Η τουρκική οικονομία βρίσκεται αντιμέτωπη με δυο μεγάλες «ασθένειες», τον πληθωρισμό και την ανεργία. Η συγκεκριμένη επισήμανση έρχεται από τον διακεκριμένο οικονομολόγο της Τουρκίας, Κορκούτ Μποράταβ. Την άποψη του κ. Μποράταβ και τον προβληματισμό του για το μέλλον της τουρκικής οικονομίας συμμερίζονται έμπειροι αναλυτές και οικονομολόγοι της χώρας. Καθημερά στην Τουρκία πληθαίνουν οι φωνές που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την τροπή των εξελίξεων στο πεδίο της οικονομίας.
Αναλύοντας τα τελευταία δεδομένα στην τουρκική οικονομία, ο κ. Μποράταβ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι στα «μέτωπα» του πληθωρισμού και της ανεργίας οι τελευταίες ενδείξεις κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικές είναι. Οι δύο αυτές «ασθένειες» ακολουθούν αργή αλλά σταθερή ανοδική πορεία. Λαμβάνοντας υπόψη και τις τελευταίες αποθαρρυντικές εξελίξεις στα πεδία της εσωτερικής διακυβέρνησης και διπλωματίας, ο κ. Μποράταβ προβλέπει ότι σε περίπτωση που δεν ληφθούν έκτακτα μέτρα για την τουρκική οικονομία στο άμεσο μέλλον, το ποσοστό της ανεργίας στον νεανικό πληθυσμό ενδέχεται να εκτοξευτεί σε επίπεδα ρεκόρ.
Παρόμοια είναι και η άποψη άλλων έμπειρων αναλυτών και οικονομολόγων. Οι αναλύσεις των διοικήσεων μεγάλων τουρκικών τραπεζών συνοδεύονται από απαισιοδοξία. Οι Τούρκοι τραπεζίτες υπογραμμίζουν την σημασία του αντίκτυπου των τελευταίων εξελίξεων στα πεδία της εσωτερικής διακυβέρνησης και της διπλωματίας στην τουρκική οικονομία. Μας επισημαίνουν το γεγονός ότι εξαιτίας των μεγάλων αναταραχών στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής, των κρίσεων στα νότια σύνορα της Τουρκίας, οι τομείς του τουρισμού και των ξένων επενδύσεων έχουν δεχθεί το τελευταίο διάστημα μεγάλα πλήγματα.
Η κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) επιχειρεί να αναπληρώσει τα νέα μεγάλα κενά στην τουρκική οικονομία με την υποστήριξη των αραβικών μοναρχιών και ρίχνοντας το βάρος της στα δημόσια έργα. Ωστόσο, οι Τούρκοι οικονομολόγοι και τραπεζίτες εκφράζουν προβληματισμό ως προς την απόδοση αυτών των μέτρων. Το τελευταίο διάστημα, η τουρκική κυβέρνηση έχει εγκαινιάσει μια σειρά δημόσιων έργων, τα οποία αντί να τονώσουν την οικονομία ήρθαν να επιβαρύνουν τον δημόσιο προϋπολογισμό με ανεπανόρθωτο τρόπο (λ.χ. οι δυο μεγάλες νέες γέφυρες στην Νικομήδεια και στον Βόσπορο).
Επιπλέον, στη νέα περίοδο, το δημοψήφισμα και η μεγάλη ένταση στο εσωτερικό πεδίο της χώρας δημιουργεί νέα προβλήματα για την τουρκική οικονομία. Και σαν δεν έφταναν όλα αυτά, εντός του κυβερνητικού στρατοπέδου, μια ομάδα-κλίκα που διατηρεί στενές σχέσεις με το νέο Προεδρικό Μέγαρο της Τουρκίας κηρύσσει πόλεμο στο επιτελείο της τουρκικής οικονομίας, με την λογική ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντα ξένων κέντρων λήψης αποφάσεων.
Το αίτημα για γερμανική βοήθεια
Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, μικρή ομάδα οικονομολόγων, η οποία την προηγούμενη δεκαετία συνέβαλε στο «οικονομικό θαύμα» και οδήγησε την τουρκική οικονομία σε σταθερότητα και ανάπτυξη, συμμερίζεται τους προαναφερόμενους προβληματισμούς. Οι τελευταίες πληροφορίες από την Άγκυρα δείχνουν ότι ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μεχμέτ Σιμσέκ και οι συνεργάτες του, εκφράζοντας έντονο προβληματισμό για το μέλλον της τουρκικής οικονομίας, το προηγούμενο διάστημα εντατικοποίησαν τις κινήσεις και τις προσπάθειές τους στο διεθνές σκηνικό.
Συγκεκριμένα, οι τελευταίες πληροφορίες από το Βερολίνο δείχνουν ότι ο κ. Σιμσέκ, πριν από λίγο καιρό, ζήτησε την βοήθεια και την υποστήριξη της γερμανικής κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των νέων προβλημάτων στο πεδίο της οικονομίας. Στις επαφές του με το γερμανικό Υπουργείο Οικονομικών, ο κ. Σιμσέκ έθεσε το ζήτημα της παροχής οικονομικής βοήθειας από την Γερμανία στην Τουρκία. Ο γερμανικός τύπος ξεκαθαρίζει ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία χτυπά την πόρτα του Βερολίνου με ένα τέτοιο αίτημα. Ο τουρκικός τύπος επιλέγει να αποσιωπήσει την όλη εξέλιξη.
Σήμερα η Τουρκία αντιμετωπίζει μια σειρά προβλημάτων και προκλήσεων σε ό,τι αφορά την προοπτική της εξασφάλισης ξένης οικονομικής βοήθειας. Η στροφή της τουρκικής κυβέρνησης στον αυταρχισμό, η φυλάκιση των αντιφρονούντων και η επιθετική πολιτική της Άγκυρας στο Κουρδικό Ζήτημα και στην Συρία δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για το επιτελείο της τουρκικής οικονομίας.
Σε μια περίοδο που η Άγκυρα φυλακίζει δημοσιογράφους που εργάζονται σε γερμανικά μέσα και ο ίδιος ο Πρόεδρος της χώρας παρομοιάζει το σημερινό καθεστώς της Γερμανίας με την ναζιστική κυβέρνηση του 20ου αιώνα, ο κ. Σιμσέκ και οι συνεργάτες του δεν έχουν πολλές ελπίδες για την γερμανική ή δυτική οικονομική βοήθεια. Παρόλα αυτά, τα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας πλέον είναι εμφανίσιμα σε πολλά επίπεδα και η ίδια η κυβέρνηση φτάνει στο σημείο να τα αποδεχθεί δημοσίως, σε αντίθεση με τα καθησυχαστικά μηνύματα που έστελνε την προηγούμενη περίοδο. Στη νέα περίοδο, ο Υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Wolfgang Schäuble δηλώνει χαρακτηριστικά ότι «η κατάσταση στην τουρκική οικονομία είναι για κλάματα» και η Άγκυρα επιλέγει να τηρήσει σιωπηλή στάση απέναντι σε αυτή την δήλωση, η οποία υπό κανονικές συνθήκες θα προκαλούσε σφοδρή αντίδραση στην τουρκική πρωτεύουσα.
