Kathimerini.com.cy
Με το σάλο για τη διαχείριση οικιακών αποβλήτων να συνεχίζεται, ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης συνεχίζει να δίνει νέα στοιχεία στη δημοσιότητα, τροφοδοτώντας τις διαστάσεις που τείνει να πάρει το θέμα. Σήμερα δίνει στη δημοσιότητα δύο επιστολές της Ελεγκτικής Υπηρεσίας προς το Τμήμα Περιβάλλοντος και τον Υπουργό Γεωργίας με τις οποίες υποδεικνύει του κινδύνους από την αντικατάσταση της προηγούμενης στρατηγικής διαχείρησης απορριμάτων του 2012 με αυτή του 2015. Δείτε ΕΔΩ την επιστολή προς το τμήμα περιβάλλοντος και ΕΔΩ την επιστολή προς το Υπουργείο Γεωργίας
Αναλυτικά η ανακοίνωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας
«Δίνουμε σήμερα στη δημοσιότητα δύο επιστολές της Υπηρεσίας μας που αφορούν, μεταξύ άλλων, τους κινδύνους που διατρέχει η χώρα μας από την ανατροπή της προηγούμενης Στρατηγικής Διαχείρισης των Απορριμμάτων (που είχε συντάξει το 2012 το Τμήμα Περιβάλλοντος), και την αντικατάστασή της με την ανεφάρμοστη και μη ρεαλιστική νέα στρατηγική που εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 5 Νοεμβρίου 2015.
Στην επιστολή μας προς το Τμήμα Περιβάλλοντος, ημερομηνίας 22 Φεβρουαρίου 2016, υποδεικνύαμε τους σοβαρούς κινδύνους από το γεγονός ότι η νέα αυτή στρατηγική δεν φαίνεται να προσφέρει οριστική λύση για τη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων της επαρχίας Λευκωσίας, ούτε έχουν τεθεί χρονοδιαγράμματα υλοποίησης των οποιωνδήποτε προτεινόμενων λύσεων. Εκφράζαμε επίσης σοβαρές επιφυλάξεις αναφορικά με τη δυνατότητα επίτευξης του στόχου για κατασκευή Χώρου Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) και μονάδας επεξεργασίας στην Λευκωσία μέχρι το 2018, που το Τμήμα Περιβάλλοντος είχε περιλάβει στην Στρατηγική του, αφού μέχρι τότε δεν είχαν καν καθοριστεί οι παράμετροι σχεδιασμού, ενώ δεν διαφαινόταν ότι υπήρχε σε εξέλιξη οτιδήποτε που θα απεγκλωβίσει αμέσως το κράτος από τη συνέχιση της λειτουργίας του ΧΑΔΑ στον Κοτσιάτη.
Στην επιστολή μας προς τον Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ημερομηνίας 21 Αυγούστου 2017, επισημαίνουμε ότι στη νέα στρατηγική, αναφέρεται πως: «ο Κοτσιάτης θα μπορέσει να κλείσει όταν κατασκευαστεί ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) Λευκωσίας. Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο ΧΥΤ της Κόσιης μαζί με πλήρη αξιοποίηση της Ο.Ε.∆.Α. Κόσιης (περίπου 80.000 τόνους σύμμεικτου αποβλήτου με πλήρη επεξεργασία και 40.000 για μηχανική διαλογή και ενταφιασμό)».
Επιπλέον, στη στρατηγική αναφέρεται ως προτεινόμενη δράση η δημιουργία ΧΥΤ και Μονάδας Ο.Ε.Δ.Α. στην επαρχία Λευκωσίας, χωρίς όμως να καθορίζεται η τεχνολογία που θα χρησιμοποιηθεί, η δυναμικότητα την οποία θα έχει η μονάδα, η περιοχή στην οποία θα κατασκευαστεί, αν έχει γίνει κάποια προεργασία και αν θα περιλαμβάνει ΧΥΤΥ ή ΧΥΤΑ. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τη δράση 1.6. «ΧΥΤ και μονάδα επεξεργασίας Λευκωσίας» του Σχεδίου Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων 2015 – 2021, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) θα έπρεπε να είχε προβεί σε σχετικό διαγωνισμό για ολοκλήρωση του έργου του ΧΥΤ για την επαρχία Λευκωσίας, με χρονοδιάγραμμα 2017/2018.
Στην ίδια επιστολή κρούουμε ξανά τον κώδωνα του κινδύνου από το γεγονός ότι στην πράξη ούτε ΧΥΤ ή μονάδα επεξεργασίας για την επαρχία Λευκωσίας έχει προωθηθεί, ούτε και η χρησιμοποίηση της Ο.Ε.Δ.Α. Κόσιης έχει καταστεί δυνατή μετά από την άρνηση του αναδόχου να συζητήσει τροποποίηση της σκανδαλώδους σύμβασής του, αν δεν εξασφαλίσει αμνηστία για τα ποινικά αδικήματα για τα οποία κατηγορείται ενώπιον δικαστηρίου.
Όπως επισημάναμε στην πρόσφατη επιστολή μας προς τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ημερομηνίας 2 Οκτωβρίου 2017, θεωρούμε πως θα μπορούσε κάποιος εύλογα να υποθέσει πως, όταν τα Υπουργεία Εσωτερικών και Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος διαπίστωσαν τα αδιέξοδα στα οποία οδήγησαν οι επιλογές, οι πράξεις και οι παραλείψεις τους, ιδίως όπως τα αδιέξοδα αυτά αναδεικνύονται στην επιστολή μας ημερομηνίας 21 Αυγούστου 2017, αλλά και μετά από την πρόσφατη αποτυχία της προσπάθειας εξεύρεσης λύσης με τον ανάδοχο της Ο.Ε.Δ.Α. Κόσιης λόγω της απαράδεκτης και προκλητικής επιμονής του σε ποινική αμνηστία, αποφάσισαν να προωθήσουν το διορισμό Ερευνητικής Επιτροπής, με σύνθεση και όρους εντολής που οι ίδιοι οι ερευνώμενοι θα καθόριζαν. Μια τέτοια Ερευνητική Επιτροπή μάλλον θα φαινόταν στα μάτια των πολιτών να προσομοιάζει περισσότερο με «Κολυμβήθρα του Σιλωάμ» παρά με εργαλείο λογοδοσίας και αναζήτησης ευθυνών.
Αυτός είναι και ο λόγος που στην επιστολή μας προς τον Γενικό Εισαγγελέα εκφράσαμε την άποψη ότι οποιαδήποτε έρευνα ως προς την ορθότητα και καταλληλότητα των μέχρι σήμερα χειρισμών, με βεβαιότητα θα πρέπει να συμπεριλάβει την ορθότητα και καταλληλότητα των χειρισμών και αποφάσεων, μεταξύ άλλων ασκούντων δημόσια εξουσία, του νυν Υπουργικού Συμβουλίουκαθώς και των νυν Υπουργών. Ως κυριότερα θέματα προς διερεύνηση, είχαμε καταγράψει:
(α) Την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της 30ης Οκτωβρίου 2013 (και παρεμπιπτόντως τη συναφή Απόφαση της 5ης Νοεμβρίου 2015) για μη προώθηση της Μονάδας Ο.Ε.Δ.Α. Λευκωσίας η οποία οδήγησε στην μέχρι σήμερα αποτυχία της χώρας μας στη λήψη μέτρων συμμόρφωσης μετά την καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) στις 18 Ιουλίου 2013.
(β) Την αποτυχία του Υπουργείου Εσωτερικών ή/και του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος να υλοποιήσουν το μέρος της Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου της 30ης Οκτωβρίου 2013 ως προς την κατασκευή ΧΥΤΥ στην επαρχία Λευκωσίας (που ήταν το ελάχιστο που θα γινόταν μετά την απόφαση για μη προώθηση της Μονάδας Ο.Ε.Δ.Α. Λευκωσίας).
(γ) Την αποτυχία του Υπουργείου Εσωτερικών να υλοποιήσει το μέρος της Απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου της 30ης Οκτωβρίου 2013 ως προς την προώθηση της διαδικασίας για τη διάθεση του παραγόμενου δευτερογενούς καυσίμου (SRF), με δεσμευτικές προσφορές, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η διάθεση του στην αγορά. Σημειώνεται ότι η τριετής και πλέον (παντελώς αδικαιολόγητη) καθυστέρηση στην προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού για τη διάθεση του SRF, έχει φέρει πλέον την Δημοκρατία σε δυσχερή θέση ως προς τις επιλογές της. Ως προς τις επιλογές που υπήρχαν τότε, και που θεωρητικά υπάρχουν και σήμερα αλλά σε εξαιρετικά πιο στενά χρονικά περιθώρια λόγω της αδράνειας των τριών και πλέον ετών, καταγράφουμε επί λέξει αυτά που εξηγήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε σύσκεψη στις Βρυξέλλες στις 2 Αυγούστου 2013.
«Ministry of Interior mentioned that there are private investors interested in financing a PPP installation (waste to energy), in case Vassiliko (or any other SRF off-taker) is no longer interested. A new waste to energy project in the next programming period could also use the SRF that will be produced by Limassol and possibly by other plants, including Koshi (Larnaca waste treatment plant). An attractive feed in tariff could be foreseen for SRF energy recovery, which could open competition among Vassiliko, such a waste to energy project, and other private projects.»
Θέση της Υπηρεσίας μας, που καταγράφηκε τόσο στην επιστολή μας προς τον Γενικό Εισαγγελέα στις 2.10.2017 όσο και στη χθεσινή μας ανακοίνωση, είναι ότι όλα τα ζητήματα που το Υπουργικό Συμβούλιο θεώρησε ότι χρήζουν διερεύνησης και τα οποία κατέγραψε στους όρους εντολής της Ερευνητικής Επιτροπής που διόρισε, μαζί με τα πολύ σοβαρά που καταγράφουμε πιο πάνω, και τα οποία όπως εξηγήσαμε χθες είχαν ως συνέπεια να καταστεί η χώρα μας έρμαιο των ορέξεων ιδιωτικών μονοπωλίων, θα μπορούν να διερευνηθούν από Ερευνητική Επιτροπή, αν ο Γενικός Εισαγγελέας αποφασίσει να ασκήσει την εξουσία που του παρέχει ο Νόμος και να προχωρήσει σε τέτοιο διορισμό. Τούτο απαντά στο σημερινό άηθες και ψευδές ως προς το περιεχόμενο δημοσίευμα της εφημερίδας «Πολίτης».
