Του Απόστολου Κουρουπάκη
Η «Σκοτεινή Πέτρα», το βραβευμένο έργο του Αλμπέρτο Κονεχέρο, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Κύπρο, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ασπιώτη, από το Πανεπιστήμιο Κύπρου και την Πρεσβεία της Ισπανίας. Με την ευκαιρία αυτή μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη της παράστασης για το έργο και το πώς μία ιστορία δύο αντιπάλων, μπορεί να γίνει η ουσία της ανθρώπινης επικοινωνίας. Ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης μάς λέει πόσο πιο όμορφη θα ήταν η ζωή μας αν προσπαθούσαμε να επικοινωνήσουμε ο ένας με τον άλλο, αλλά και πόσο το έργο μπορεί να παραδώσει μαθήματα αλληλοκατανόησης.
–Κωνσταντίνε, θα ήθελα να μου πεις λίγα λόγια για το έργο που ανεβάζεις, ενός νέου και βραβευμένου συγγραφέα, το αντιμετωπίζεις διαφορετικά;
–Η «Σκοτεινή Πέτρα» είναι ένα υπέροχο, άρτιο δείγμα της σύγχρονης ισπανικής θεατρικής γραφής – η Ισπανία είναι από τις λίγες χώρες που έχουν καλή παραγωγή θεατρικών σύγχρονων έργων. Ο συγγραφέας του Αλμπέρτο Κονεχέρο, έξυπνος, μορφωμένος αλλά και ευαίσθητος έχει καταφέρει με απλό – φαινομενικά – τρόπο, και με χαρακτήρες ολοκληρωμένους, με σχέσεις καθαρές που δημιουργούνται, με πλοκή και σασπένς με ποιητικότητα και ρεαλισμό, μέσα σε λίγες σελίδες (80 λεπτά κρατάει η παράσταση) να φτιάξει ένα έργο που μιλάει πάνω απ’ όλα για την ανθρωπιά. Όλα αυτά άμεσα, αναγκαία με νοιάξιμο για τον θεατή.
–Πόσο σημαντική είναι η ανθρώπινη επικοινωνία, κάτι που στο έργο τονίζεται ιδιαίτερα;
–Είναι πάρα πολύ σημαντική. Το έργο είναι ένα πολύ ωραίο παράδειγμα για το πόσο πιο όμορφη θα ήταν η ζωή μας αν οι άνθρωποι προσπαθούσαμε – έστω – να επικοινωνήσουμε. Ο σύγχρονος άνθρωπος πάσχει κάπως απ’ αυτό. Οι περισσότεροι επικοινωνούν πίσω από μια οθόνη κινητού για σημαντικά θέματα. Όμως δεν είναι απόλυτα λογικό αυτό όταν μπορείς να επικοινωνήσεις face to face. Γιατί στον γραπτό κόσμο η φαντασία σου τονίζει ό,τι θέλει. Δεν υπάρχει πλήρης εικόνα. Δεν υπάρχει η φωνή, ο τονισμός, η ένταση, τα μάτια. Τα μάτια, πόσο σημαντικό. Δεν υπάρχουν οι αισθήσεις γενικότερα. Είναι μια επικοινωνία «αναίσθητη». Αλλά και όταν οι άνθρωποι βρίσκονται δεν είναι εύκολα τα πράγματα. Φόβος υπάρχει και νοιάξιμο για το κέρδος το προσωπικό όχι το συλλογικό. Και όταν συμβαίνει το αντίθετο κάτι ανθίζει, κάτι αρχίζει να ζει.
–Ο συγγραφέας συμπλέκει την ιστορία με τη μυθοπλασία, πώς το διαχειρίζεσαι αυτό σκηνοθετικά ή δεν το λαμβάνεις υπόψη σου;
–Φυσικά και το λαμβάνω υπόψη μου και το βρίσκω και πολύ ενδιαφέρον. Και συγγραφικά και ανθρωπιστικά. Η Ιστορία είναι μέρος μας, πρέπει να τη μαθαίνουμε, να τη θυμόμαστε και να εξελισσόμαστε ανάλογα. Για να μην κάνουμε τα ίδια λάθη ή παρόμοια, ή μάταιους κύκλους.
–Στο έργο όχι μόνο σκηνοθετείς, αλλά έχεις και τη φωνή του Λόρκα, ήθελες να είσαι πολλαπλώς παρών στο έργο;
–Μα ο Λόρκα μου μοιάζει να είναι κάπως σκηνοθέτης σε όλο αυτό που συμβαίνει στη σκηνή. Δεν μπορώ να το εξηγήσω καλά σε λίγες αράδες, αλλά νομίζω είναι καθαρό το τι εννοώ στο έργο. Επίσης μου αρέσει πολύ η φωνή μου (γέλια).
–Τελικά η διάσωση των έργων του Λόρκα που κινδυνεύουν να χαθούν είναι σημαντικότερο ή η επικοινωνία των δύο αντιπάλων;
–Αυτό είναι στο χέρι του θεατή για να το απαντήσει. Για μένα και τα δύο εξίσου με τον τρόπο που είναι συνδεδεμένα στο έργο. Στη ζωή; Εκεί είναι το θέμα και η τροφή για σκέψη.
–Μοιάζει έστω και κατά προσέγγιση η εποχή του Φράνκο με τη σημερινή;
–Κατά προσέγγιση μπορούμε να βρούμε πολλά κοινά . Και κοινωνικά και πολιτικά και οικονομικά και καλά και κακά. Και καλύτερα είμαστε, και χειρότερα. Εξαρτάται πού εστιάζει κανείς. Σκεφτείτε τι γίνεται για παράδειγμα στη Συρία...
–Το θέατρο μοιάζει σαν ένα δοχείο μνήμης, το έργο «Σκοτεινή Πέτρα» ανασκαλεύει τη μνήμη;
–Βεβαίως. Παίζει πάρα πολύ με τη μνήμη. Τη συλλογική και την προσωπική. Και του καθενός με τα αντικρίσματά του ερεθίζεται η δική του μνήμη.
–Σκηνοθετικά πώς δένεις τον Λόρκα με τη δραματική ένταση, αλλά και πώς διαχειρίζεσαι το έργο με δύο ηθοποιούς, δεν σε περιορίζει;
–Πραγματικά εγώ πήρα στα χέρια μου ένα έργο τόσο καλά δομημένο που δεν χρειάστηκε να συνδέσω τίποτα. Είχε κάνει τη δουλειά όλη ο συγγραφέας από πριν. Εγώ έπρεπε να «σηκώσω το κείμενο» μαζί με όλους τους αξιόλογους συνεργάτες μου. Και φυσικά το κύριο μέρος της δουλειάς είναι η δουλειά με τους δύο ηθοποιούς. Έπρεπε να βρεθεί η σχέση που λέμε στο θέατρο και να ζήσουν οι γραπτοί ήρωες. Οι δύο μάλιστα υπαρκτά πρόσωπα. Είναι σαν να ξαναζούν μέσα από την παράσταση για λίγο κάθε βράδυ. Και όχι μόνο δεν με περιορίζει αλλά με απελευθερώνει σχεδόν. Είναι πιο εύκολο να κορυφωθεί η δραματική ένταση με δύο ηθοποιούς που παίζουν καλό «πινγκ πονγκ».
–Είχες πει παλαιότερα ότι η σκηνοθεσία είναι μία δημιουργική πρόκληση, γιατί;
–Μα γιατί είναι σαν να είσαι ένας παραμυθάς που χρησιμοποιείς κάποια υλικά για να φτιάξεις ένα παραμύθι και να το κάνεις να ζωντανέψει μπροστά στα μάτια των παιδιών. Δεν ξέρω. Το θέατρο κρύβει όλες τις τέχνες μέσα του. Και είναι μαγικό να συνθέτεις κάτι απ’ αυτές.
–Παραμένεις ακόμα αθεράπευτα αισιόδοξος, όπως είχες δηλώσει παλαιότερα;
–Ναι, δεν έχω θεραπευτεί ακόμα.
Λίγα λόγια για το έργο
Η σκοτεινή πέτρα του Αλμπέρτο Κονεχέρο, είναι ένα σύγχρονο έργο εμπνευσμένο από τη ζωή του Ραφαέλ Ροντρίγκεθ Ραπούν, φοιτητή - μηχανικού ορυκτών πόρων, γραμματέα του θιάσου La Βarraca και συντρόφου του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα τα τελευταία χρόνια της ζωής και των δύο. Ένα ζωντανό έργο για την μνήμη ως χώρο δικαιοσύνης αλλά και για την ανάγκη της λύτρωσης. Ένα κείμενο, στο οποίο ενώνονται η δραματική ένταση και ο ποιητικός παλμός. Πρόκειται για μια ωδή στην ανθρώπινη επικοινωνία και στην ουσία της ελευθερίας. Τη μετάφραση του έργου έχει κάνει η Μαρία Χατζηεμμανουήλ και η σκηνοθεσία είναι του Κωνσταντίνου Ασπιώτη. Η μουσική του Θέμη Καραμουρατίδη Παίζουν οι Σταύρος Ράγιας και Γιάννης Τσεμπερλίδης.
Πληροφροέίες:
Θέατρο Δέντρο, Λευκωσία (Ενότητος 44 , Παλουριώτισσα) με διπλή παράσταση το Σάββατο, 24 Σεπτεμβρίου 2016 στις 6:00 και 9:00 μ.μ.
Τιμές Εισιτηρίων: Γενική είσοδος: 12€, Φοιτητικό: 8€
Πληροφορίες/Κρατήσεις: 22894356
