Kathimerini.com.cy
Τη θέση πως η πώληση της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας (ΣΚΤ) στην Ελληνική Τράπεζα μείωσε την αβεβαιότητα στον χρηματοπιστωτικό τομέα, βελτίωσε την εμπιστοσύνη των καταθετών και συνέβαλε στην εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος , εκφράζει η Τρόικα.
Στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στο πλαίσιο της πέμπτης αποστολής μεταπρογραμματικής εποπτείας τονίζει στην έκθεσή της πως εξακολουθούν όμως να υφίστανται σημαντικές προκλήσεις, μεταξύ άλλων, το μειωμένο αλλά ακόμη υψηλό ποσοστό των ΜΕΔ. Η πώληση της ΣΚΤ έθεσε τον τραπεζικό τομέα σε πιο υγιή βάση και λειτούργησε ως σημαντικός κινητήριος μοχλός για την επιστροφή της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κύπρου σε επενδυτική βαθμίδα (investment grade) για πρώτη φορά από το 2012. Περίπου το ένα τρίτο των συνολικών ΜΕΔ (ή 5,7 δισεκατομμύρια ευρώ) μεταφέρθηκαν από την ΣΚΤ στον οργανισμό εκκαθάρισης που ανήκει στο δημόσιο.
Σύμφωνα με τη δήλωση των κλιμακίων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μετά την πέμπτη αποστολή μεταπρογραμματικής εποπτείας στην Κύπρο, η κυπριακή οικονομία εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από ισχυρή κυκλική ανάκαμψη, δημιουργώντας ευνοϊκές συνθήκες για την αντιμετώπιση των σημαντικότερων αδυναμιών, εξασφαλίζοντας έτσι βιώσιμη ανάπτυξη. Έχοντας σημειώσει εντυπωσιακό ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ της τάξης του 4,2 % το 2017, αναφέρουν, η οικονομική ανάπτυξη συνεχίστηκε με σταθερό ρυθμό το πρώτο εξάμηνο του 2018, ενώ ο πληθωρισμός παρέμεινε χαμηλός.
Η αυξημένη δραστηριότητα στον τομέα του τουρισμού και τον κατασκευαστικό τομέα είχε θετικές δευτερογενείς συνέπειες και σε άλλους τομείς της οικονομίας. Η κατάσταση στην αγορά εργασίας επίσης συνέχισε να βελτιώνεται, καθώς η απασχόληση αυξήθηκε στους περισσότερους τομείς και η ανεργία μειώθηκε με ταχείς ρυθμούς. Ωστόσο, η ανεργία στους νέους παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Στο μέλλον, αναμένεται ότι η ανάπτυξη θα παραμείνει σταθερή αλλά μεσοπρόθεσμα θα επιβραδυνθεί κάπως. Οι κίνδυνοι για τις μελλοντικές προοπτικές απορρέουν κυρίως από τα μειωμένα, αλλά ακόμη υψηλά, μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ), το υψηλό ιδιωτικό και δημόσιο χρέος και τα υψηλότερα επίπεδα αβεβαιότητας στο εξωτερικό περιβάλλον.
Βοήθησε και η Τρ. Κύπρου
Η σχεδιαζόμενη μεγάλη πώληση ΜΕΔ από την Τράπεζα Κύπρου αναμένεται περαιτέρω να μειώσει σημαντικά το ποσοστό των ΜΕΔ στον τραπεζικό τομέα, το οποίο, ωστόσο, εξακολουθεί να παραμένει το δεύτερο υψηλότερο στη ζώνη του ευρώ σημειώνουν οι διεθνείς δανειστές.
Η αποστολή εξέφρασε παράλληλα την ικανοποίησή της για την έγκριση της δέσμης νομοθετικών μέτρων για την επιτάχυνση της εξυγίανσης των ΜΕΔ, η οποία περιελάμβανε τροποποιήσεις στο πλαίσιο αφερεγγυότητας και εκποιήσεων, νομοθετήματα σχετικά με την πώληση δανείων και την θέσπιση του νόμου περί τιτλοποίησης. Η βελτίωση της νοοτροπίας των δανειοληπτών σε ό,τι αφορά την αποπληρωμή των δανείων πρέπει να παραμείνει ύψιστη προτεραιότητα της κυβέρνησης, σημειώνει χαρακτηριστικά, ενώ σε αυτό το πλαίσιο, η αποστολή υπογράμμισε ότι ο τελικός σχεδιασμός του προγράμματος ΕΣΤΙΑ θα πρέπει να μετριάσει το ρίσκο του ηθικού κινδύνου (moral hazard) και της άνισης μεταχείρισης. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό τα κριτήρια επιλεξιμότητας να καταστούν αυστηρότερα και να κινηθούν άμεσα οι διαδικασίες κατάσχεσης, σε περίπτωση που προκύψει εκ νέου αθέτηση υποχρεώσεων.
Ανεξαρτησία του Φορέα
Επιπλέον, σημαντικό κατά την Τρόικα είναι να διασφαλιστεί ότι η εναπομένουσα οντότητα της ΣΚΤ είναι ανεξάρτητη από το κράτος και ότι μοναδικός της στόχος είναι η εκποίηση των περιουσιακών της στοιχείων προκειμένου να μεγιστοποιήσει τις επιστροφές στο κράτος κατά άμεσο τρόπο. Αυτή και άλλες δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο της απόφασης κρατικής ενίσχυσης θα παρακολουθούνται εκ του σύνεγγυς από την Επιτροπή. Στις άλλες δεσμεύσεις περιλαμβάνεται η πλήρης ένταξη της ΣΚΤ στην Ελληνική Τράπεζα, η οποία θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο προσεκτικής διαχείρισης. Σε γενικές γραμμές, ο τραπεζικός τομέας εξακολουθεί να δέχεται πιέσεις, δεδομένων των χαμηλών εσόδων από τόκους, της πιθανής ανάγκης για πρόσθετες πρόνοιες όσον αφορά τα ΜΕΔ και των υψηλών λειτουργικών δαπανών.
Και αρνητικά από τη ΣΚΤ
Τα υψηλά φορολογικά έσοδα σε συνδυασμό με τη συνετή διαχείριση των δαπανών, οδήγησαν εκ νέου σε εντυπωσιακές δημοσιονομικές επιδόσεις, αλλά η πώληση της ΣΚΤ είχε πολύ υψηλό κόστος για την κυβέρνηση, αλλά το πρωτογενές και το ονομαστικό πλεόνασμα αυξήθηκαν περαιτέρω κατά τους πρώτους επτά μήνες του 2018 σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2017. Παρ' όλα αυτά, οι δημοσιονομικές επιπτώσεις σε σχέση με την μερική πώληση και τη συντεταγμένη εκκαθάριση της ΣΚΤ οδήγησαν σε μεγαλύτερη αύξηση του δημοσίου χρέους και ενδεχομένως να επιβαρύνουν το δημοσιονομικό ισοζύγιο το 2018· σε ποιο βαθμό θα εξαρτηθεί από την στατιστική προσέγγιση που θα ακολουθηθεί, κάτι που ακόμη δεν έχει καθοριστεί. Η πώληση αυτή είχε επίσης ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενδεχομένων υποχρεώσεων σχετικών με τα Συστήματα Προστασίας Περιουσιακών Στοιχείων (APSs). Το τελικό κόστος για την κυβέρνηση θα εξαρτηθεί από τα πραγματικά έσοδα της εξυγίανσης των ΜΕΔ από την εναπομένουσα οντότητα της ΣΚΤ και τις πιθανές ζημιές στο πλαίσιο των APSs.
Οι θεσμοί είπε, πως αν και ο δείκτης του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να επανέλθει σε πτωτική πορεία από το επόμενο έτος, εξακολουθεί να παραμένει ένας από τους υψηλότερους δείκτες στη ζώνη του ευρώ. Αυτό καθιστά αναγκαία τη διασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας σύμφωνα με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να αποφευχθεί η αύξηση των πιέσεων για χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τις ενδεχόμενες υποχρεώσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα, τις δυνητικές υπερβάσεις εξόδων από την εφαρμογή της μεταρρύθμισης του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και τον κυκλικό χαρακτήρα των φορολογικών εσόδων.
Συνέπεια στις μεταρρυθμίσεις
Η διατήρηση του ρυθμού των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων είναι απαραίτητη για να συνεχιστεί η ισχυρή οικονομική ανάπτυξη, συμπληρώνει. «Το ενισχυμένο νομικό πλαίσιο για την εξυγίανση των ΜΕΔ θα πρέπει να συμπληρωθεί από τη συνολική μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, η οποία θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων πιο αποτελεσματικές δικαστικές διαδικασίες, ισχυρότερη νομική εκτέλεση εμπορικών απαιτήσεων και επίλυση του προβλήματος μεγάλης συσσώρευσης δικαστικών υποθέσεων. Επιπλέον, θα πρέπει να ενταθούν σημαντικά οι προσπάθειες για επιτάχυνση των διαδικασιών έκδοσης και μεταβίβασης τίτλων ιδιοκτησίας, ιδίως όσον αφορά την επίλυση παλαιότερων υποθέσεων. Είναι επίσης σημαντική η ενίσχυση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η προσέλκυση επενδύσεων που αποσκοπούν στην αύξηση της παραγωγικότητας, μεταξύ άλλων, με την ταχεία θέσπιση του νόμου περί στρατηγικών επενδύσεων, το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και την υλοποίηση των προβλεπομένων ιδιωτικοποιήσεων. Άλλες μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούν και στις οποίες θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα περιλαμβάνουν τη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης και την ενοποίηση των εποπτικών αρχών του ασφαλιστικού τομέα και των συνταξιοδοτικών ταμείων», καταλήγουν οι διεθνείς δανειστές.
