Kathimerini.com.cy
Η συζήτηση που έχει ανοίξει τις τελευταίες ώρες και άπτεται των όσων προκύπτουν από τις επαφές Αναστασιάδη στις ΗΠΑ για το κυπριακό, κυρίως μετά το δείπνο, αφορούν αποκλειστικά σχεδόν το περιβόητο πια έγγραφο που θα κληθεί να ετοιμάσει ο ειδικός σύμβουλος για το κυπριακό Έσπεν Έιντε.
Όπως προκύπτει από τις αντιδράσεις στη Λευκωσία, επικρατούν ο προβληματισμός και τα ερωτήματα γύρω από το ποιο περιεχόμενο θα έχει το εν λόγω έγγραφο με κυβερνητικές πηγές πάντως να υποστηρίζουν σε όλους τους τόνους ότι δεν εκχωρούνται εξουσίες στον κ. Έιντε ούτε και το έγγραφο αυτό αποτελεί συμφωνία.
Την ίδια ώρα όμως, δεν έχει γίνει ξεκάθαρο αν θα περιέχονται σε αυτό τα κριτήρια που είχε θέσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για τη συζήτηση επί της ασφάλειας και των εγγυήσεων στη Γενεύη όταν ο τ/κ ηγέτης από την άλλη πλευρά απευθυνόμενος στο δικό του ακροατήριο τόνισε πως οι προϋποθέσεις ήρθησαν και πως η ε/κ πλευρά διαβάζει λάθος το κοινό ανακοινωθέν. Κάτι που συνάδει και με το πώς η Τουρκία κάνει ανάγνωση των εξελίξεων όπως θα διαφανεί παρακάτω. Πολιτικά η ε/κ πλευρά θέλει να αποτυπώσει την ουσία που έδωσε ο ΓΓ των ΗΕ στο ανακοινωθέν του στο κεφάλαιο ασφάλεια εγγυήσεις και στο κοινό έγγραφο.
Στην Αθήνα σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» βλέπουν θετικά την αποτύπωση των διαστάσεων που αφορούν την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, στην ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση στη Νέα Υόρκη, και την αναγνώριση εκ μέρους του ΟΗΕ ότι η λύση στο Κυπριακό συνδέεται άμεσα με την πρόοδο στα ζητήματα ασφαλείας.
Ως προς το πρακτικό σκέλος, απομένει να καθοριστεί και η σχετική συνάντηση του ΥΠΕΞ Ν. Κοτζιά με τον ειδικό σύμβουλο του γ.γ. του ΟΗΕ Εσπεν Μπαρθ Εϊντε. Οι δύο άνδρες συνομίλησαν τηλεφωνικώς και πιθανότατα η συνάντησή τους θα πραγματοποιηθεί εκτός Αθηνών, δίχως να έχουν διευκρινιστεί ούτε ο τόπος ούτε ο χρόνος.
Γενικά, πέρα από τις αναγκαστικές επαφές με τις εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία), η βούληση όλων των εμπλεκομένων πλευρών είναι μην γίνουν άλλες συναντήσεις πριν από τη Διάσκεψη της Γενεύης. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι ανάμεσα στις λεπτομέρειες που χρήζουν διευκρίνισης είναι ακόμη και φαινομενικά ελάσσονος σημασίας ζητήματα, που όμως την κρίσιμη στιγμή μπορεί να αποδειχθούν πραγματικοί σκόπελοι. Ενα παράδειγμα είναι η σύνθεση των συνομιλιών και ο αριθμός συνεργατών που ο κάθε ηγέτης ή εκπρόσωπος κράτους θα μπορεί να έχει μαζί του στην αίθουσα. Στην τελευταία Διάσκεψη, κάθε ένας εκ των βασικών συνομιλητών συνοδευόταν από περίπου 20 άτομα, με αποτέλεσμα, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, να πληγεί ακόμη και η αίσθηση της εμπιστοσύνης μεταξύ των συμμετεχόντων.
Η ενεργειακή διάσταση
Ήδη ετέθη το ζήτημα από τον τέως αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ο οποίος στη συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κ» της περασμένης Κυριακής περιέγραψε την ανακάλυψη μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου ως συναρπαστική εξέλιξη. Στο ανάλογο πλαίσιο κινήθηκε και ο Νίκος Αναστασιάδης, έπειτα από τη συνάντησή του με εκπροσώπους της Αμερικανοεβραϊκής Επιτροπής (AJC) στην Ουάσιγκτον.
Όπως είπε, «η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να δημιουργήσει εκείνες τις συνέργειες και συνεργασίες ανάμεσα στις χώρες της περιοχής ώστε να λειτουργήσουν ως καταλύτης, συμβάλλοντας στη σταθερότητα σε αυτή την ταραχώδη περιοχή».
Κλίμα έντασης και επικοινωνιακά παιχνίδια
Με τη NAVTEX 582/17 η Αγκυρα απέστειλε στο Αιγαίο το ωκεανογραφικό σκάφος «Τσουμπουκλού» για έρευνες σε μια περιοχή η οποία ξεκινάει από τα νότια της Λήμνου και φθάνει ώς το Ικάριο Πέλαγος. Η Υδρογραφική Υπηρεσία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) απάντησε (NAVTEX 132/17) ακυρώνοντας την τουρκική ανακοίνωση, με το επιχείρημα ότι «εμπίπτει στην ελληνική περιοχή ευθύνης NAVTEX και μεταδίδεται από μη εξουσιοδοτημένο σταθμό».
Δεν είναι η πρώτη φορά τις τελευταίες ημέρες που οι τουρκικές αρχές δεσμεύουν περιοχές στο Κεντρικό και το Ανατολικό Αιγαίο αλλά και στην Κύπρο. Ο υδρογραφικός σταθμός Αττάλειας εξέδωσε και πάλι διαδοχικές Οδηγίες προς Ναυτιλλόμενους με τις οποίες αναγγέλθηκαν ασκήσεις με πυρά εντός της κυπριακής ΑΟΖ αλλά και στα διεθνή ύδατα νοτίως του Καστελλόριζου.
Από την άλλη πλευρά, με σχετική του ανακοίνωση το ΥΠΕΞ της Τουρκίας, πήρε θέση στα όσα έγιναν στη Νέα Υόρκη με τη συνάντηση Γκουτιέρες, Αναστασιάδη, Ακιντζί.
Σε σχετική ανακοίνωση τονίζει πως η ε/κ πλευρά αλλάζει τα όσα είπε στο ανακοινωθέν του ο ΓΓ των ΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες, «πριν στεγνώσει το μελάνι, ισχυριζόμενη ότι οι προϋποθέσεις που είχε θέσει για τη μετάβαση στη Γενεύη έγιναν αποδεχτές. Διαφαίνεται με αυτό τον τρόπο άλλη μια φορά η απουσία ειλικρίνειας και πολιτικής βούλησης για μια διευθέτηση» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Διατύπωση που συνάδει απόλυτα με την ανάγνωση που κάνει και ο Μουσταφά Ακιντζί, μέσω και των δηλώσεών του κυρίως από την επιστροφή του από τις ΗΠΑ μέχρι και σήμερα.
Στην ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ απάντησε το κυπριακό ΥΠΕΞ εκφράζοντας λύπη για τα όσα αναφέρονται. Η δήλωση του ΓΓ του ΟΗΕ είναι ξεκάθαρη και δεν χρήζει οποιασδήποτε ερμηνείας, τονίζεται στην ανακοίνωση του ΥΠΕΞ της Κύπρου.
«Η προσπάθεια της Τουρκίας να μας παρουσιάσει με διάφορες σοφιστείες και παράλογα επιχειρήματα ότι δεν επιθυμούμε λύση του Κυπριακού, δεν μπορεί παρά να μας οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι προετοιμάζει το έδαφος για το παιχνίδι επίρριψης ευθυνών και όχι για μια εποικοδομητική συζήτηση στη Γενεύη, κατά την οποία η ίδια αναμένεται να εκθέσει την θέση της όσον αφορά στην ασφάλεια και τις εγγυήσεις, ούτως ώστε να μπορέσει να ανοίξει το δρόμο για μια επιτυχή συζήτηση των υπόλοιπων κεφαλαίων και να μετατρέψει τα λόγια της περί υποστήριξης λύσης του Κυπριακού σε πράξεις» τονίζεται.
