ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Οι εκτιμήσεις ακινήτων υπό καθεστώς αβεβαιότητας

Του Ανδρέα Ανδρέου

Του Ανδρέα Ανδρέου

Οι προκλήσεις που βρίσκονται ενώπιον όλων όσοι ασχολούνται με τον τομέα της ακίνητης περιουσίας είναι πολύ μεγάλες, καθώς υπό τις συνέπειες ενός ολικού κλεισίματος του πλανήτη στο μεγαλύτερο φάσμα οικονομικής δραστηριότητας, υπάρχει μεγάλο ποσοστό αβεβαιότητας. Εμείς εδώ στην Κύπρο μπορεί να θεωρηθούμε ως πιο έμπειροι σε αυτό το κομμάτι αφού ζήσαμε ένα άλλο δραματικό σενάριο αβεβαιότητας πίσω στο 2013. Τότε ήμασταν οι μόνοι ανά το παγκόσμιο που ζήσαμε μια ολική οικονομική κατάρρευση, με τράπεζες κλειστές ή υπό εκκαθάριση, εξαφάνιση οικονομικού πλούτου, τεράστια ποσοστά ανεργίας, μεγάλη συρρίκνωση του ΑΕΠ και ένα κράτος υπό κατάρρευση και αναγκαστική προσφυγή σε μνημόνια και δανειστές που έλεγχαν το κάθε σεντ δημόσιου χρήματος και την κάθε λέξη υφιστάμενης και νέας νομοθεσίας.

Οι εκτιμήσεις ακινήτων τότε – για όσες γινόντουσαν αφού και η ζήτηση γι’ αυτές είχε πάθει καθίζηση – διενεργούνταν υπό καθεστώς μεγάλης αβεβαιότητας, γεγονός που σήμαινε πως εμπεριείχαν υποθετικές παραδοχές, καθώς και μεγάλη έκθεση σε υποκειμενικά αισθητήρια κρίσης των εκτιμητών που τις διενεργούσαν. Η γενική καθοδήγηση από τους επαγγελματικούς συνδέσμους όπως το RICS, το TEGoVA, το IVSC, ήταν πως θα έπρεπε να ξεκαθαρίζουμε στις εκθέσεις των εκτιμήσεών μας πως η πληροφόρηση λόγω των αισθητά μειωμένων συναλλαγών, της αβεβαιότητας της αγοράς, της μεγάλης οικονομικής ύφεσης, ήταν ελλιπής και άρα οι εκτιμήσεις βασίζονταν σε περιορισμένου εύρους αντικειμενικά κριτήρια και μεγάλου εύρους υποκειμενική και εμπειρική κρίση του ίδιου του εκτιμητή.

Μας υπέδειξαν δε πως έπρεπε να τονίζαμε πως λόγω ακριβώς των πιο πάνω δεδομένων, η εκτίμηση ενός εκάστου ακινήτου ήταν «work in progress», δίνοντας έτσι το στίγμα πως θα έπρεπε να επαναλαμβάνεται σε τακτικά χρονικά διαστήματα και να αναθεωρείται ανάλογα με την εξέλιξη της αγοράς και της οικονομίας, ενσωματώνοντας τα νέα δεδομένα όπως αυτά διαμορφώνονταν. Αυτές τις ιδιάζουσες συνθήκες που ζήσαμε εμείς τότε, καλούνται να ζήσουν όλοι οι εκτιμητές ανά τον κόσμο σήμερα, περιλαμβανομένων και εμάς. Αυτό που θα ήθελα να τονίσω εγώ σαν επαγγελματίας εκτιμητής ακινήτων, είναι πως δεν πρέπει να παρασυρθούμε από το ευρύτερο οικονομικό κλίμα αβεβαιότητας και να αρχίσουμε αυθαίρετες μειώσεις υπό την κάλυψη της αβεβαιότητας και να δυναμιτίσουμε την οικονομία μας.

Ο λόγος που είμαι έντονος είναι επειδή σήμερα δεν ζούμε μια φυσική οικονομική ύφεση λόγω κόπωσης της οικονομίας, ούτε μια τραπεζική κρίση όπου η κύρια μηχανή χρηματοδότησης της οικονομίας είναι στην εντατική διασωληνωμένη. Σήμερα ζούμε το απότοκο ενός κλεισίματος του διακόπτη της οικονομίας για ένα διάστημα κάποιων βδομάδων, που τώρα το επαναφέρουμε σε κατάσταση λειτουργίας. Εγώ ακόμη και σήμερα πιστεύω πως έχουμε τη μαγιά για πλήρη ανάκαμψη, παρόλο που τα πράγματα θα ήταν σαφώς καλύτερα αν περνούσε και το σχέδιο των κρατικών εγγυήσεων για χρηματοδοτήσεις το οποίο τα αντιπολιτευόμενα κόμματα έχουν τουμπάρει παρά τις περί του αντιθέτου τοποθετήσεις τους, οι οποίες δεν πείθουν κανένα με στοιχειώδη μόρφωση.

Η συμβουλή μου προς όλους όσοι προβαίνουν σε εκτιμήσεις ακινήτων για χρηματοδοτήσεις, για επενδύσεις, για οποιονδήποτε άλλο σκοπό, αλλά και προς όλους όσοι ασχολούνται με την προώθηση, πώληση, ενοικίαση και ανάπτυξη ακινήτων, είναι πως η καλύτερη σημερινή ένδειξη της αξίας των ακινήτων είναι αυτή η οποία ίσχυε αμέσως πριν από το lockdown. Σίγουρα, η όποια εκτίμηση θα πρέπει να αναθεωρείται σε τακτά χρονικά διαστήματα το επόμενο διάστημα έτσι ώστε να ενσωματώνονται τα νέα στοιχεία της αγοράς όπως αυτά θα διαμορφώνονται, αλλά προς Θεού μην μπείτε στο λούκι χωρίς καμία ένδειξη να προβαίνετε σε μειώσεις του 10%, του 15%, του 20% κλπ οι οποίες στερούνται βάσης και είναι εντελώς αυθαίρετες. Αν η πορεία του χρόνου δείξει πως σημειώθηκαν μειώσεις τότε σίγουρα να τις ενσωματώσετε.

Μην προκαταλάβετε όμως τα πράγματα και να παίζετε κορώνα – γράμματα τις τύχες του κόσμου και της οικονομίας. Άλλωστε, πώς θα νιώσετε αν σήμερα μειώσετε κάτι επειδή έτσι νιώσατε και αύριο τα γεγονότα σας διαψεύσουν; Η καλύτερη επαγγελματική σας τοποθέτηση υπό το φως της παρούσας αβεβαιότητας είναι να κρατήσετε μια πιο ήπια γραμμή και να την αναθεωρείτε είτε προς τα πάνω ή προς τα κάτω αναλόγως εξελίξεων, παρά να δημιουργήσετε κατά το δοκούν μια πορεία θεωρητικών αξιών που θα θυμίζουν καρδιογράφημα ενός ασθενούς που του κάνουν ηλεκτροσόκ.

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Ανδρέα Ανδρέου

Ανδρέας Ανδρέου: Τελευταία Ενημέρωση

X