Την ελπίδα να επικρατήσει σταθερότητα στην Τουρκία ώστε να μπορεί να λάβει τις τολμηρές αποφάσεις που χρειάζονται για την επίλυση του Κυπριακού εξέφρασε σήμερα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Νίκος Χριστοδουλίδης.
Σε δηλώσεις του στην τηλεόραση του ΡΙΚ, στη Λεμεσό, και κληθείς να σχολιάσει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Τουρκία, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι «στη βάση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος δημιουργείται μια ιδιαίτερη κατάσταση πραγμάτων στην Τουρκία που αξιολογούμε με ιδιαίτερη προσοχή σε συνεργασία με τους εταίρους μας στην ΕΕ. Θα πρέπει να δούμε συνολικά την όλη διαμορφωθείσα κατάσταση έτσι ώστε να μπορούμε να προχωρήσουμε και σε πιο ασφαλείς εκτιμήσεις για την επόμενη μέρα στην Τουρκία.
Την ίδια στιγμή θα πρέπει να αναμένουμε να δούμε και την έκθεση των διεθνών παρατηρητών που παρακολούθησαν τις εκλογές στην Τουρκία.
Υπάρχουν κάποια δεδομένα που είναι σημαντικά, δεδομένα που καταγράφουμε και θα αξιολογήσουμε και θα λάβουμε σοβαρά υπόψη στη συνολική αξιολόγηση, όπως το γεγονός, για παράδειγμα, ότι ο κ. Ερντογάν έχει χάσει στις μεγαλύτερες πόλεις της Τουρκίας, το ότι η αντιπολίτευση αμφισβητεί το αποτέλεσμα των εκλογών, το ότι στο αποτέλεσμα στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου επικράτησε το Όχι και κάποια άλλα δεδομένα που θα είναι καθοριστικής σημασίας στη συνολική αξιολόγηση της κατάστασης πραγμάτων.
Εμείς για εκείνο που αισιοδοξούμε και για εκείνο που ευελπιστούμε είναι όπως επικρατήσει σταθερότητα στη χώρα, αυτό είναι το ζητούμενο, έτσι ώστε να μπορεί να ληφθούν εκείνες οι τολμηρές αποφάσεις που όλοι αναμένουμε από την Τουρκία ότι θα λάβει για να μπορούμε να αισιοδοξούμε για επίλυση του Κυπριακού.
Αντιλαμβάνεστε ότι βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη κατάσταση πραγμάτων όσον αφορά τις συνομιλίες στο Κυπριακό, έχουμε να διαχειριστούμε δύσκολα και ευαίσθητα θέματα και στην πλειοψηφία αυτών των θεμάτων όλοι γνωρίζουν πως οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν στην Άγκυρα.
Για παράδειγμα – και επειδή έχουν γίνει κάποιες δηλώσεις από τον Τουρκοκύπριο ηγέτη σήμερα - όλοι όσοι ήταν στη Γενεύη έχουν ακούσει τον κ. Τσαβούσογλου να μιλά για την παραχώρηση των τεσσάρων βασικών ελευθεριών στους Τούρκους υπηκόους μέσα στο πλαίσιο της επίλυσης του Κυπριακού. Χρησιμοποίησε αυτά τα συγκεκριμένα λόγια και τίποτα περισσότερο.
Το συγκεκριμένο θέμα, για να απαντήσουμε και στις συγκεκριμένες αναφορές, αφορά τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία, δεν μπορεί να γίνει σύγκριση της Ελλάδας και της Τουρκίας, η Ελλάδα είναι κράτος μέλος της ΕΕ, η Τουρκία είναι υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, άρα αφορά αποκλειστικά τις σχέσεις των Βρυξελλών με την Άγκυρα και είναι σημαντικό το γεγονός ότι – κάτι που διαπιστώνεται και από τις μέχρι σήμερα συναντήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας - οι εταίροι μας στην ΕΕ αντιλαμβάνονται αυτή την ιδιαιτερότητα, ότι δηλαδή το θέμα αφορά τις σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας και ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό μέσα στο πλαίσιο της λύσης του Κυπριακού.
Οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ διέπονται από πολύ συγκεκριμένα πλαίσια, όπως, για παράδειγμα, η Τελωνειακή Ένωση και ό,τι προβλέπεται στη συγκεκριμένη σχέση της ΕΕ με την Τουρκία θα ισχύει και στην Κύπρο. Δεν μπορεί να υπάρξει μια ιδιαίτερη κατάσταση όσον αφορά την Κύπρο, αφού τέτοιου είδους δικαιώματα συμπαρασύρουν και άλλα παράγωγα δικαιώματα τα οποία θα ισχύουν σε όλα τα κράτη μέλη. Είναι για αυτό το λόγο που έχουμε αναφέρει ότι (το θέμα) αφορά τη σχέση της Τουρκίας με την ΕΕ».
Κληθείς να σχολιάσει την αναφορά του κ. Ακκιντζί για βέτο και για τη δομή της ομοσπονδίας, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «η λειτουργικότητα της λύσης είναι ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να διέπουν μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού. Η λειτουργικότητα του κράτους είναι εκείνη από την οποία σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί αν η λύση θα είναι βιώσιμη και λειτουργική σε βάθος χρόνου.
Δεν είναι εφικτό στο πλαίσιο μιας ομοσπονδίας ή στο πλαίσιο της λειτουργικότητας ενός κράτους να υπάρχει το δικαίωμα της αρνησικυρίας σε όλες τις αποφάσεις. Κάτι τέτοιο θα οδηγεί σε αδιέξοδα, τα αδιέξοδα θα οδηγούνται σε απαράδεκτες καταστάσεις πραγμάτων και θα έχουμε φαινόμενα που βιώσαμε στο παρελθόν.
Άρα, είναι πολύ σημαντικό όλοι να γνωρίζουν ότι δεν μπορεί να διακινδυνεύσουμε τη λειτουργικότητα του κράτους».
Κληθείς να σχολιάσει αναφορές του κ. Ακκιντζί ότι οι Τουρκοκύπριοι δεν θα έχουν ουσιαστική συμμετοχή στα όργανα λήψης αποφάσεων, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «φυσικά και θα υπάρχει ουσιαστική και αποτελεσματική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων. Θυμίζω ότι το 1977 η ελληνοκυπριακή πλευρά προχώρησε σε ένα οδυνηρό συμβιβασμό τον οποίο συζητούμε σήμερα, τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Όμως μια τέτοια μορφή λύσης δεν συνεπάγεται σε καμιά απολύτως περίπτωση δικαίωμα αρνησικυρίας επί όλων των αποφάσεων σε ομοσπονδιακό επίπεδο».
Τέλος, κληθείς να σχολιάσει αναφορά του κ. Ακκιντζί ότι τα Ηνωμένα Έθνη να είναι πιο υποβοηθητικά στις συνομιλίες αλλά ότι δεν αναμένει να έχουν επιδιαιτητικό ρόλο, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «το θέμα αυτό έχει συζητηθεί, δεν τίθεται θέμα επιδιαιτησίας και κανείς από τους δύο ηγέτες δεν έχει ζητήσει κάτι τέτοιο.
Τα ΗΕ από την πλευρά τους έχουν εκφράσει την επιθυμία, αν τους ζητηθεί και από τις δύο πλευρές, να βοηθήσουν τη διαδικασία με παράθεση παραδειγμάτων επί συγκεκριμένων θεμάτων, επαναλαμβάνω, αφού ζητηθεί από κοινού από τους δύο ηγέτες. Είναι κάτι που έχει γίνει, έχει παρατηρηθεί μέχρι στιγμής στις διαπραγματεύσεις ειδικότερα από τον κ. Βαν Νούφελ, Ειδικό Σύμβουλο του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά και άλλους ακαδημαϊκούς που παρευρίσκονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Κληθείς να δώσει την εκτίμηση του για το κατά πόσο η κατάσταση στην Τουρκία θα επηρεάσει τις συνομιλίες για το Κυπριακό, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «οι εξελίξεις στην Τουρκία αναπόφευκτα επηρεάζουν και τις εξελίξεις στο Κυπριακό, αφού η Τουρκία διαχρονικά διαδραματίζει τον πιο σημαντικό ρόλο, αλλά την ίδια στιγμή έχουμε ενώπιον μας να συζητήσουμε τόσο ευαίσθητα θέματα τα οποία για πολλά από αυτά – και όλοι το αναγνωρίζουν αυτό – οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν στην Άγκυρα. Άρα, το πώς θα διαμορφωθεί η κατάσταση στην Τουρκία επηρεάζει αναπόφευκτα και το Κυπριακό.
Είμαστε στο στάδιο ακόμα της αξιολόγησης, οι πρώτες εκτιμήσεις όσον αφορά τα αποτελέσματα στη χώρα δεν είναι ιδιαίτερα θετικές, αλλά ας κάνουμε υπομονή να τα δούμε συνολικά και τότε θα προχωρήσουμε σε πιο συγκεκριμένες και ασφαλείς εκτιμήσεις».
