ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Νίκος Καββαδίας

Ο ποιητής που ύμνησε τη θάλασσα και που αγαπήθηκε όσο λίγοι ποιητές

Kathimerini.com.cy

info@kathimerini.com.cy

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο ποιητής Νίκος Καββαδίας (11 Ιανουαρίου 1910) στο παραποτάμιο Νικόλσκι Ουσουρίσκι, μια μικρή επαρχιακή πόλη του Χαρμπίν της Μαντζουρίας. Ο Καββαδίας έχει συνδέσει το όνομά του με στίχους γεμάτους αρμύρα και τη θάλασσα που ύμνησε όσο λίγοι.

Ο Νίκος Καββαδίας εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1933 με την ποιητική συλλογή «Μαραμπού», η οποία έγινε ευμενώς δεκτή από τον κριτικό της εφημερίδας «Πρωία» Φώτος Πολίτης που έγραψε ««Ο νέος αυτός ποιητής έχει πραγματικήν ανθρωπιά μέσα του. Και ξέρει να μεταδίδει και σ’ εμάς τις συγκινήσεις του. Μπορεί να εξελιχτεί ποιητικά, μπορεί να δώσει κι άλλη τροπή στο πνεύμα του. Αυτά δεν έχουν σημασία. Σημασία έχει η παρατήρησή του, η λαχτάρα του για γνώση και ευρύτερη ζωή. Τέτοιοι νέοι είναι τα πρώτα θεμέλια ενός πολιτισμού μελλοντικού, που θ’ ανανεώσει τις ηθικές ανθρώπινες αξίες». Ενώ ο Ν. Καλαμάρης θα γράψει: «Τα ποιήματα της συλλογής Μαραμπού είναι τα μόνα φετινά ποιήματα που παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Δεν τα θεωρώ τέλεια ποιήματα, κάθε άλλο, πρέπει όμως να έχουμε υπ’ όψη μας πως αυτός που τα έγραψε είναι μόλις είκοσι χρονών» (Νέοι Πρωτοπόροι, τχ. 8-9/1933, σ. 279).
Επόμενη δουλειά του το 1947 «Πούσι» και σε δεύτερη έκδοση το Μαραμπού εμπλουτισμένο με τρία ακόμη ποιήματα («Καφάρ», «Coaliers», «Μαύρη λίστα»). Το 1949 θα είναι υπεύθυνος ασυρματιστής στο επιβατικό «Κυρήνεια», το οποίο αναφέρεται και στο ποίημά του «Οι εφτά νάνοι στο s/s Cyrenia». Δυστυχώς δεν θα προλάβει να δει τυπωμένη την τελευταία συλλογή που ετοίμαζε, το έδωσε το «Τραβέρσο», που θα κυκλοφορήσει δύο μήνες μετά τον θάνατο του. Η συλλογή «Τραβέρσο» θα κυκλοφορήσει με προμετωπίδα του Γιάννη Μόραλη (εκδ. Κέδρος), ενώ στο σημειωματάριό του βρέθηκαν τρεις στίχοι που ήθελε να τους προτάξει στο «Τραβέρσο», κάτι που τελικά δεν έγινε. «Μα ο ήλιος αβασίλεψε κι ο αητός απεκοιμήθη / και το βοριά το δροσερό τον πήραν τα καράβια. / Κι έτσι του δόθηκε καιρός του Χάρου και σε πήρε».

Το 1954 κυκλοφόρησε το πεζό Βάρδια, ένα έργο κλειδί για το έργο και την ψυχοσύνθεση του Νίκου Καββαδία. Το 1987 κυκλοφορούν σε ένα βιβλίο τα μικρά αφηγήματα Λι ,που είχε γράψει στην Κεφαλονιά το 1968, και Του πολέμου/Στο άλογό μου από τις εκδόσεις «Άγρα» που αναλαμβάνουν πλέον την επανέκδοση όλου του έργου του. Ο Νίκος Καββαδίας πέθανε τη Δευτέρα 10 Φεβρουαρίου 1975 από εγκεφαλικό επεισόδιο σε ηλικία 65 ετών, αφήνοντας σπουδαία λογοτεχνική παρακαταθήκη.

Ο Καββαδίας στην Τέχνη

Το 1977 κυκλοφόρησε ο δίσκος της Μαρίζας Κωχ με τίτλο το όνομά της, με οχτώ μελοποιημένα ποιήματα του Καββαδία. Με αφορμή τη σειρά της ΕΡΤ «Πορεία 090» για τη ζωή των ναυτικών σ’ ένα καράβι που πήγαινε προς Ινδίες και Κίνα, ο Θάνος Μικρούτσικος ετοιμάζει έναν κύκλο τραγουδιών που θα κυκλοφορήσει την επόμενη χρονιά με τίτλο «Ο Σταυρός του Νότου» με ερμηνευτές τους Γιάννη Κούτρα, Αιμιλία Σαρρή, Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Ο δίσκος σημείωσε τεράστια επιτυχία και έγινε σχεδόν σήμα κατατεθέν του ποιητή. Το 1986 κυκλοφόρησε ο δίσκος S/S «IONION» 1934 των Ηλία Αριώτη και Νότη Χασάπη με έντεκα μελοποιημένα ποιήματα του Καββαδία.

Το μικρό πεζό «Λι» γυρίστηκε σε κινηματογραφική ταινία το 1995 με τίτλο «Between the devil and the deep blue sea».[Το διήγημα του «Του πολέμου», που εξιστορεί τη φιλοξενία ενός Έλληνα στρατιώτη από έναν Αρβανίτη κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου, γυρίστηκε σε ταινία σε σκηνοθεσία του Χρήστου Παληγιαννόπουλου.

Ο Στρατής Τσίρκας έγραψε στο Βήμα στις 12 Φεβρουαρίου του 1975 για τον μεγάλο Νίκο Καββαδία: «Εκείνο που κατόρθωσε ο Νίκος Καββαδίας και θα μείνει αιώνια κληρονομιά στα γράμματά μας είναι τούτο. Στην ελληνική δίψα της θαλασσινής αναζήτησης για την προσέγγιση της ψυχής με την απέραντη ομορφιά του ανθρώπου και της φύσης, για τη χαρά και τον εξευγενισμό τους, έδωσε με την ποίησή του ένα νέο ρίγος και μια νέα διάσταση, ρωμέικη αλλά δίχως στενόκαρδα σύνορα. Γι’ αυτό οι νέοι του τόπου του, αγόρια και κορίτσια, που επάνω τους ακούμπησε τις ελπίδες του και που, με τη σειρά τους, αγάπησαν με πάθος το έργο του και τον άνθρωπο του έργου, θα τον έχουν πάντα μπρος στα μάτια τους όπως τους φάρους που τραγούδησε».

 


 

Πολιτισμός: Τελευταία Ενημέρωση

X