ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Δέκα χρόνια πολιτιστικής προσφοράς της «Κ»

Πέντε άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών καταθέτουν την άποψή τους για τα πολιτιστικά πράγματα των τελευταίων ετών

Kathimerini.com.cy

info@kathimerini.com.cy

Για το επετειακό φύλλο της «Κ», που κλείνει δέκα χρόνια παρουσίας στην Κύπρο, ζητήσαμε από πέντε ανθρώπους με ενεργή ανάμιξη στα πολιτιστικά πράγματα να μας μιλήσουν για τον πολιτισμό στη χώρα τη δεκαετία που πέρασε. Άλλωστε, η υγιής ανάπτυξη του πολιτισμού είναι σημάδι ανάτασης της κοινωνίας.

Η εξωτερίκευση του ατομικού κάδρου έχει στόχο, ή τουλάχιστον θα έπρεπε, τη δημιουργία μιας σχέσης μεταξύ καλλιτέχνη και θεατή, μεταξύ εν ολίγοις των πολιτών. Όπως έχει υποστηρίξει και ο φιλόσοφος Κορνήλιος Καστοριάδης, «η τέχνη ενυπάρχει στην ιδιωτική δημόσια σφαίρα, αφού παράγεται ιδιωτικά, αλλά θεάται δημόσια. Ακόμη περισσότερο, η τέχνη είναι απ’ τη φύση της δημόσια […] Ο χώρος της λοιπόν είναι αναμφισβήτητα χώρος κοινωνικός, είναι μια «σκηνή», ένας «χώρος συνοίκησης». Αυτό τον χώρο οι πολίτες πρέπει να τον καταλάβουν με μέσα ειρηνικά και να τον κατανοήσουν και η Πολιτεία οφείλει να προσφέρει το άπαν των δυνάμεών της επ’ ωφελεία των πολιτών. Τα τελευταία δέκα χρόνια το πολιτιστικό γίγνεσθαι στην Κύπρο έχει αναπτυχθεί, θεωρώ ότι ακόμα αναζητεί τις ισορροπίες του. Ζητούμενο, κατά την άποψή μου, είναι οι συνέργιες και η εξωστρέφεια. Η πολιτιστική περιδίνηση και η έλλειψη εξακτίνωσης της πολιτιστικής μας παραγωγής είναι ζητήματα που θα πρέπει να απασχολήσουν τους ανθρώπους του πολιτισμού και την Πολιτεία, συγκροτημένα και οργανωμένα. 


Ιδιότυπη άνθηση στις τέχνες
Γιάννης Τουμαζής, πρόεδρος Δ.Σ. ΘΟΚ
Η τελευταία δεκαετία ήταν καθοριστική για τη χώρα μας και στον Πολιτισμό. Η οικονομική κρίση, που ανατάραξε συθέμελα το κράτος, επαναπροσδιόρισε στόχους και κατευθύνσεις, τάσεις και απόψεις και προκάλεσε την εκ νέου χαρτογράφηση του πεδίου των τεχνών. Μέσα από ενδοστρεφή αναλυτική διαδικασία προέκυψαν καινούργια και πολύ ενδιαφέροντα δεδομένα τα τελευταία χρόνια. Το κυριότερο από αυτά είναι μια ιδιότυπη άνθηση στις τέχνες στην Κύπρο και η ανάδειξη μιας νέας και δυναμικής γενιάς καλλιτεχνών. Αυτοί οι δημιουργοί τόσο στα εικαστικά, όσο και στο θέατρο, τον χορό και τον κινηματογράφο, χωρίς πλούσια μέσα, παράγουν πολλά, ενδιαφέροντα και ρηξικέλευθα, όταν τους δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία. Και μάλιστα όχι μόνο στα περιορισμένα χωρικά πλαίσια του νησιού μας αλλά και στον διεθνή χώρο. Και επειδή η τέχνη παράγεται πλέον από το υστέρημα και όχι από το περίσσευμα – όπως ίσως συνέβαινε πριν από δέκα χρόνια – θα πρέπει η πολιτεία, οργανωμένα και με όραμα να τους προσφέρει ουσιαστική στήριξη. Γιατί να μη δούμε επιτέλους την κυπριακή καλλιτεχνική δημιουργία με ένα ευρύτερο πρίσμα; Η Κύπρος, παρόλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, αποτελεί την πύλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια από τις πιο θερμές περιοχές της υφηλίου, τη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ο μεσογειακός μας ρόλος, η ασφάλεια που παρέχει το νησί μας σε σχέση με τις γύρω χώρες θα πρέπει να τροφοδοτήσει τη συνεργασία μας με αυτές. Η Κύπρος θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πρωτοπόρο εκκολαπτήριο τεχνών και ένα κομβικό κέντρο πολιτισμού, προσφέροντας παράλληλα ένα εξωστρεφές, καινοτόμο και υποδειγματικό μοντέλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ώθηση στη λογοτεχνική κριτική
Λεωνίδας Γαλάζης, δρ Νεοελληνικής Φιλολογίας – Ποιητής
Αποτιμώντας τη λογοτεχνική παραγωγή της δεκαετίας 2008-2018 διαπιστώνουμε ότι στην περίοδο αυτή είχαμε αξιοσημείωτες επιτεύξεις στην ποίηση, στο μυθιστόρημα και στο διήγημα, μολονότι στο τελευταίο τα δεδομένα της εκδοτικής παραγωγής καταδεικνύουν ότι από ποσοτική άποψη η διηγηματογραφία μας είναι ισχνότερη, παρά τις αξιόλογες συλλογές διηγημάτων που κυκλοφόρησαν. Αξιοσημείωτες είναι, την ίδια περίοδο, μια τάση εξωστρέφειας των λογοτεχνών μας και η προσπάθειά τους για εξακτίνωση της εμβέλειας του έργου τους σε άλλες χώρες, μέσω των μεταφράσεων και των συμμετοχών τους σε διεθνείς διοργανώσεις. Στην υπό ανασκόπηση περίοδο –πέρα από τις μεμονωμένες αξιοσημείωτες περιπτώσεις αξιόλογων λογοτεχνικών κειμένων– παρατηρήθηκε και μία τάση προχειρογραφίας, που θα ήταν καλό να αναλυθεί και να ερμηνευθεί. Οι λίγοι εκδοτικοί οίκοι που συνεχίζουν τη λειτουργία τους, παρά την αξιόλογη προσφορά τους, δεν μπόρεσαν ακόμη να επιτύχουν τη συστηματική διάδοση του βιβλίου εντός και εκτός Κύπρου, με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό συνεπάγεται. Θεωρώ ότι κατά τη δεκαετία αυτή διαφάνηκε ότι επείγει να δοθεί ώθηση στη λογοτεχνική κριτική, που τώρα είναι ο μεγάλος ασθενής της πνευματικής μας ζωής, για πολλούς λόγους που δεν μπορούν εδώ να αναλυθούν. Παρά τις πάμπολλες και πληθωρικές παρουσιάσεις βιβλίων, υστερούμε σε μεγάλο βαθμό στην εκφορά τεκμηριωμένου κριτικού λόγου. Τέλος, ας σημειωθεί ότι στη δεκαετία 2008-2018 δεν έγιναν οποιαδήποτε βήματα προόδου στους τομείς της φιλαναγνωσίας και της προβολής της αξιόλογης λογοτεχνικής δημιουργίας από τα ΜΜΕ. Η λογοτεχνία παραμένει στο περιθώριο της κοινωνικής μας ζωής.

Ουσιώδης αύξηση κυπριακών ταινιών
Ντάινα Παπαδάκη, πρόεδρος Ένωσης Σκηνοθετών Κύπρου
Το να παράγεις και να σκηνοθετείς ταινίες στην Κύπρο είναι δημιουργικό και όμορφο, αλλά ταυτόχρονα και μια διαδικασία πολύ δύσκολη και επίπονη, χρονοβόρα. Ίσως να είναι πιο δύσκολη σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, γιατί στη χώρα μας η κινηματογραφική βιομηχανία είναι μικρή και δεν μπορεί κάποιος να εξασκεί το επάγγελμα βιοποριστικά. Το θετικά παράδοξο είναι ότι τα τελευταία δέκα χρόνια υπάρχει ουσιώδης αύξηση του αριθμού παραγωγής κυπριακών ταινιών, μικρού και μεγάλου μήκους. Αυτό ίσως να έχει να κάνει περισσότερο με τη μεγάλη θέληση των Κυπρίων δημιουργών να συνεχίσουν να παράγουν και να μην το βάζουν κάτω. Υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι δημιουργοί στο νησί που έχουν φωνή και πολλά μηνύματα να μεταδώσουν, οι οποίοι με πάθος, προσωπικές και οικονομικές θυσίες και αψηφώντας τις δυσκολίες συνεχίζουν να δημιουργούν έβδομη τέχνη, να παράγουν πολιτισμό και να προάγουν τον κυπριακό κινηματογράφο στο εξωτερικό. Πολλοί διακρίνονται διεθνώς και οι ταινίες τους έχουν απήχηση σε παγκόσμιο κοινό βάζοντας τη χώρα μας στον μεγάλο κινηματογραφικό χάρτη.

Η παραγωγή πολιτισμού ενισχύθηκε

Γεωργία Ντέτσερ, γενική διευθύντρια Θέατρο Ριάλτο
Το εγχείρημα της συνόψισης μιας ολόκληρης δεκαετίας σε μερικές αράδες καθίσταται παράτολμο, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς τις κοινωνικο-οικονομικές εξελίξεις την ίδια περίοδο. Παρά τις όποιες επιφυλάξεις, θα αποτιμούσα θετικά την πολιτιστική ανάπτυξη στον τόπο μας. Ας μου επιτραπεί και λόγω της σχέσης μου με το Θέατρο Ριάλτο να περιορισθώ στις παραστατικές τέχνες, αρχίζοντας με τον κυπριακό κινηματογράφο, ο οποίος κάνει επιτυχημένα βήματα και στον διεθνή χώρο, παρά τους οικονομικούς περιορισμούς. Οι προϋποθέσεις παραγωγής πολιτισμού ενισχύθηκαν πιστεύω καθοριστικά. Είναι ευδιάκριτη ποσοτική αλλά και ποιοτική διαφοροποίηση δημιουργών, του επαγγελματισμού και της εξωστρέφειάς τους. Το θεατρικό τοπίο διευρύνθηκε, οι μεγάλες αλλαγές στη διαδικασία πρόσληψης των ηθοποιών και της θεατρικής επιχορήγησης συνέβαλαν στην αύξηση σχημάτων και σκηνών, εξέλιξη βέβαια που ο χρόνος θα κρίνει καλύτερα. Στο τομέα του χορού, η ίδρυση Στέγης Χορού σε Λεμεσό και Λευκωσία, τα διεθνή δίκτυα και η εισαγωγή νέων κρατικών προγραμμάτων βοήθησαν στη σωστή κατεύθυνση. Αισθητή είναι επίσης μια σημαντική ανάπτυξη στον χώρο της τζαζ και world μουσικής, καθώς και των φεστιβάλ γενικότερα, που αγγίζουν πια διεθνή επίπεδα διοργάνωσης και παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω της διασποράς τους εκτός αστικών κέντρων. Τέλος, δεν θα μπορούσα να μη συμπεριλάβω στη δεκαετία και τη διοργάνωση του πιο σημαντικού ευρωπαϊκού πολιτιστικού θεσμού, αυτού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, το 2017, ο οποίος έδωσε την ευκαιρία στην Πάφο να δημιουργήσει διεθνή δίκτυα, σημαντικές παραγωγές αλλά και εξαιρετικές υποδομές.

Παρουσιάζεται αυθεντική δουλειά
Αντρέας Τραχωνίτης, παραγωγός, Λουβάνα Δίσκοι
Η κυπριακή μουσική σκηνή τα τελευταία χρόνια βγαίνει από το καβούκι της, χαρίζοντάς μας σημαντικές παραγωγές (δισκογραφία, συναυλίες, φεστιβάλ). Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και κυρίως της επικοινωνίας μέσω των κοινωνικών δικτύων, αλλά και η επιστροφή στην Κύπρο σημαντικών Κυπρίων δημιουργών, μαζί και με τις ελπιδοφόρες προερχόμενες από τον ιδιωτικό τομέα προσπάθειες διοργάνωσης μεγάλου βεληνεκούς φεστιβάλ και συναυλιών μουσικής, μας δίνει την εντύπωση ότι σταδιακά δημιουργείται ένα υπόβαθρο, όπου οι ντόπιοι καλλιτέχνες μπορούν, πλάι σε σημαντικούς ξένους καλλιτέχνες, άφοβα να παρουσιάζουν αυθεντική δουλειά υψηλού επιπέδου. Παράλληλα, είναι σημαντικό το γεγονός ότι πολλές από αυτές τις παραγωγές μπορούν πλέον να ταξιδέψουν και στο εξωτερικό, προβάλλοντας έτσι τη σύγχρονη κυπριακή μουσική δημιουργία. Χρειάζονται βέβαια περισσότερες πρωτοβουλίες, τόσο από τους συνθέτες/τραγουδοποιούς/μουσικούς αλλά κυρίως από το κοινό, το οποίο πρέπει να πιστέψει και να στηρίξει την ντόπια μουσική παραγωγή. Θεωρώ επίσης ότι το κυπριακό κοινό, αν και σε θέματα μουσικής έχει μείνει αρκετά χρόνια πίσω, κυρίως λόγω των σκουπιδιών που συνεχίζουν να του πλασάρουν, σχεδόν όλα τα ΜΜΕ, έχει πλέον τη δυνατότητα να ψάξει καλύτερα γύρω του για την καλύτερη μουσική. Αρκετά συχνά ακούω τη φράση «δεν συμβαίνει τίποτα στη Κύπρο», από άτομα που συνήθως ακούν αποκλειστικά κυπριακό ραδιόφωνο που παίζει προαγορασμένα playlist ελληνικών mainstream συμφερόντων, ενώ θα τους βρεις σε φεστιβάλ, διαγωνισμούς και συναυλίες «ντοπαρισμένες» από το εκάστοτε τάλεντ σόου της εποχής. Από την άλλη, για όποιον θέλει πραγματικά να δει και να ακούσει καινούρια πράγματα, στην Κύπρο πλέον συμβαίνουν πολλά

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Πολιτισμός: Τελευταία Ενημέρωση

X