ΚΥΠΕ
Η πρόθεση της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι να υπάρξει επικέντρωση στις αποκλίσεις, αναζητώντας επί αυτών συγκλίσεις στις συνομιλίες των ηγετών, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης, προσθέτοντας ότι κάποιες από αυτές τις αποκλίσεις εκκρεμούν για πολύ χρονικό διάστημα ενώ κάποιες είναι πιο πρόσφατες.
Ο κ. Κασουλίδης παραχώρησε συνέντευξη Τύπου την Τετάρτη στην οποία αναφέρθηκε στις επαφές του σε Νέα Υόρκη και Ουάσινγκτον και στην υποψηφιότητα του Πρέσβη Ανδρέα Μαυρογιάννη για την Προεδρία της ΓΣ των ΗΕ.
Ανέφερε ότι οι συγκλίσεις είναι απαραίτητες και πρόσθεσε ότι οι διαπραγματευτές ετοίμασαν σειρά ερωτημάτων που πρέπει να απαντηθούν και στη συνέχεια θα ληφθούν αποφάσεις.
Σύμφωνα με τον ΥΠΕΞ, ετοιμάστηκε και έγγραφο για χρήση και μόνο από τον ΠτΔ που γνωρίζει πολύ καλά ποιες είναι αυτές οι αποκλίσεις, για να τις συζητήσει με τον κ. Ακιντζί. Η στήλη των συγκλίσεων, σημείωσε, “αναγνωρίζεται από εμάς πως αποτελούν συγκλίσεις και δεν χρειάζεται να
επανέλθουμε”.
Αναφερόμενος στη συνάντησή του με τον ΓΓ των ΗΕ, είπε ότι τον ενημέρωσε για την απόφαση των ηγετών για επίσπευση της διαδικασίας με αναζήτηση σε πρώτο στάδιο περαιτέρω συγκλίσεων επί των τεσσάρων κεφαλαίων που είναι ήδη ανοικτά.
Ο κ. Κασουλίδης είπε ότι είναι απαραίτητες οι συγκλίσεις για να μας δώσουν την ευκαιρία “να αναλύσουμε εάν το τέλος είναι ορατό και ευρίσκεται κοντά ή όχι”.
“Αυτές οι συγκλίσεις θεωρούνται απαραίτητες, ήδη οι διαπραγματευτές έχουν ετοιμάσει προς τους δύο ηγέτες σειρά ερωτημάτων τα οποία έχουν να απαντήσουν οι ίδιοι και να πάρουν αποφάσεις, ερωτήματα για τα οποία εξακολουθούν να υπάρχουν αποκλίσεις εξ ου και έγινε έγγραφο για τη χρήση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος γνωρίζει πολύ καλά ποιες είναι αυτές οι αποκλίσεις για να τις συζητήσει με τον κ. Ακιντζί. Η στήλη των συγκλίσεων αναγνωρίζεται από εμάς ότι αποτελούν τις συγκλίσεις για τις οποίες δεν χρειάζεται να επανέλθουμε, ούτε και πρόθεσή μας ήταν να μην τις θεωρήσουμε ως συγκλίσεις”, ανέφερε ο ΥΠΕΞ.
Είπε ότι κάποιες αποκλίσεις παρουσιάστηκαν πρόσφατα στις συναντήσεις των διαπραγματευτών και διευκρίνισε ότι δεν πρόκειται για υπαναχωρήσεις θέσεων. “Ξέρετε ότι είναι μια τεράστια ύλη και όσο περισσότερο μπαίνεις στα βαθιά ορισμένων θεμάτων αντιλαμβάνεσαι ότι δημιουργούνται και νέα θέματα τα οποία πρέπει να ξεκαθαρίσουν στα πλαίσια της επιθυμίας και των δύο ηγετών να μην μείνει τίποτε που να αφεθεί να λυθεί μετά τη λύση γιατί τότε διαιωνίζεται η ύπαρξη του προβλήματος και επομένως όλα αυτά πρέπει να εξεταστούν”, ανέφερε.
Ο κ. Κασουλίδης επανέλαβε ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ στη συνάντησή τους στη ΝΥ εξέφρασε προθυμία να προεδρεύσει συνάντησης των ηγετών, είτε σε κάποια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα όπου έχει προγραμματισμένη επίσκεψη εντός του έτους, είτε ακόμη στην Κύπρο.
Απάντησε ότι αυτό θα αποτελούσε τιμή για μας, αλλά συνέστησε όπως σημείωσε, να επιλεγεί ο χρόνος με προσεκτικό τρόπο, για να αποδώσει και μάλιστα ουσιαστικά, μια τέτοια συνάντηση στο επίπεδο του ΓΓ και να μην οδηγηθεί το εγχείρημα σε αποτυχία όπως έγινε στο GreenTree.
Εξέφρασε την πεποίθηση ότι για να αποδώσει μια τέτοια συνάντηση είναι απαραίτητη η αναζήτηση συγκλίσεων σε αυτές τις εβδομάδες που ακολουθούν, μέχρι το τέλος Ιουλίου, αν είναι δυνατό, και μετά δια μέσου του κ. Εϊντε θα επιλεγεί ο χρόνος.
“Γιατί εκείνο που τόνισα στον ΓΓ ότι δεν θα επιθυμούσαμε να συμβεί είναι κάτι παρόμοιο που έγινε στο GreenTree όπου πήγαν οι ηγέτες για αρκετές μέρες, οι συνομιλίες δεν απέδωσαν τίποτε, γιατί καταλαβαίνετε ότι βρισκόμαστε πια στο στάδιο που δεν μπορείς να προχωρείς σε τέτοιου είδους εγχειρήματα χωρίς την προοπτική της επιτυχίας γιατί η αποτυχία θα είναι χειρότερη από την πραγματοποίηση τέτοιων συναντήσεων”, εξήγησε.
Σε διευκρινιστική ερώτηση για την ετοιμασία εγγράφου για χρήση από τον ΠτΔ και την ετοιμασία ερωτηματολογίου από τους διαπραγματευτές, ο ΥΠΕΞ σημείωσε πως για τα ερωτήματα γνωρίζουν πολύ καλά οι ηγέτες ποια θέματα πρέπει να χειριστούν μετά την προετοιμασία των διαπραγματευτών.
Για το έγγραφο, είπε ότι περιλαμβάνει αποκλίσεις, συγκλίσεις και στήλη με τα ίδια τα θέματα που συζητούνται λέγοντας, κατόπιν ερώτησης, πως το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας είναι στις αποκλίσεις και δεν γνωρίζει πότε θα συζητηθεί. “Κάποια ώρα αναπόφευκτα θα συζητηθεί, όχι η εκ περιτροπής προεδρία, αλλά η προεδρία και ας μην προκαταλαμβάνουμε πώς θα είναι”, ανέφερε.
“Είναι δικαίωμα του Προέδρου να ζητήσει από τους νομικούς του συμβούλους και από τους συμβούλους του γενικότερα να του ετοιμάζουν έγγραφο που θα διευκολύνει τους χειρισμούς του κατά τις συναντήσεις με τον κ. Ακιντζί, δεν επηρεάζει κανένα τρίτο”, είπε ο κ. Κασουλίδης.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε ότι ο κ. Ακιντζί φοβήθηκε ότι θέλουμε εμείς “να ξαναεπισκεφθούμε τη στήλη των συγκλίσεων, δεν έχουμε τέτοια πρόθεση, ασφαλώς υπάρχει η αρχή του τίποτε δεν είναι συμφωνημένο, αν δεν συμφωνηθούν όλα, αλλά επί του παρόντος επειδή δεν βρισκόμαστε ενώπιον των όλων, εξαιτίας του ότι ακόμη δύο σημαντικά κεφάλαια, το εδαφικό και η ασφάλεια δεν έχουν ακόμη συζητηθεί, η αρχή αυτή πρέπει να κοιταχθεί στο τέλος”.
Για τις κύριες αποκλίσεις, ο κ. Κασουλίδης είπε ότι δεν χρειάζεται να μπει σε λεπτομέρειες και ούτε και να χρησιμοποιήσει όρους που δημιουργούν αντεγκλήσεις και περιορίστηκε να πει ότι “είναι γνωστό πως στο θέμα του περιουσιακού για αρκετό καιρό υπάρχει μια σημαντική διαφωνία ως προς τα κριτήρια, πόσο περιοριστικά γίνονται ή όχι και υπάρχει και μια σαφής διαφωνία ως προς το ποιος θα είναι ο ρόλος των συνιστωστών πολιτειών σε θέματα αρμοδιότητας της ομόσπονδης εξουσίας”.
Για τα κριτήρια στο περιουσιακό και τις κατηγορίες αυτών, είπε ότι δεν έχουν συμφωνηθεί τα κριτήρια πλήρως αλλά έχει γίνει πολλή δουλειά και έχει καλυφθεί παρά πολύς δρόμος. “Κάποια ουσιαστικά, σημαντικά και ακανθώδη ακόμη δεν έχουν συμφωνηθεί”, σημείωσε.
Ερωτηθείς αν στη συνάντησή του με τον ΓΓ και τη δήλωσή του για επιθυμία λύσης εντός του 2016 ένοιωσε να υπάρχει πίεση και να τίθεται θέμα χρονοδιαγραμμάτων, ο ΥΠΕΞ είπε πως η θέση μας παραμένει σταθερή ότι προέχει η ποιότητα της λύσης έναντι του χρόνου και επομένως “δεν μιλάμε με όρους χρονοδιαγραμμάτων”.
“Ταυτόχρονα όμως έχουμε επίγνωση πρώτα της επιθυμίας του ΓΓ να δει κατάληξη των προσπαθειών επί της θητείας του και δεύτερο είναι και προς το συμφέρον το δικό μας να μπορέσει να υπάρξει κατάληξη πριν από το τέλος της παρούσας αμερικανικής Κυβέρνησης εξαιτίας του πρωτόγνωρου ενδιαφέροντος που επιδεικνύεται από τις ΗΠΑ, προσωπικά του Αντιπροέδρου κ. Μπάιντεν και του ΥΠΕΞ του κ. Κέρι”, ανέφερε.
Ο ΥΠΕΞ είπε ότι χωρίς να αποτελούν αυτές οι επιθυμίες χρονοδιάγραμμα, “δεν παραγνωρίζουμε αυτή τη θετική επίδραση που θα έχουν και οι δύο κατά τη διάρκεια της παρούσας θητείας τους και γι` αυτό και οι ηγέτες έχουν επαναλάβει και πρόσφατα ότι η επιθυμία τους είναι όπως το Κυπριακό λυθεί το 2016. Επιθυμία σημαίνει αν αυτό καταστεί εκ των πραγμάτων δυνατό”.
Σε άλλη ερώτηση αν το αμερικανικό ενδιαφέρον μεταφράζεται σε κάποια συγκεκριμένη πρωτοβουλία, είπε ότι υπάρχει η διαδικασία των ΗΕ σε εξέλιξη και τα πέντε μόνιμα μέλη του ΣΑ είναι ευπρόσδεκτα να συμβάλουν και να βοηθήσουν στην αποστολή των καλών υπηρεσιών του ΓΓ.
“Υπάρχει επιθυμία να παρεμβληθεί βοήθεια προς τα Ηνωμένα Έθνη από πλευράς της αμερικανικής Κυβέρνησης για να καταστεί δυνατή η προσέγγιση κάποιων θέσεων των μεν ή των δε. Υπενθυμίζω ότι για τη συμφωνία της κοινής διακήρυξης του Φεβρουαρίου του 2014 ενώ έδειχναν τα πράγματα να οδηγούνται σε αδιέξοδο η παρέμβαση των ΗΠΑ βοήθησε για να σπάσει το αδιέξοδο εκείνο και να μπορέσει τελικά να συμφωνηθεί η κοινή διακήρυξη”, σημείωσε.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε ότι δεν αναμένει την άσκηση πιέσεων στην Άγκυρα, ειδικά πάνω στον κ. Ερντογάν, αλλά αναμένει παροτρύνσεις και διαμεσολαβήσεις με στόχο να μπορέσουν να γίνουν κατανοητές εκατέρωθεν οι θέσεις για να μπορέσει να υπάρχει και συμφωνία.
“Ο κ. Κέρι από την αρχή, στη δήλωση πριν τη συνάντηση προς τα ΜΜΕ, αφού προηγήθηκε εκ μέρους του καταδίκη για την τρομοκρατική επίθεση στο Ορλάντο, είπε μόνος του ότι επιθυμεί να συνδράμει περαιτέρω στις προσπάθειες για λύση του Κυπριακού, και στοχεύει στο μη απώτερο μέλλον, δηλαδή σύντομα, αν χρειαστεί, αν υπάρχει δουλειά γι` αυτόν να κάμει, να επισκεφθεί την Κύπρο”,ανέφερε.
Στη συνάντηση με τον κ. Κέρι , είπε ο ΥΠΕΞ, συζήτησαν για κάποια θέματα, επί των τεσσάρων κεφαλαίων και εισήλθαν και στο θέμα της ασφάλειας, όχι γιατί έχει συζητηθεί, αλλά γιατί οι δύο ηγέτες έχουν πρόθεση να το συζητήσουν πρώτα μεταξύ τους.
“Το θέμα της ασφάλειας μπορεί να επικυρωθεί με τις εγγυήτριες δυνάμεις αλλά είναι πιο σωστό οι Κύπριοι πρώτα να πουν τι επιθυμούν και πώς επιθυμούν για να νοιώθουν ασφάλεια, ανέπτυξα και στον κ. Κέρι ότι οι συνθήκες εγγυήσεων πρέπει να καταργηθούν και δεν προσφέρουν ασφάλεια στο σύνολο του κυπριακού λαού, μπορεί να προσφέρουν ασφάλεια 100% στους Τ/κ αλλά προσφέρουν ανασφάλεια 100% στους Ε/κ”, είπε ο ΥΠΕΞ.
Σύμφωνα με τον κ. Κασουλίδη αναζητείται ένα σύστημα ασφάλειας, όχι εγγυήσεων, για το οποίο όλοι οι Κύπριοι να νοιώθουν εξίσου ασφαλείς και αυτό να προνοεί την αποχώρηση `όλων των τουρκικών στρατευμάτων με τελική κατάληξη μηδέν στρατεύματα”.
“Κανένας στρατός δεν αποχωρεί μέσα σε μια ημέρα, εκτός αν τεθεί σε άτακτη φυγή”, υπέδειξε ενώ απαντώντας σε ερώτηση για τη μεταβατική περίοδο και πως την ορίζει η ελληνοκυπριακή πλευρά, ο κ. Κασουλίδης σημείωσε ότι η ε/κ πλευρά δεν είναι έτοιμη ακόμη να ανοίξει τα χαρτιά της επί του θέματος.
“Είμαστε ξεκάθαροι τι εννοούμε, ένα λογικό χρονοδιάγραμμα που θα επιτρέπει την αναδίπλωση και αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων πρακτικά είναι λογικό, κατάληξη να είναι μηδενική”, ανέφερε.
Για τη μηδενική κατάληξη, ο ΥΠΕΞ είπε ότι ξεκινάμε με σημαντική αποχώρηση στρατευμάτων από την πρώτη μέρα και μετά στη συνέχεια.
“Εγώ δεν ονομάζω μεταβατική περίοδο τέτοια πράγματα, είναι στα πλαίσια μιας συμφωνίας η οποία όταν συμφωνηθεί πρέπει να τηρηθεί, πέραν αυτού δεν επιθυμούμε συνθήκες εγγυήσεως”, τόνισε.
“Πρέπει να ξεφύγουμε από το κουτί που ξέραμε των εγγυητριών δυνάμεων και των δικαιωμάτων μονομερούς επέμβασης όπως το ερμηνεύει η Τουρκία και να μπούμε σε κάποιες άλλες διευθετήσεις που θα κάνουν και τους Ε/κ και τους Τ/κ να νοιώθουν ασφαλείς” σημείωσε.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση για τις ασύμμετρες απειλές και την αποχώρηση των στρατευμάτων και κατά πόσο αυτό είναι αντιφατικό, είπε ότι η πλευρά μας δεν υποστηρίζει την αποστρατικοποίηση της Κύπρου, αλλά την ανάγκη ύπαρξης ενός μικρού, καλά εξοπλισμένου, επαγγελματικού στρατού για να αμυνθεί στην περίπτωση ασύμμετρων απειλών εναντίον της Κύπρου και για συμμετοχή στις ευρωπαϊκές αποστολές ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ ανά τον κόσμο.
Ερωτηθείς για την αντίδραση του κ. Κέρι στις θέσεις μας για τις εγγυήσεις, ο κ. Κασουλίδης απάντησε ότι ο Αμερικανός Υπουργός συμφωνεί με τη δημιουργικότητα ιδεών και απόψεων και αναζήτηση τρόπων που θα διασφαλίζει τους Κυπρίους να νοιώθουν ασφαλείς.
Σε ερώτηση εξάλλου αν ο κ. Κέρι προτίθεται να διορίσει διαμεσολαβητή, ο ΥΠΕΞ είπε ότι δεν νομίζει πως αυτό χρειάζεται, ειδικά έξι μήνες πριν την αποχώρηση της παρούσας κυβέρνησης και ότι υπάρχουν τα κατάλληλα διπλωματικά κανάλια. Στην αποστολή των καλών υπηρεσιών του ΓΓ θα υπάρξει Αμερικανός εμπειρογνώμονας επί συνταγματικών θεμάτων για να ενισχύσει την αποστολή, ανέφερε.
Για το αν οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να διασφαλίσουν την εφαρμογή της λύσης, ο κ. Κασουλίδης είπε ότι αυτό συζητήθηκε με τα πέντε μόνιμα μέλη, ότι δηλαδή το ΣΑ δεν είναι αρκετό να επικυρώσει μια λύση, αλλά να αναλάβει και την επίβλεψη (oversee) για την εφαρμογή της.
Στη συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του τέθηκε και η κατάσταση σε Συρία, Λιβύη και Λίβανο και η βοήθεια που προσφέρεται προς τη Λευκωσία στο θέμα της ικανότητάς της να ανταποκριθεί σε ασύμμετρες απειλές.
Για την ενέργεια, είπε ότι ενημέρωσε τον συνομιλητή του για το αυξημένο ενδιαφέρον εταιρειών πετρελαίου και φυσικού αερίου ανά το κόσμο μετά τις ανακαλύψεις κοιτασμάτων στην αιγυπτιακή ΑΟΖ και ότι η οποιαδήποτε ανακάλυψη θα περιλαμβάνει την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας στην Ευρώπη και τη στήριξη της ευημερίας και προόδου του συνόλου του κυπριακού λαού.
“Και θα περιλαμβάνει επίσης πιθανόν τις εγγυήσεις χρηματικές εννοώ, που χρειάζονται για τη χρηματοδότηση του κόστους των αποζημιώσεων που θα προκύψουν από μια λύση του Κυπριακού”, ανέφερε.
Σε ερώτηση αν το κόστος της λύσης θα πληρωθεί μέσω των εσόδων από τους υδρογονάνθρακες, ο ΥΠΕΞ απάντησε “μέρος, όχι δεν υπολογίζεται (η λύση) γιατί ακόμη το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα δεν έχουν καταλήξει κατά τρόπο αξιόπιστο και έγκυρο ποιο θα είναι το κόστος της λύσης”.
Απέρριψε τις επικρίσεις περί αποτυχίας στην εξωτερική πολιτική της Κυβέρνησης με τη μη εκλογή του κ. Μαυρογιάννη, προσθέτοντας ότι ούτε συνωμοσία υπήρξε, όπως πέρασε από το μυαλό κάποιων, όπως είπε, ώστε να επιστρέψει ο κ. Μαυρογιάννης στη θέση του διαπραγματευτή.
