Οι ασκήσεις επί τάπητος για αποκεντρωμένη ομοσπονδία και η θέση Αναστασιάδη, δεν είναι πρωτόφαντη στο πολιτικό σκηνικό. Έχει απασχολήσει και παλαιότερα. Ωστόσο, με τα κόμματα να αναμένεται να καταθέσουν τις θέσεις τους γύρω από το ζήτημα, ένα ερώτημα που προκύπτει είναι γιατί επέλεξε τώρα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης να το θέσει στο τραπέζι και αν είναι προέκταση μηνυμάτων που πήρε ο ίδιος στη Νέα Υόρκη, τόσο από το ΓΓ των ΗΕ όσο και από τη συνάντησή του με τον ΥΠΕΞ της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Διαφαίνεται πάντως ότι ο τελευταίος σύμφωνα με πληροφορίες είχε άλλες σκέψεις υπόψη, και πιο συγκεκριμένα της Συνομοσπονδίας. Επί της ουσίας, η εγκατάλειψη ή η προς ώρας εξέταση άλλων ιδεών για επίλυση του κυπριακού κυκλοφορούσε στο παρασκήνιο και ενδεχομένως τονιζόταν ότι μπορούσε να ανακύψει αν είναι «απαγορευτικό» το κλίμα για συνέχιση των συνομιλιών προς μια λύση διζωνικής δικοινωτικής Ομοσπονδίας.
Ωστόσο πρέπει να ξεκαθαριστεί κάτι σε αυτό το σημείο. Πριν τη μετάβαση στη Νέα Υόρκη, οι πληροφορίες ανέφεραν πως υπήρχε στα σκαριά πρόταση της ε/κ πλευράς, αν διαφαίνονταν αδιέξοδο, η οποία μάλιστα δεν θα μπορούσε να τύχει άρνησης από την άλλη πλευρά. Το περιεχόμενο της πρότασης δεν έγινε γνωστό, προνοούσε ωστόσο σύμφωνα με τις πληροφορίες, την εξέταση σε μια τεχνοκρατική διαδικασία αλά Μοντ Πελερέν, του θέματος για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Είναι άγνωστο αν τελικά η εν λόγω στροφή προς την αποκεντρωμένη ομοσπονδία, ήταν η πρόταση αυτή καθαυτή, κι αυτό διότι ποτέ δεν έγινε ξεκάθαρο το τι εμπεριείχε εκείνη η πρόταση.
Τα μηνύματα ωστόσο κυκλοφορούσαν στο παρασκήνιο. Κατέστησαν δε ξεκάθαρα με τη συνέντευξη του Αβέρωφ Νεοφύτου στην «Κ» όπου επί της ουσίας προλόγισε το διάλογο για χαλαρή ομοσπονδία ή αποκεντρωμένη, ρίχνοντας το βάρος της επιχειρηματολογίας στο «φόρτωμα» που έχει ανακύψει με το πέρασμα των χρόνων και τις διαπραγματεύσεις πάνω στην κεντρική κυβέρνηση μιας δικοινοτικής διζωνικής Ομοσπονδίας.
Η χαλαρή Ομοσπονδία του 2012
Όταν προηγουμένως αναφέρθηκε πως είχε απασχολήσει και παλαιότερα το ζήτημα, η αναφορά συνίσταται στο ότι και ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης είχε αναγκαστεί να τη διαψεύσει και παλαιότερα, όταν σενάρια που τον ενέπλεκαν σε συζητήσεις γύρω από το ζήτημα είδαν το φως της δημοσιότητας.
«Ψευδές και κακόβουλο» χαρακτήριζε εν έτη 2012 ως πρόεδρος του ΔΗΣΥ ο Νίκος Αναστασιάδης, δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας «Χουριέτ», σύμφωνα με το οποίο φέρεται να υποστήριξε σε συνομιλία του με την Επίτροπο Επαφής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Χέλεν Φλοτ, τη λύση χαλαρής και αποκεντρωμένης ομοσπονδίας στο Κυπριακό.
Ως πρόεδρος του ΔΗΣΥ αναφέρθηκε τότε σε «δημοσίευμα σκοπιμοτήτων» του τουρκικού Τύπου, σημειώνοντας ότι «είναι γνωστό πως οι Τούρκοι υπηρετούν τους στόχους τους και πλήττουν όσους τους ανησυχούν». Ανακοίνωση εξέδωσε και η ίδια η κ. Φλοτ εκείνο το διάστημα, ουσιαστικά καλύπτοντας τον Νίκο Αναστασιάδη, αλλά το ζήτημα δεν έλειψε από την πολιτική αντιπαράθεση της εποχής.
Ο Νίκος Κατσουρίδης, ως επικεφαλής της περιόδου του επιτελείου Μαλά είχε αναδείξει ότι ο Νίκος Αναστασιάδης "έθετε" ζήτημα χαλαρής Ομοσπονδίας
Η θετική ψήφος
Όπως έχει καταγράψει ήδη η «Κ» με πληροφορίες από τις ΗΠΑ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έθεσε στον ΓΓ των ΗΕ το θέμα της θετικής ψήφου ως μείζον πρόβλημα στη λειτουργία σε περίπτωση λύσης του κυπριακού με δικοινοτική διζωνική Ομοσπονδία. Οι πληροφορίες ήθελαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να το αναδεικνύει ως εμπόδιο, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα βασικά των 100 και πλέον θεμάτων που είναι ανοιχτά στο κυπριακό, σε όλα τα κεφάλαια, συν τα βασικά της εξωτερικής πτυχής.
Σύμφωνα επίσης με πληροφορίες της «Κ», το θέμα της θετικής ψήφου μοιάζει να αντιμετωπίζεται με μια χαλαρή ομοσπονδία, όπως είπαν πηγές, ωστόσο μένει να διαφανεί τι μέλλει γενέσθαι με την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Παράλληλα όμως τονίζεται πως σκοπός της Λευκωσίας παραμένει μια λύση στα πλαίσια της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας και ως βάση διαπραγμάτευσης το πλαίσιο Γκουτερες.
