Kathimerini.com.cy
Τις προτάσεις του για τα θέματα των εσωτερικών πτυχών αλλά και για το καίριο ζήτημα ασφάλειας και εγγυήσεων παρουσίασε την Τετάρτη ο Πρόεδρος Αναστασιάδης καταθέτοντας τις και γραπτώς την Πέμπτη στον ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών.
Ο Νίκος Αναστασιάδης εισηγείται πολυεθνική δύναμη 2000 ανδρών όπου το 1/3 των μελών να προέρχεται από τις εγγυήτριες δυνάμεις και τα αποσπάσματα της να αποχωρήσουν στους 18 μήνες.
Υπογραμμίζει την ανάγκη τερματισμού του υφιστάμενου συστήματος ασφαλείας και τη δημιουργία νέου ενώ ζητά κατάργηση της συνθήκης εγγυήσεων και τα επεμβατικά δικαιώματα από την πρώτη μέρα της λύσης. Σε ότι αφορά το εδαφικό ζητά επιστροφή της Μόρφου ενώ ο χάρτης σε ότι αφορά το ποσοστό του εδάφους των πολιτειών θα επιτρέπει σύμφωνα με την εισήγηση της ε/κ πλευράς το 60% των εκτοπισμένων θα επιστρέψουν υπό ε/κ διοίκηση.
Αναλυτικά οι προτάσεις του Προέδρου Αναστασιάδη
1. Εδαφικό
• Επιστροφή της Μόρφου
• Ο χάρτης να αφορά το ποσοστό εδάφους των πολιτειών που εισηγήθηκε η ε/κ πλευρά και θα επιτρέπει το 60% των εκτοπισμένων να επιστρέψουν υπό ε/κ διοίκηση
2. Περιουσιακό
Όπου δεν μπορεί να υπάρχει αποκατάσταση του ιδιοκτήτη, να υπάρχουν δύο καθεστώτα περιουσιών
Ι. Περιουσίες σε περιοχές που θα είναι υπό εδαφικές αναπροσαρμογές
Σε αυτές τις περιοχές ο κανόνας να είναι να υπάρξει αποκατάσταση των ιδιοκτητών. Εξαιρέσεις να υπάρχουν:
• Για περιουσίες με κτίρια κοινής ωφέλειας
• Εάν έγιναν οικοδομές σε κενά τεμάχια
• Εάν ο ιδιοκτήτης δεν επιθυμεί επιστροφή
II. Περιουσίες σε περιοχές που δε θα είναι υπό αναπροσαρμογή
Σε αυτές τις περιοχές η προσέγγιση του θέματος θα είναι πιο «ευέλικτη» σε συγκεκριμένα κριτήρια για περιουσίες:
• Όπου υπάρχουν σημαντικές βελτιώσεις σε περιουσίες
• Θα ληφθεί υπόψη το θέμα οικογενειών
• Θα αντικριστούν ζητήματα που αφορούν «πώληση» περιουσιών σε τρίτους
• Όριο πόσες αχρησιμοποίητες περιουσίες να επιστραφούν
• Να ληφθεί υπόψη ο κανόνας του 1/3 της αξίας
Η ε/κ πλευρά συζητεί το θέμα εξαιρέσεων για συγκεκριμένες περιοχές, βάσει των αρχών που συζητήθηκαν στο Μοντ Πελεράν 3.
3. Διακυβέρνηση και κατανομή εξουσιών
• Διατυπώνεται ετοιμότητα να συζητηθεί η εκ περιτροπής προεδρία, με κοινό ψηφοδέλτιο, διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο
• Θητεία 2:1, με πρώτο Ελληνοκύπριο πρόεδρο
• Ετοιμότητα να μελετηθεί μηχανισμός σε συγκεκριμένους θεσμούς να λειτουργήσει το σύστημα για λήψη αποφάσεων με μια τουλάχιστον ψήφο από κάθε πλευρά
• Ετοιμότητα να συζητηθεί η σύνθεση 2 προς 1 σε διάφορα όργανα
4. Ασφάλεια και Εγγυήσεις
• Να τερματιστεί το υφιστάμενο σύστημα ασφάλειας και να υπάρξει νέο
• Να καταργηθεί η συνθήκη Εγγυήσεων και τα επεμβατικά δικαιώματα και η συνθήκη Συμμαχίας, από την πρώτη ημέρα λύσης
5. Πολυεθνική δύναμη
• Να αριθμεί περί τις 2,000 άνδρες. Ο διοικητής να προέρχεται από ευρωπαϊκή χώρα και κατά το 1/3 τουλάχιστον, τα μέλη να προέρχονται από τις εγγυήτριες δυνάμεις. Στη μεταβατική αστυνομική δύναμη να υπάρχουν και Τούρκοι αστυνομικοί
• Τα αποσπάσματα με βάση τις συμφωνίες του ’60 να αποχωρήσουν σε 18 μήνες
• Να υπάρχει ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η εκ πρόταση στηρίζεται σε αρκετά σημεία σε ευρωπαϊκές συνθήκες που επιζητείται.
• Γίνεται εισήγηση για να τεθεί η συμφωνία για την πτυχή της ασφάλειας υπό το κεφάλαιο 7 του κατ. Χάρτη του ΟΗΕ, που προβλέπει κυρώσεις για μη υλοποίηση συμφωνηθέντων.
6. Στρατεύματα
• Να υπάρξει ραγδαία μείωση των στρατευμάτων από την πρώτη μέρα της λύσης
• Να αποχωρήσουν σταδιακώς όσοι στρατιώτες απομείνουν με ελαφρύ οπλισμό
• Να αποχωρήσουν σε συγκεκριμένη καταληκτική ημερομηνία και τα αποσπάσματα του ‘60
• Να υπάρξει σταθερό σύστημα ασφάλειας που θα κάνει και τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους να νιώθουν ασφάλεια
• Οι εγγυήτριες δυνάμεις δε μπορεί να επιβλέπουν το εαυτό τους ή να υλοποιούν
7. Ίση μεταχείριση
• Να τηρηθεί η αναλογία 4:1 για Τούρκους υπηκόους, έναντι Ελλήνων στην Κύπρο
• Να τεθεί περιορισμός στην απόκτηση περιουσίας από Τούρκους υπηκόους
