότι την περίοδο που η ΣΚΤ κατέρρεε αγοράσθηκαν 18 αυτοκίνητα για τους διευθυντές. Η κατάθεση επανέρχεται στο θέμα της Altamira με τον μάρτυρα να υποστηρίζει πως ουσιαστικά επρόκειτο για απευθείας ανάθεση. Η διαδικασία προσφορών συνεχίζει, θα απαιτούσε μεγάλο χρονικό διάστημα. Σύμφωνα με τον μάρτυρα η ΣΚΤ προσεγγίστηκε για συνεργασία από την Altamira. Ο κ. Ιακώβου δηλώνει άγνοια αν η ΣΚΤ προσεγγίστηκε από την Altamira απευθείας ή μέσω εταιρείας κυπριακής. Η απόφαση για την Altamira εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση.
09.25 Ουσία της πρόθεσης του ΥΠΟΙΚ να δώσει δωρεάν μετοχές ήταν να επιστρέψει ο Συνεργατισμός στο κόσμο όπως ήταν παλιά. Με την κίνηση αυτή η ΣΚΤ θα ενίσχυε τη βάση των πελατών της, είναι η προσωπική άποψη του μάρτυρα για το 25% των μετοχών που τελικά δεν υλοποιήθηκε.
09.20 Όπως έγινε γνωστό από τον πρόεδρο της Επιτροπής, τις δικές της απόψεις για τα του Συνεργατισμού θα καταθέσει ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής η Ντανιέλ Νουί, επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικός Μηχανισμός (SSM), μέσω τηλεδιάσκεψης. Σύμφωνα με τα όσα ανάφερε ο πρόεδρος της Επιτροπής, η κα. Νουί φαίνεται να έχει αποδεχθεί την πρόσκληση της Επιτροπής να καταθέσει.
09.15 Ο μάρτυρας υποστηρίζει πως και ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός στο θέμα της ΣΚΤ, είχε μεγάλες πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
09.10 Ο πρόεδρος ρωτά για το ρόλο που έχει η Altamira. Η συμφωνία με τη ΣΚΤ ολοκληρώθηκε το 2017, αναφέρει ο μάρτυρας. Οι εργασίες που είχε και πριν την πώληση συνεχίζονται και τώρα. Από εκεί και πέρα ο μάρτυρας πληροφορεί την Επιτροπή ότι δεν γνωρίζει περισσότερες λεπτομέρειες για το καθεστώς λειτουργίας μετά την πώληση της ΣΚΤ. Ο πρόεδρος της Επιτροπής επικαλείται έκθεση του μάρτυρα για την κατάσταση στην οποία περιήλθε ο Συνεργατισμός. Για την προ του 2013 ευθύνες καταλογίζει ο μάρτυρας στην εποπτεία και για την μετά του 2013 ευθύνες στους Eυρωπαίους επόπτες.
09.05 Ο μάρτυρας αναφέρεται στα καθήκοντα που έχει στη νέα εταιρεία που έχει προκύψει μετά την πώληση της ΣΚΤ. Η εταιρεία ονομάζεται Κυπριακή Εταιρεία Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (ΚΕΔΙΠΕΣ), θυγατρική της πρώην Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας.
09.00 Ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής ο Σταύρος Ιακώβου Ανώτερος Διευθυντής ΣΚΤ. Στη Συνεργατική Κεντρική Τράπεζα η αρχική του θέση όταν εργοδοτήθηκε ήταν στο Λογιστήριο και παραμένει μέχρι σήμερα στο σχήμα που έχει προκύψει στο Συνεργατισμό μετά την πώληση της ΣΚΤ στην Ελληνική Τράπεζα.
