Ο Πανικός Τεμπριώτης έχει συμμετάσχει σε πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό. Πρόκειται για έναν άνθρωπο με πάρα πολύ χιούμορ, όρεξη για δουλειά και αγάπη για την τέχνη. Συνάντησα τον Πανίκο Τεμπριώτη στο στούντιό του στη Λευκωσία, σε ένα χώρο ξεχειλισμένο από τέχνη. Με τον Πανίκο Τεμπριώτη μιλήσαμε για αρκετή ώρα, για το πώς είναι το να είσαι και να ζεις σαν σύγχρονος καλλιτέχνης στην Κύπρο, αλλά και για τις εκθέσεις του. Πρόσφατα συμμετείχε στην ομαδική έκθεση με τίτλο «Πορτραίτα και Φιγούρες» στην γκαλερί Opus39 στη Λευκωσία, σύντομα θα ακολουθήσει και ατομική έκθεση.
-Τι σημαίνει να είσαι ένας σύγχρονος καλλιτέχνης;
-Σύγχρονος από τη μία είναι μία απλή έννοια. Σημαίνει να είμαι σύγχρονος της εποχής μου, να ζω στο παρόν. Να συμβαδίζω με τον χρόνο που ζω. Και δημιουργώ, επηρεάζομαι και καθορίζομαι με βάση αυτού του στοιχείου. Η έννοια του σύγχρονου καλλιτέχνη είναι κάτι που ίσχυε πάντα. Δηλαδή από τον καιρό που έχουμε τα πρώτα δήγματα τέχνης στις σπηλιές, οι άνθρωποι τότε ήταν σύγχρονοι καλλιτέχνες. Μπορεί μέσα από την ιστορία της τέχνης να δόθηκαν σε διάφορα ρεύματα και κινήματα διάφορες ονομασίες, αλλά και όλοι αυτοί στην εποχή τους ήταν σύγχρονοι.
-Ποια είναι η διαφορά μεταξύ Κύπρου με εξωτερικό;
-Η διαφορά της Κύπρου με το εξωτερικό είναι η διαφορά που υπάρχει σε οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη που είσαι σε σχέση με τα μεγάλα κέντρα τέχνης. Δηλαδή με τις μεγάλες πόλεις, με τα οικονομικά κέντρα που υπάρχουν και στηρίζουν τη τέχνη. Είναι πολύ διαφορετικό να κυκλοφορώ στη Νέα Υόρκη και στις γκαλερί και στα μεγάλα κέντρα τέχνης ή σε οποιαδήποτε παρόμοια πόλη και να έχεις όλα αυτά τα ερεθίσματα, την ελευθερία, ανοιχτά σε όλα, να είναι αποδεχτά όλα. Υπάρχει το κοινό, ο συλλέκτης, το μουσείο, υπάρχουν οι μεγάλες ομάδες υποστηρικτών διαφορετικών πραγμάτων. Μπορείς να ανακαλύψεις τον εαυτό σου και τι πραγματικά είσαι σε σχέση με τη τέχνη, ποια είναι η ταυτότητά σου. Σε μικρούς τόπους, όπως είναι η Κύπρος, αυτό το πράγμα διαλύεται, είναι η ταυτότητά μας που είναι ακρωτηριασμένη. Δεν βλέπεις πολλά πράγματα, δεν μπορείς να δημιουργήσεις πολλά πράγματα. Στο εξωτερικό έχεις να κάνεις με άλλα επίπεδα, με φοβερούς καλλιτέχνες, με κέντρα τέχνης, κέντρα σκέψεις, κουλτούρας, νοοτροπίας. Μόνο και μόνο να παρακολουθείς τι γίνεται είναι μεγάλο σπρώξιμο, μεγάλη έμπνευση. Ενώ, σε ένα χώρο περιορισμένο όπως εδώ πολλές φορές αναγκάζεσαι και να ρίξεις τις στροφές, γιατί καίγεσαι στο τέλος.
-Πώς βλέπετε τη σύγχρονη τέχνη στην Κύπρο; Γίνονται πολλά για λίγους;
-Σίγουρα, υπάρχουν καλλιτέχνες στο περιθώριο και βλέπω και εγώ πολλούς συναδέλφους καλλιτέχνες που θεωρώ αξιόλογο το έργο τους και θα μπορούσαν να έχουν μια στήριξη για να παρουσιαστούν πολύ περισσότερο και να πάνε προς το εξωτερικό και όμως αυτοί οι άνθρωποι δεν κινούνται. Σίγουρα υπάρχουν κάποιοι χώροι ή άτομα που κάνουν κάποιες επιλογές για τους δικούς τους λόγους εάν θέλουμε να το δούμε και φιλοσοφικά το πράγμα είμαι σίγουρος ότι εκείνα τα άτομα που κάνουν τις επιλογές ,«έκαναν την καλύτερη επιλογή για το λόγο που είχαν». Ποιος είναι αυτός ο λόγος, αυτό είναι και το ερώτημα. Δύσκολο να κρίνεις. Η αδικία είναι όμως ότι δεν έχουμε πολλούς φορείς, ιδρύματα ή άτομα που μπορούν να καθορίσουν που να υποστηρίξουν και άλλα είδη τέχνης και άλλους καλλιτέχνες.
Ο καλλιτέχνης οφείλει να είναι ειλικρινής
-Τι ρόλο θεωρείς ότι πρέπει να έχει ο καλλιτέχνης στην κοινωνία μας;
-Είναι ένα πράγμα που σκέφτομαι πολύ συχνά, δεν έχω μια ξεκάθαρη απάντηση. Πολύ λένε πως οι καλλιτέχνες πρέπει να μιλούν, να αντιδρούν, να αφήνουν μηνύματα, πρέπει να είναι σχολιαστές, πρέπει να είναι κριτικοί, πρέπει να είναι χίλια πράγματα. Aυτά τα πράγματα αλλάζουν και κατά καιρούς, ποιος είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη στην κοινωνία. Οι καλλιτέχνες που εκτίμησα εγώ, μια σταθερή τους αξία ήταν ότι ήταν σύγχρονοι της κοινωνίας τους, ζούσαν το παρόν τους, κατέγραφαν το παρών τους ή ακόμα σχολίαζαν, μέσα από τις δυσκολίες ή τις ευκολίες της κάθε εποχής. Ο καλλιτέχνης οφείλει να είναι ειλικρινής πρώτα από πολλά προς τον εαυτό του, απέναντι σε εκείνο που κάνει, να είναι παρόν. Άρα μας καθορίζει περισσότερο η κοινωνία. Κάνουν οι καλλιτέχνες επαναστάσεις και είναι αυτές οι επαναστάσεις που φέρανε το παρακάτω.
-Εσύ έκανες την επανάστασή σου;
-Δεν ξέρω εάν έκανα την επανάστασή μου τη μεγάλη. Μικροεπαναστάσεις απέναντί μου δηλαδή σε εκείνο που σκεφτόμουν, ναι, έκανα. Μικροεπαναστάσεις μπορώ να σου πω και καθημερινά κάνω απέναντι σε οτιδήποτε μέσα στη δουλειά μου. Αντιμετωπίζοντας ένα πίνακα και ένα γλυπτό, είναι χαρακτηριστικό μου ότι δεν δέχομαι εκείνο που έκανα πριν από δύο μέρες, ή τρεις, ή πέρσι, είμαι ο πρώτος που θέλω να τα μηδενίσω και να πάω παρακάτω. Πιστεύω ότι αυτό είναι μια μικροεπανάσταση, ότι δεν θέλω να επαναλαμβάνομαι, θέλω να ξεπεράσω τα όριά μου.
- Γνωρίζοντας για τις τελευταίες εκθέσεις που έκανες, πιστεύεις πως υπάρχει κάποια σύνδεση μεταξύ τους; Tribus Hyba – Remix of Charms & Politics και ίσως με την καινούργια σου;
-Σίγουρα μέσα μου υπάρχει. Εάν το δούμε και σαν έργο, σαν αποτέλεσμα, σαν αντικείμενο, σαν μορφή που παίρνει αυτό που κάνω είναι πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Το «Tribus Hyba» ήταν μια δουλειά, μια πρόκληση που είχε άμεση σχέση με τη προσπάθεια να κατακτήσω το ωραίο, το όμορφο, το φινετσάτο. Συνεχίζοντας περίπου με τις ιδίες φόρμες και φιγούρες στο «Remix of Charms and Politics» ήταν μια αντίδραση στη ίδια μου τη δουλειά, μια επανάσταση στο ωραίο. Ήθελα να δουλέψω με ένα άλλο στοιχείο που ίσως να μην τόλμησα πολλές φορές να το αγγίξω που ήταν το πιο άγριο, το πιο θυμωμένο. Μπορεί να ήταν ένας θυμός μέσα μου, μια λύπη. Αλλά, συνδέοντας το με το περιβάλλον, παράλληλα όταν δούλευα δεν μπορούσα να μη μείνω ασυγκίνητος, από τα παιδάκια που σφάζονταν στη Συρία. Ίσως, να ήταν και οι δικές μου μνήμες διότι περάσαμε και εμείς κάποια πράγματα σαν παιδιά με τον δικό μας πόλεμο.
- Από πού εμπνέεσαι;
-Από υλικά και από κάποιες ιδέες. Το να βρω ένα αντικείμενο και να μου ξυπνήσει κάτι, είναι μια αφορμή για να πάω προς την έμπνευση. Η πραγματική όμως έμπνευση βγαίνει μέσα από τη δουλειά, μέσα από τη διαδικασία. Η δουλειά είναι ένας διαλογισμός, μέσα σε εκείνο τον διαλογισμό που κάνεις, εκείνη τη βύθιση μέσα στο υποσυνείδητό σου ή συνειδητό σου, μέσα σε εκείνο το κόσμο, που έχεις να παίξεις με εικόνες, με φαντασία, με τεχνικές, με υλικά, με σκέψεις με κάθε σου κύτταρο εκεί πραγματικά αρχίζει να γίνεται αυτό που λέμε έμπνευση.
- Η Marina Abramovic είπε πως η τέχνη πρέπει να αναστατώνει, να θέτει ερωτήματα, να προβλέπει το μέλλον. Συμφωνείς;
-Σίγουρα σε κάτι που είμαι απόλυτα πεπεισμένος είναι η τέχνη να αναστατώνει, θέλω κάτι που βλέπω να με αναστατώνει και προσπαθώ και στη προσωπική μου δουλειά να είναι ένα στοιχείο που επιζητώ έντονα κάποιες φορές. Θέλω το έργο τουλάχιστον να με συγκινήσει εάν με αναστατώσει ακόμη πιο ωραία. Πρέπει να είναι μια γροθιά στο στομάχι ένα έργο. Προτιμώ κάποιες φορές ένα «κακό» έργο τέχνης αντί ένα αδιάφορο έργο τέχνης.
- Υπάρχει κάποιο καινούργιο πρότζεκτ στα πλάνα σου;
-Ήταν η ομαδική έκθεση στην Opus 39 Γκαλερί, ζωγραφική με θέμα πορτραίτα και φιγούρες με αξιόλογους καλλιτέχνες που ασχολούνται πολύ με το θέμα ειδικά του πορτραίτου. Και ήταν μεγάλη μου χαρά και τιμή που έλαβα μέρος σε αυτό. Και η προσωπική καθαρά δουλειά που έχει σχέση με τις εγκαταστάσεις και τη γλυπτική και θα παρουσιαστεί μέσα στους επόμενους μήνες. Που είναι το επόμενο στάδιο των προηγούμενο εκθέσεων Tribus Hyba , Remix of Charms and Politics.
